کایه

کایَه (تلفظ: kāya) نوعی مقنعه یا کلاه بچه گانه است که از گذشته در مناطق جنوبی کشور، از جنوب فارس تا هرمزگان، به عنوان پوششی برای سر و گردن نوزادان تا ۲ الی ۳ سالگی استفاده می شود. کایه ها انواع مختلفی دارند.
کایه چلائی ( (kāya-e čelǎɔi) معمولاً با پارچه سفید رنگ و از جنس مَلمَل و پارچه های نرم دیگر ساخته می شد. کایه هایی از این دست، بدون تزئین؛ یا صرفاً با تزییناتی از کُرک؛ که نرم بوده و پوست حساس نوزاد را اذیت نکند، و در پشت سر آن، بندهایی جهت سفت کردن مقنعه تعبیه می گردید.
کایَه رنگ (kăya-e rang) که خود انواع مختلفی داشته، با پارچه های رنگی ساخته می شد و تا روی سینه کودک را می پوشاند. در اطراف صورت و حاشیه پایین کایه، با نوارهای تزیینی که به آشورمه (āšorma) و میّراق (meyyarāk) موسوم بودند، تزیین می شدند؛ و بعضاً پولک دوزی و تکه پارچه های رنگی را در کنار تزئینات دیگر به کار می بردند.
کایَه سائَبونی (kāya-e sāɔabuni) (به معنی سایبانی) از انواع دیگر این نوع مقنعه است که بر روی آن با کرک، کاموا و نخ های ابریشمی اشکال مختلفی هم چون گل و مرغ کار می شد.