کلمه جو
صفحه اصلی

دریاچه ساوه

فرهنگ فارسی

یا دریاچه ساوه یا دریاچه حوض سلطان بطول ۸٠ کیلومتر و عرض ۳٠ کیلومتر میباشد و آن در گودال و پست ترین قسمت دشت تهران قم ساوه قرار دارد. آب آن بعلت هوای متغیر نجد مرکزی اغلب تغیر می کند و سطح دریاچه کم و زیاد میشود.کمترین وسعت این دریاچه ۲۴٠٠ کیلومتر مربع میباشد. آب دریاچه شور و تلخ است.سواحل آن غالبا باتلاقی و تا مساحت ۲٠ کیلومتر از رسوب نمک پوشیده شده است .
بحیره ساوه

لغت نامه دهخدا

دریاچه ساوه. [ دَرْ چ َ / چ ِ ی ِ وَ / وِ ] ( اِخ ) بحیره ٔساوه. دریاچه قم. دریاچه حوض سلطان. رجوع به دریاچه قم و مآخذ ذیل شود: نزهةالقلوب ج 3 ص 222 و مجمل التواریخ و القصص و حبیب السیر چ طهران ج 1 ص 102.

دانشنامه عمومی

دریاچهٔ سرخس نام دریاچه ای در ایران باستان بوده که امروزه خشک شده است. حدود آن از یک سو تا ساوه و از سوی دیگر تا ورامین امتداد داشته و هم اکنون دریاچهٔ حوض سلطان از بقایای آن به شمار می رود.
اما از نظر زمین شناسی، کویر مرکزی ایران و کویر لوت در دوره های پیشین زمین شناسی زیر دریای بزرگی بوده اند، که دریاچه آرال و دریای کاسپین (مازندران) نیز بخشی از آن بوده اند، به تدریج با دگرگون شدن شکل پوسته آسیا و فشار پوسته اقیانوس هند به پوسته آسیا، این بخش ها بلند تر شده و رشته کوه های ایجاد شده بخش هایی از دریای تتیس را از آن جدا کرده اند، این بخش ها هر چند بسیار وسیع بوده اند اما به تدریج شروع به خشک شدن کرده اند، علت این موضوع کمبود بارش در این مناطق و همچنین تبخیر بسیار بالای منطقه مدار رأس السرطان بوده است.
یکی از این بخش ها حوزه فلات ایران بوده است که میان رشته کوه های البرز و زاگرس در شمال و غرب و همچنین فلات افغانستان در شرق باقی مانده و به تدریج شروع به خشک شدن کرده است، در حالی که امروز این منطقه شامل دشت کویر و کویر لوت می گردد در گذشته های بسیار دور و احتمالاً پیش از ظهور انسان دریای بزرگی بوده است.
در هزاره بیستم تا دهم پیش از میلاد تقریباً چیزی از دریاچه فلات مرکزی ایران که از جنوب دشت کویر پیرامون باتلاق جازموریان تا بجنورد و دامغان در شمال خراسان و میبد، اصفهان و همدان در غرب گسترده شده بود نمانده بود، بجز حوضچه های چند صد هکتاری که در نقاط گودتر باقی بوده است و دریاچه ای در غرب منطقه که بعدها به دریاچه ساوه مشهور شده است و به دلیل وجود رودهای پر آب که به آن آب کافی می رسانده اند و آب و هوای معتدل تر باقی مانده است.

دانشنامه اسلامی

[ویکی شیعه] دریاچه ساوه، دریاچه ای در نزدیکی ساوه بوده که خشک شدن آن در شب میلاد پیامبر(ص) از ارهاصات او دانسته شده است.
دریاچه ای در نزدیکی شهر ساوه بوده است که بنا بر برخی روایات، همزمان با شب میلاد پیامبر، آب آن فروکش کرده است.برخی احتمال داده اند دریاچه حوض سلطان که در حدود ۴۰ کیلومتری شمال قم و در حدود ۸۵ کیلومتری جنوب تهران واقع شده است از بقایای دریاچه ساوه باشد.
بنا بر برخی گزارش های تاریخی و روایات، در شب میلاد پیامبر حوادثی رخ داد. خشک شدن دریاچه ساوه، لرزیدن طاق کسری و خاموش شدن آتشکده فارس از مهمترین این حوادث بوده است. خشکیدن آن را از ارهاصات و هشدارهایی دانسته شده که همراه با ولادت پیامبران رخ می داده است.


کلمات دیگر: