کلمه جو
صفحه اصلی

خزیمه بن ثابت

دانشنامه عمومی

خزیمة بن ثابت. خزیمة بن ثابت اوسی ملقب به ذوالشهادتین فرزند ثابت بن فاکة از یاران محمد و از پیروان علی بن ابی طالب و از کشته شدگان جنگ صفین است. وی در جنگ بدر و سایر غزوههای پیغمبر شرکت کرد.
ملقب شدن وی به ذوالشهادتین بدین سبب بود که روزی پیامبر اسلام معامله ای را در مورد خرید اسبی از یک مرد عرب انجام داد، بعداً آن مرد مدعی شد که از پیغمبر طلبکار است. پیامبر حرف مرد عرب را رد می کرد و می گفت: «من آن را از تو خریدم». مرد گفت: «گواهی بیاور». خزیمه بن ثابت چون به ماجرا وارد شد و گفتگوی ایشان با مرد عرب را شنید، گفت: «من گواهی می دهم»، پیغمبر به او گفت: «چگونه؟ تو که با ما نبودی که گواهی دهی». خزیمه گفت: «ای رسول خدا، من ترا در مورد اخبار غیبی و آسمانی که می گویی تصدیق می کنم و می دانم که شما جز حق نمی گویید. چگونه ممکن است در این موضوع گواهی ندهم». پیامبر آن گواهی را به جای شهادت دو مرد پذیرفتند و بنابراین او ملقب به ذوالشهادتین شد.
زید بن ثابت به دستور ابوبکر مسوول گردآوری قرآن بود. هر کسی که ادعایی داشت مبنی بر اینکه آنچه که من دارم از آیات قرآنی است باید آن آیه دارای دو شاهد بود اما این روش در برخورد با خزیمة بن ثابت انصاری رعایت نشد و با وجود اینکه ایشان دو آیه آخر سوره توبه را بدون هیچ شاهدی، آورد از وی پذیرفتند.
سید حسین مدرسی طباطبایی و رسول جعفریان این داستان را جعلی می دانند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی اهل البیت] خزیمة بن ثابت. این صفحه مدخلی از دانشنامه جهان اسلام است
خُزَیْمَة بن ثابِت، خُزَیْمَة بن ثابِت بن فاکِه بن ثَعْلَبَة بن ساعده انصاری از اصحاب برجسته پیامبر اسلام صلی اللّه علیه و آله و سلم و از یاران مشهور حضرت علی علیه السلام. او از اهالی مدینه، قبیله اوس و طایفه بنی خَطْمَه بود. مادرش، کَبْشَه دختر اَوْس از بنی ساعده بود. کنیه خزیمه را ابوعماره نوشته اند. او از نخستین مردم مدینه بود که به اسلام گروید. وی بتهای بنی خَطْمَه را به دست خود شکست.
خزیمة بن ثابت به ذوالشهادتین ملقب است زیرا در جریان گواهی دادن بر صحت یک داد و ستد، رسول خدا شهادت او را به منزله شهادت دو شاهد عادل پذیرفت که ظاهراً ناشی از ایمان استوار خزیمه به رسول خدا و اسلام بوده است. این امر موجب جایگاهی ارزشمند برای خزیمه و مایه افتخار مردم مدینه اعم از اوس و خزرج شد. گواهی خزیمه درباره اسبی بود به نام مُرْتَجِز که پیامبر در بازار تطحاء آن را از یک اعرابی خرید و چون بازگشت تا بهای آن را بپردازد، آن اعرابی در اثر اغوای عده ای از منافقان، معامله را انکار کرد. خزیمه که با گروهی از اصحاب در آنجا حضور داشت، به نفع رسول خدا شهادت داد.
اعرابی اعتراض کرد که او شهادت می دهد در حالی که حضور نداشته است. چون پیامبر از خزیمه پرسید که آیا هنگام خرید و فروش حضور داشته است، خزیمه پاسخ داد نه اما می داند که پیامبر آن را خریده است. او افزود آیا پیامبر را به آنچه از سوی خدا آورده است تصدیق کند، اما وی را علیه این اعرابی پلید تصدیق نکند.
پیامبر از جواب او تعجب کرد و به او گفت شهادتش همچون شهادت دو نفر است. پس از آن، پیامبر فرمود: هر که خزیمه به نفع یا برضد وی برای او شهادت دهد، او را بس است.
خزیمه در غزوه بدر و جنگها و غزوات پس از آن شرکت کرد. به روایتی، وی نخستین بار در غزوه احد حضور یافت، اما نویسندگان مَغازی نام وی را در شمار یاران پیامبر در غزوه احد یاد نکرده اند؛ لذا برخی حضور او را در غزواتِ بعد از اُحُد دانسته اند در هنگام فتح مکه، خزیمة بن ثابت پرچم طایفه بنی خطمه را حمل می کرد.


کلمات دیگر: