کلمه جو
صفحه اصلی

دستگاه عصبی سمپاتیک

مترادف و متضاد

sympathetic nervous system (اسم)
دستگاه عصبی خودکار، دستگاه عصبی سمپاتیک

دانشنامه عمومی

دستگاه عصبی سمپاتیک (Sympathetic nervous system یا SNS) بخشی از دستگاه عصبی خودگردان است (در کنار دستگاه پاراسمپاتیک و دستگاه احشایی). دستگاه عصبی سمپاتیک در حالت استرس فعال تر شده، انسان را برای نبرد یا فرار آماده تر می کند؛ البته به صورت همیشگی نیز فعال بوده، در تنظیم سوخت وساز پایهٔ بدن نقش دارد. با افزایش فعالیت سمپاتیک، فشار بحرانی انسداد نیز افزایش می یابد.
داروشناسی کاربردی، دکتر رحمانی، انتشارات جعفری
رشته های عصبی سمپاتیک در بخش سمپاتیک، جسم سلولی نورون پیش گِرِهی(گانگلیون) در گرهِ کناری نخاع قرار گرفته و آکسون آن به نام رشته پیش گرهی پس از برون رفت از نخاع وارد گرهِ سمپاتیک در نزدیکی مهره ها یا نزدیک روده شده، با نورون پس گرهی سیناپس (همایه) می دهد. آکسون نورون پس گِرهی (رشته پس گرهی) به اندام واکنشگر می رود. در رشته های عصبی سمپاتیک رشته پیش گرهی بیشتر کوتاه بوده، رشتهٔ پس گرهی بلند می باشد.
از آنجایی که رشته های عصبی سمپاتیک در ناحیه سینه ای–کمری از نخاع بیرون می آیند، بخش سینه ای–کمری نیز نامیده می شوند. در رشته های عصبی سمپاتیک پیام های عصبی (نوروترانسمیتر) تراوش شونده از رشتهٔ پیش گرهی استیل کولین و از رشته های پس گرهی نوراپی نفرین می باشد (ماده ای که از بخش مرکزی غُدد فوق کلیوی نیز تراوش می شود) و از این روی رشته های عصبی سمپاتیک را رشته های عصبی آدرنرژیک نیز می نامند.
البته استثنائاً از انتهای رشته های سمپاتیک واقع در غده فوق کلیوی و غدد عرق استیل کولین ترشح می شود. البته به هنگام تحریک دستگاه عصبی سمپاتیک در بخش مرکزی غده فوق کلیوی (مدولا) هورمون های به نام آدرنالین یا نور آدرنالین یه همان (اپینفرین یانور اپی نفرین) را ترشح می کندو این هورمون ها بر روی اندام هایی مانند ماهیچه ها قلب مغز و کبد تأثیر می گذارد و همن طور که در متن فوق خواندیم موجب فراهم آوردن نوعی حالت آماده باش برای بدن است تا شخص بتواند در عوالی مانند:ستیز و گریز دعوایا مسابقات ورزشی آمادگی قبلی را داشته باشد.

دانشنامه آزاد فارسی


پیشنهاد کاربران

سیستم عصبی سمپاتیک ( سامانه سُهشگر گیرا ) *[۱] بخشی از سیستم عصبی اتونوم ( سامانه عصبی خودگردان ) است ( در کنار سیستم پاراسمپاتیک و سیستم انتریک ( احشایی ) ) . این سیستم عصبی در حالت استرس فعالتر شده و انسان را برای نبرد یا فرار آماده تر می کند البته به صورت همیشگی نیز فعال بوده و در تنظیم متابولیسم پایه نقش دارد.
رشته های عصبی سمپاتیک در بخش سمپاتیک، جسم سلولی نورون پیش گره ای در شاخ کناری ( Lateral horn ) نخاع قرار گرفته و آکسون آن به نام رشته پیش گره ای پس از برونرفت از نخاع وارد گره سمپاتیک در نزدیکی مهره ها یا نزدیک روده شده و با نورون پس گره ای سیناپس می دهد. آکسون نورون پس گره ای ( رشته پس گره ای ) به اندام واکنشگر می رود. در رشته های عصبی سمپاتیک رشته پیش گره ای بیشتر کوتاه بوده و رشته پس گره ای بلند می باشد.
از آنجایی که رشته های عصبی سمپاتیک در ناحیه سینه ای - کمری از نخاع بیرون می آیند، بخش سینه ای - کمری نیز نامیده می شوند. در رشته های عصبی سمپاتیک پیام های عصبی ( نوروترانسمیتر ) تراوش شونده از رشته پیش گره ای استیل کولین و از رشته های پس گره ای، نوراپی نفرین می باشد ( ماده ای که از بخش مرکزی غدد فوق کلیوی نیز تراوش می شود ) و از این روی رشته های عصبی سمپاتیک را رشته های عصبی آدرنرژیک نیز می نامند.
البته استثنائا از انتهای رشته های سمپاتیک واقع در غده فوق کلیوی و غدد عرق استیل کولین ترشح می شود.
گیرنده ها
پنج نوع گیرنده آلفا و بتا ( α1, α2 و β1, β2, β3 ) وجود دارد.
پانویس
^ واژگان برگزیده از واژه نامه فرهنگستان پارسی
جستارهای وابسته
نوراپی نفرین
سامانه عصبی خودگردان
منابع
داروشناسی کاربردی، دکتر رحمانی، انتشارات جعفری


کلمات دیگر: