مدرسه دودر

مدرسه دودر مربوط به سدهٔ ۹ ه.ق است و در مشهد، مجاورحرم امام رضا (ع) واقع شده و این اثر در تاریخ ۲۹ آذر ۱۳۱۶ با شمارهٔ ثبت ۳۰۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
فهرست آثار ملی ایران
سازمان میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری
این بنا در جوار حرم مطهر و مقابل مدرسه پریزاد واقع است و بر اساس کتیبه سردر آن به سال ۸۴۳ هجری قمری در دوران حکومت شاهرخ تیموری به همت غیاث الدین خواجه بهار ساخته شده است. این مدرسه ۴ ایوانی بوده و مشتمل بر غرفه ها و حجره هایی در دو طبقه، دو گنبد فیروزه ای رنگ و تزئینات کاشی های معرق و یکرنگ است. این بنا در عصر صفوی ۱۰۸۸ مرمت گردیده است.

مدرسۀ دودَر
مدرسه دودَر
واقع در مشهد. این بنا را براساس کتیبۀ سردر آن، مورخ ۸۴۳ق، از آثار دورۀ شاهرخ تیموری می دانستند؛ اما کاوش های کارشناسان میراث فرهنگی در دهه های اخیر، نشان داد که بنا شالوده ای از دورۀ سلجوقی یا ایلخانی داشته، و در دورۀ تیموری مرمت و تزیین شده است. مدرسه در زمان شاه سلیمان صفوی نیز بار دیگر مرمت شد. در کتیبۀ سردر بنا، بانی آن غیاث الدین یوسف خواجه معرفی شده است، که مزار وی در همین مدرسه قرار دارد. مدرسۀ دودر بنایی چهارایوانی است، و ایوانچه ها و حجرات پشت آن ها، صحن مربع شکل بنا را فراگرفته اند. هریک از چهار فضای گوشه های بنا، قاعدۀ مربع و طاق گنبدین دارند. سردر ورودی مدرسه و گنبدهای آن، با کاشی های معرق و هفت رنگ تزیین شده اند، و در هشتی ورودی و ایوان های بنا تزیین گچ بری دیده می شود. نماهای صحن مزین به کاشی کاری دورۀ صفوی، احتمالاً مشابه تزیین تیموریِ آن، است.

[ویکی شیعه] مدرسه دو در (مشهد). مدرسه دو دَر یا مدرسه دو دَرْبْ (با نام اصلی مدرسه یوسفیه) از مدارس علوم دینی و بناهای تاریخی عصر تیموری در مشهد. این مدرسه به علت وجود دو ورودی، در شرق و غرب مدرسه به این نام مشهور شده و دارای سبک معماری ویژه و خاص آن دوران است. این مکان هم اکنون در مرکز مجموعه اماکن حرم رضوی واقع شده و به عنوان دارالقرآن الکریم آستان قدس رضوی از آن استفاده می شود.
نام اصلی مدرسه مدتی به نام بانی اولیه‎اش به «یوسفیه» شهرت داشت و سپس به «دو در» مشهور گردید. این اثر تاریخی توسط یکی از فرماندهان دوره تیموری به نام امیر یوسف خواجه بهادر ملقّب به غیاث الدین در دوران سلطنت میرزا شاهرخ (۸۰۷ -۸۵۰ ق) به سال ۸۴۳ق احداث شده است، آن‎گاه که طرح اولیه آن را پایه‎ریزی می کردند، در حاشیه معروف‎ترین بازار مشهد به نام بازار زنجیر قرار داشت.
این بنا در زمینی به وسعت ۵۰۰ متر مربع در دو طبقه ساختمان، شامل ۳۲ حجره احداث شده که دارای چهار ایوان به سبک معماری دوره تیموری است. از لحاظ تزیینات، کاشی‎کاری، خطوط و نقوش متنوع از اهمیت ویژه ای برخوردار است. کتیبه سر در مدرسه که با خط ثلث زیبایی نوشه شده دربردارنده نام پادشاه وقت، بانی و سال احداث بناست.