تمیستیوس

تمیستیوس (به یونانی: Θεμίστιος. زاده ۳۱۷ میلادی در پفلاگونیا، درگذشته ۳۹۰ میلادی در قسطنطنیه) دولتمرد، خطیب و فیلسوف مشایی یونانی و شارح برجسته آثار ارسطو بود.
متن مقاله ای مرتبط در 1911 Encyclopædia Britannica در ویکی نبشتهٔ انگلیسی موجود است.
This article incorporates text from the مالکیت عمومی Dictionary of Greek and Roman Biography and Mythology by William Smith (1870).تمیستیوس
وی به سال ۳۱۷ در سرزمین اجدادیش، پفلاگونیا در آسیای صغیر، به دنیا آمد. پدرش، ائوگنیوس، معلم فلسفه بود و بیش تر به آرای ارسطو می پرداخت، هرچند که با آرای فیثاغورس، افلاطون، زنون اهل کیتیوم و اپیکور نیز آشنایی داشت. تمیستیوس در جلسات درس پدرش در شهر قسطنطنیه حاضر می شد.
خود او در ۳۴۵ میلادی تدریس فلسفه را آغاز کرد و تا ۳۵۵ میلادی ریاست مدرسه ای را به عهده داشت. وی در تدریس دارای بیانی بلیغ بود و طالبان زیادی از راه های دور به قسطنطنیه می آمدند تا محضر درس او را در یابند. در ۳۵۵ میلادی رسماً به سمت استاد فلسفه برگزیده شد.
در همان سال از جانب امپراتور کنستانتیوس دوم به عضویت مجلس سنای قسطنطنیه و سپس به خدمت امپراتور درآمد و از سوی سنا چندین بار موظف به ابلاغ خطابه های تبریک و سپاس به حضور امپراتوران شد. گفته می شود در این سِمَت سفرهای رسمی متعددی و از جمله در ۳۵۷ میلادی به رم داشت. امپراتور والنس او را به عنوان مربی فرزند خود برگماشت و امپراتور تئودوسیوس اول تربیت پسرش، آرکادیوس، را به او سپرد. این امپراتوران هر چند مسیحی بودند، از مشاورت وی که بر آیین پیشینیان باقی بود، بهره می بردند. تمیستیوس با امپراتور یولیان، معروف به یولیان مرتد، پیوندی نزدیک داشت. یولیان که پیرو مذهب مسیحی آریوس (آریانیسم) بود در صدد برآمد که برای ضربه زدن به متعصبان مسیحی به کمک تمیستیوس، دین باستانی یونانیان را احیا کند اما تمیستیوس با بهره گرفتن از نفوذ خود کوشید تا به جای دامن زدن به تفرقه ها، میان مسیحیان و غیرمسیحیان آشتی و مدارا برقرار کند و ازاین رو نزد مسیحیان محبوبیت و احترامی بمراتب افزونتر از لیبانیوس یافت که مدتی با او دوستی نزدیک و پرشوری داشت. از میان آبای کلیسا، گرگوریوس نازیانزوسی با وی دوستی داشت و او را با عبارت سلطان بلاغت ستود.

تِمیسْتیوس (ح ۳۱۷ـ۳۸۸م)(Themistius)
(در مآخذ اسلامی ثامِسْطیوس) فیلسوف یونانی. در پافلاگونیای آسیای صغیر به دنیا آمد. فلسفه را احتمالاً در قسطنطنیه از پدرش، ائوگنیوس، آموخت و خود از ۳۴۵م فلسفه تدریس کرد. شرح هایی بر آثار ارسطو و افلاطون نوشت که بسیاری از آن ها در دورۀ نهضت علمی اسلامی به عربی ترجمه شدند و عالمان عرب به کار بستند. همچنین، وارد سیاست شد و در ۳۵۵م به مقام سناتوری رسید. او فرزندان دو امپراتور بیزانس را تعلیم داد.

[ویکی فقه] تِمیسْتیوس۲ (۳۱۷-۳۸۸م)، فیلسوف، سیاستمدار و شارح آثار ارسطو است.
در منابع اسلامی غالباً از او با نام «ثامسطیوس» یاد کرده اند.
زندگینامه
در تذکره های قدیم، به ندرت می توان اطلاعی از شرح حال و زندگانی وی یافت. اما متن بعضی از خطابه های او حاوی اشاراتی به سرگذشت و احوال او ست که ترسیم تصویر مجملی از زندگانی وی را ممکن می سازد. او در حدود سال ۳۱۷م در پافلاگونیا در خانواده ای اشرافی زاده شد. پدرش، ایوگنیوس که خود فیلسوف و آموزگار فلسفه بود، نسبت به تعلیم و آموزش وی همت گماشت. از دیگر استادان و آموزگاران او چیزی دانسته نیست و گویا وی در هیچ یک از مدارس بزرگ آن عصر به تحصیل نپرداخته است. تمیستیوس در حدود سال ۳۴۰م، به همراه پدر راهی قسطنطنیه شد. در آن جا وی مدرسه ای دایر کرد و پس از ۱۰ سال تدریس و تحقیق، دوره ای طولانی از فعالیتهای سیاسی در زندگی او آغاز شد.
مناصب
تمیستیوس مشاورِ امپراتوران و آموزگارِ شاهزادگان بود. در ۳۵۵م، امپراتور کُنستانتینوس او را عضو سنای قسطنطنیه کرد و دو سال بعد، وی به فرمانداری این شهر منصوب شد. مناصب حکومتیِ وی در طول حکومت یولیانوس محل اختلاف است. هرچند اگر به گزارش ابن ندیم اعتماد داشته باشیم، او تمیستیوس را وزیر یولیانوس خوانده است. به هرحال، پس از آن در دورۀ حکومت تِئودوسیوس در ۳۸۰م، وی باز به مقامهای عالی حکومتی رسید.
خصلت ها
...