جنابه

جَنٌابه یا جَنٌابا نام قدیم بندر گناوه در استان بوشهر بوده است.علی الظاهر شهری بوده است بسیار قدیمی و کهنه در ولایت ارجان در فارس قدیم. اولین کسی که توصیفی از خود شهر به دست می دهد مقدسی است او می نویسد «بازارها در کوچه ها قرار دارند و مسجد جامع در مرکز آبادی است. آب آشامیدنی از چاه های آغشته به نمک و آب انبارها تأمین می شود.» اصطخری فقط به طور کلی می گوید جنابه بزرگتر از مهروبان و بندرگاهی است برای بقیهٔ فارس.پارچه های جنابی را که اسم شهر بر آن است از نظر صادرات فارس مهم می شمارند. اهمیت این موضع از لحاظ کشتیرانی از آنجا روشن می شود که فهرست های قدیم تر توقف گاه ها ارتباط با شیراز یعنی مرکز سرزمین فارس را فقط در مورد این شهر و سیراف به دقت تعیین می کنند. گذشته از کشتیرانی گویا کشتی سازی هم در آنجا رواج داشته است. در طی قیام های قرمطیان که بعضی از پیشوایان آنها مانند ابوسعید و ابوطاهر قرمطی خود از جنابه برخاسته بودند، متضرر شد. یاقوت حموی و زکریای قزوینی شهر را کوچک ذکر می کنند و ابوالفداء آن را تقریباً به کلی ویرانه می خواند.
شواتس، پاول (۱۳۷۲)، جغرافیای تاریخی فارس، ترجمهٔ جهانداری کیکاوس، تهران: سازمان چاپ و انتشارات وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی