سرطان تخمدان (به انگلیسی: Ovarian cancer) نوعی از سرطان است که از تخمدان شروع می شود. این بیماری منجر به ایجاد سلول های غیرعادی می شود که توانایی حمله یا گسترش به دیگر بخش های بدن را دارند. ممکن است در آغاز این فرایند علائم مبهم یا غیرآشکار باشند، اما با پیشرفت سرطان احتمال بروز علائم بیشتر شود. علائم می توانند شامل نفخ، درد لگن، تورم شکم، و دیگر علائم باشند. نواحی که احتمال گسترش سرطان به آن ها وجود دارد شامل این موارد هستند: دیوارهٔ شکم، غدد لنفاوی، ریه ها، و کبد.
خطر ابتلاء به سرطان تخمدان در کسانی که بیشتر تخمک گذاری می کنند بیشتر است؛ بنابراین کسانی که هیچ وقت فرزندی نداشته اند در معرض خطر بالاتری هستند. همچنین کسانی که تخمک گذاریشان در سنین پایین تری آغاز می شود یا در سن بالاتری یائسه می شوند نیز در معرض چنین خطری هستند. دیگر عوامل خطر شامل این موارد هستند: هورمون درمانی پس از یائسگی، داروهای باروری، و مرض چاقی. عواملی که خطر ابتلاء را پایین می آورند شامل این موارد هستند: کنترل هورمونی، بستن لوله های رحمی، و شیردهی. حدود ۱۰٪ موارد بیماری در پی ریسک وراثتی به وجود می آیند، و در کسانی رخ می دهد که جهش ژنتیکی دارند. BRCA1 همچنین کسانی که BRCA2 حدود ۵۰٪ احتمال دچار شدن به سرطان تخمدان را دارند جزء این جمعیت هستند. رایج ترین نوع سرطان تخمدان که بیش از ۹۵٪ موارد را شامل می شود، کارسینومای تخمدان است. حدود پنج نوع اصلی از کارسینومای تخمدان وجود دارد که از میان آن ها-نوعی که درجهٔ جدیت بالایی دارد، شایع ترین نوع بیماری است. باورها بر این است که این تومورها از سلول هایی آغاز می شوند که تخمدان ها را می پوشانند، اما برخی گونه ها ممکن است که از لوله رحم شروع شوند. انواعی که شیوع کمتری دارند شامل تومور ژرم سل و استرومال بند ناف هستند. تشخیص بیماری معمولاً از طریق آزمایش بافت برداری تأیید می شود که این بافت طی عمل جراحی برداشته می شود.
غربال گری برای زنانی که ریسک متوسطی دارند پیشنهاد نمی شود، چرا که شواهد کاهش مرگ و میر را ثابت نکرده اند و میزان بالای تست های کاذب موجب عمل غیرضروری می شود که ریسک های مخصوص به خود را دارد. ممکن است کسانی که در معرض ریسک بالایی هستند، تخمدان خود را برای پیشگیری بردارند. اگر سرطان تخمدان در مراحل اولیه باشد و مورد معالجه قرار گیرد، ممکن است درمان شود. درمان معمولاً شامل ترکیبی از پرتودرمانی یا شیمی درمانی است. نتیجهٔ درمان به این عوامل بستگی دارد: میزان گسترش بیماری و زیرگونهٔ سرطانی که فرد به آن مبتلا است. به طور کلی، میزان بقای پنج ساله در ایالات متحده حدود ۴۵٪ است. نتایج در کشورهای در حال توسعه بدتر هستند.
در سال ۲۰۱۲، شمار ۲۳۹۰۰۰ زن در سطح جهان به سرطان تخمدان مبتلا شدند که ۱۵۲۰۰۰ مورد تلفات به همراه داشت. طبق این آمار، این بیماری به عنوان هفتمین-نوع رایج سرطان و-هشتمین عامل مرگ ناشی از سرطان در زنان شناخته شد. این بیماری نسبت به آفریقا و آسیا، در آمریکای شمالی و اروپا رایج تر است.
خطر ابتلاء به سرطان تخمدان در کسانی که بیشتر تخمک گذاری می کنند بیشتر است؛ بنابراین کسانی که هیچ وقت فرزندی نداشته اند در معرض خطر بالاتری هستند. همچنین کسانی که تخمک گذاریشان در سنین پایین تری آغاز می شود یا در سن بالاتری یائسه می شوند نیز در معرض چنین خطری هستند. دیگر عوامل خطر شامل این موارد هستند: هورمون درمانی پس از یائسگی، داروهای باروری، و مرض چاقی. عواملی که خطر ابتلاء را پایین می آورند شامل این موارد هستند: کنترل هورمونی، بستن لوله های رحمی، و شیردهی. حدود ۱۰٪ موارد بیماری در پی ریسک وراثتی به وجود می آیند، و در کسانی رخ می دهد که جهش ژنتیکی دارند. BRCA1 همچنین کسانی که BRCA2 حدود ۵۰٪ احتمال دچار شدن به سرطان تخمدان را دارند جزء این جمعیت هستند. رایج ترین نوع سرطان تخمدان که بیش از ۹۵٪ موارد را شامل می شود، کارسینومای تخمدان است. حدود پنج نوع اصلی از کارسینومای تخمدان وجود دارد که از میان آن ها-نوعی که درجهٔ جدیت بالایی دارد، شایع ترین نوع بیماری است. باورها بر این است که این تومورها از سلول هایی آغاز می شوند که تخمدان ها را می پوشانند، اما برخی گونه ها ممکن است که از لوله رحم شروع شوند. انواعی که شیوع کمتری دارند شامل تومور ژرم سل و استرومال بند ناف هستند. تشخیص بیماری معمولاً از طریق آزمایش بافت برداری تأیید می شود که این بافت طی عمل جراحی برداشته می شود.
غربال گری برای زنانی که ریسک متوسطی دارند پیشنهاد نمی شود، چرا که شواهد کاهش مرگ و میر را ثابت نکرده اند و میزان بالای تست های کاذب موجب عمل غیرضروری می شود که ریسک های مخصوص به خود را دارد. ممکن است کسانی که در معرض ریسک بالایی هستند، تخمدان خود را برای پیشگیری بردارند. اگر سرطان تخمدان در مراحل اولیه باشد و مورد معالجه قرار گیرد، ممکن است درمان شود. درمان معمولاً شامل ترکیبی از پرتودرمانی یا شیمی درمانی است. نتیجهٔ درمان به این عوامل بستگی دارد: میزان گسترش بیماری و زیرگونهٔ سرطانی که فرد به آن مبتلا است. به طور کلی، میزان بقای پنج ساله در ایالات متحده حدود ۴۵٪ است. نتایج در کشورهای در حال توسعه بدتر هستند.
در سال ۲۰۱۲، شمار ۲۳۹۰۰۰ زن در سطح جهان به سرطان تخمدان مبتلا شدند که ۱۵۲۰۰۰ مورد تلفات به همراه داشت. طبق این آمار، این بیماری به عنوان هفتمین-نوع رایج سرطان و-هشتمین عامل مرگ ناشی از سرطان در زنان شناخته شد. این بیماری نسبت به آفریقا و آسیا، در آمریکای شمالی و اروپا رایج تر است.
wiki: سرطان تخمدان