ایل پازوکی

ایل پازوکی

پازوکی از کاپادوکی که یک منطقه در ترکیه است سر چشمه گرفته، پازوکی را در مناطق مختلف با نام های ( پازُکی، پیزُکی، بازوکی، پازیکی، بیزوکی ) تلفظ می کنند. [?]، پازوکی همسان با کلمه های ترکی، بزوکی، بوزوک، بوزوکی، پیزوک، بیزیک است، همچنین واژه بوزوک در ترکی نام یکی از تقسیمات ایلی، ترکان اوغوز بوده، ایل بزرگ پازوکی از تبار ترکمان آناتولی ریشه دارد که از ترکان سنی فاصله گرفته و به طرف شیعیان کرد آمدند و به مرور زمان کرد زبان شده اند [?]، این ایل به دلیل فراز و نشیب های تاریخ به مناطق مختلفی مهاجرت کرده و زبان های متعددی را پذیرفته است ولی زبان مادری این ایل ترکی بوده که اکثریت این ایل، این زبان را فراموش کرده اند. ایل پازوکی را می توان با ترکمان های عراق و سوریه مرتبط دانست که با اقوام کرد، هم زیست بودند. این ایل یکی از شعبات بزرگ ایل کرد را در کردستان ترکیه تشکیل داده اند ( بعد از کرد زبان شدن ) . ایل پازوکی بیش از یک سده در مناطق شمالی دریاچه وان در کردستان ترکیه حکومت کرده است [?] و بر کردان کرمانج حکومت کرده اند و هم اکنون نیز در کردستان ترکیه به زبان کردی کرمانجی تکلم دارند. این ایل را یک ایل کرد می خوانند. اصالت اصلی ایل پازوکی کاپادوکیه در مرکز ترکیه هست. قسمتی از ایل پازوکی چون شیعه بودند در سال ۱۵۰۱ میلادی وقتی شاه اسماعیل صفوی مذهب شیعه را در تبریز اعلام می کند قسمتی از ایل پازوکی از آزار و اذیت عثمانی به ایران و آذربایجان مهاجرت می کنند و این قسمت از پازوکی ها آذربایجانی زبان می شوند. قسمتی از پازوکی ها در استانبول و آنکارا، قارص و ازمیر ترکی استانبولی صحبت می کنند و عده ای هم از آنان در ایروان به ارمنی تکلم دارند؛ و عده ای هم از آنان در افغانستان که جز امیران و فرماندهان هرات به شمار می آمدند به زبان پشتو صحبت می کنند. عبدالله اوجالان رهبر کردها راجع به ایل پازوکی می گوید ایلی ترکمن هستند که مانند صدها عشیره ترکمن وقتی به کردستان ترکیه مهاجرت کردند به مرور زمان کرد زبان شدند و فرهنگ ترکی را از دست دادند. پازوکیان امروزه به چندین زبان صحبت می کنند و حتی بیشتر پازوکیان، از ریشه خود بی آگاه هستند. کاپادوکی سرزمین پازوکیان است اما برخی هم اعتقاد دارن این ایل از بلخ به کاپادوکی، مهاجرت کردند.

روند گذشت زبان های ایل پازوکی در گذر زمان:

۱:ترکی: ایل پازوکی که اصالتاً از ترکمان آناتولی بوده و زبان مادریشان ترکی بود که به مرور زمان این زبان را کلا ایل پازوکی فراموش کرده و از میان ایل پازوکی خارج شد.

۲: کردی: از آنجا که ایل پازوکی ترک بودن بعد از مهاجرت به کردستان ترکیه زبانشان کردی شد و امروزه در کردستان ترکیه و در خراسان نیز قسمتی از ایل پازوکی به کردی کرمانجی تکلم دارند.

۳:ترکی استانبولی: قسمتی از ایل پازوکی از کردستان ترکیه مهاجرت کرده و به سمت قارص، ازمیر و آنکارا و استانبول آمدند و زبانشان ترکی استانبولی شد و دارای مذهب اهل سنت هستند.

۴: ارمنی: قسمتی از پازوکی ها از کردستان ترکیه به ایروان در مرکز ارمنستان رفته و به زبان ارمنی تکلم می کنند.

۵: پشتو: مهاجرت قسمتی از پازوکی های کرد زبان خراسان به هرات باعث شد زبانشان پشتو شود.

۶: ترکی آذربایجانی: مهاجرت قسمتی از ایل پازوکی از کردستان ترکیه به آذربایجان به علت جنگ های شیعه، سنی عثمانی و صفویه و پناه بردن ایل پازوکی به دربار صفوی که موجب شد، ایل پازوکی به زبان ترکی آذربایجانی روی بیاورد.

۷: فارسی: قسمتی از ایل پازوکی از آذربایجان به مرکز ایران از جمله گرمسار و استان تهران مانند پایتخت و ورامین و پاکدشت آمدند و زبانشان فارسی شد؛ و امروزه در استان فارس نیز بخشی پازوکی سکونت دارند که به فارسی تکلم می کنند.

۸: مازنی و گیلکی: تبعید این ایل به مازندران و گیلان موجب شد، این ایل به گویش های مازنی و گیلگی هم روی بیاورد.

۹: زازا: در بخش هایی در کردستان ترکیه، ایل پازوکی به زبان زازا صحبت می کنند. .

امروزه خیلی از ایلات تورکمان آناتولی به دلیل کرد زبان شدن کرد خواننده می شوند و این باعث شده خلق کورد جمعیت زیادی را به خود بگیرد.

شجرنامه مختصر ایل پازوکی

پازوکی از کاپادوکی که یک منطقه در ترکیه است سر چشمه گرفته، پازوکی را در مناطق مختلف با نام های ( پازُکی، پیزُکی، بازوکی، پازیکی، بیزوکی ) تلفظ می کنند. [?]، پازوکی همسان با کلمه های ترکی، بزوکی، بوزوک، بوزوکی، پیزوک، بیزیک است، همچنین واژه بوزوک در ترکی نام یکی از تقسیمات ایلی، ترکان اوغوز بوده، ایل بزرگ پازوکی از تبار ترکمان آناتولی ریشه دارد که از ترکان سنی فاصله گرفته و به طرف شیعیان کرد آمدند و به مرور زمان کرد زبان شده اند [?]، این ایل به دلیل فراز و نشیب های تاریخ به مناطق مختلفی مهاجرت کرده و زبان های متعددی را پذیرفته است ولی زبان مادری این ایل ترکی بوده که اکثریت این ایل، این زبان را فراموش کرده اند. ایل پازوکی را می توان با ترکمان های عراق و سوریه مرتبط دانست که با اقوام کرد، هم زیست بودند. این ایل یکی از شعبات بزرگ ایل کرد را در کردستان ترکیه تشکیل داده اند ( بعد از کرد زبان شدن ) . ایل پازوکی بیش از یک سده در مناطق شمالی دریاچه وان در کردستان ترکیه حکومت کرده است [?] و بر کردان کرمانج حکومت کرده اند و هم اکنون نیز در کردستان ترکیه به زبان کردی کرمانجی تکلم دارند. این ایل را یک ایل کرد می خوانند. اصالت اصلی ایل پازوکی کاپادوکیه در مرکز ترکیه هست. قسمتی از ایل پازوکی چون شیعه بودند در سال ۱۵۰۱ میلادی وقتی شاه اسماعیل صفوی مذهب شیعه را در تبریز اعلام می کند قسمتی از ایل پازوکی از آزار و اذیت عثمانی به ایران و آذربایجان مهاجرت می کنند و این قسمت از پازوکی ها آذربایجانی زبان می شوند. قسمتی از پازوکی ها در استانبول و آنکارا، قارص و ازمیر ترکی استانبولی صحبت می کنند و عده ای هم از آنان در ایروان به ارمنی تکلم دارند؛ و عده ای هم از آنان در افغانستان که جز امیران و فرماندهان هرات به شمار می آمدند به زبان پشتو صحبت می کنند. عبدالله اوجالان رهبر کردها راجع به ایل پازوکی می گوید ایلی ترکمن هستند که مانند صدها عشیره ترکمن وقتی به کردستان ترکیه مهاجرت کردند به مرور زمان کرد زبان شدند و فرهنگ ترکی را از دست دادند. پازوکیان امروزه به چندین زبان صحبت می کنند و حتی بیشتر پازوکیان، از ریشه خود بی آگاه هستند. کاپادوکی سرزمین پازوکیان است اما برخی هم اعتقاد دارن این ایل از بلخ به کاپادوکی، مهاجرت کردند.

روند گذشت زبان های ایل پازوکی در گذر زمان:

۱:ترکی: ایل پازوکی که اصالتاً از ترکمان آناتولی بوده و زبان مادریشان ترکی بود که به مرور زمان این زبان را کلا ایل پازوکی فراموش کرده و از میان ایل پازوکی خارج شد.

۲: کردی: از آنجا که ایل پازوکی ترک بودن بعد از مهاجرت به کردستان ترکیه زبانشان کردی شد و امروزه در کردستان ترکیه و در خراسان نیز قسمتی از ایل پازوکی به کردی کرمانجی تکلم دارند.

۳:ترکی استانبولی: قسمتی از ایل پازوکی از کردستان ترکیه مهاجرت کرده و به سمت قارص، ازمیر و آنکارا و استانبول آمدند و زبانشان ترکی استانبولی شد و دارای مذهب اهل سنت هستند.

۴: ارمنی: قسمتی از پازوکی ها از کردستان ترکیه به ایروان در مرکز ارمنستان رفته و به زبان ارمنی تکلم می کنند.

۵: پشتو: مهاجرت قسمتی از پازوکی های کرد زبان خراسان به هرات باعث شد زبانشان پشتو شود.

۶: ترکی آذربایجانی: مهاجرت قسمتی از ایل پازوکی از کردستان ترکیه به آذربایجان به علت جنگ های شیعه، سنی عثمانی و صفویه و پناه بردن ایل پازوکی به دربار صفوی که موجب شد، ایل پازوکی به زبان ترکی آذربایجانی روی بیاورد.

۷: فارسی: قسمتی از ایل پازوکی از آذربایجان به مرکز ایران از جمله گرمسار و استان تهران مانند پایتخت و ورامین و پاکدشت آمدند و زبانشان فارسی شد؛ و امروزه در استان فارس نیز بخشی پازوکی سکونت دارند که به فارسی تکلم می کنند.

۸: مازنی و گیلکی: تبعید این ایل به مازندران و گیلان موجب شد، این ایل به گویش های مازنی و گیلگی هم روی بیاورد.

۹: زازا: در بخش هایی در کردستان ترکیه، ایل پازوکی به زبان زازا صحبت می کنند. .

امروزه خیلی از ایلات تورکمان آناتولی به دلیل کرد زبان شدن کرد خواننده می شوند و این باعث شده خلق کورد جمعیت زیادی را به خود بگیرد.

بدلیسی در شرفنامه نیای کردان پازوکی گوران را برمکی فارس می داند البته از قول خودشان ولی به قولی دیگر برمکیان از ایل الثویدی عرب بوده اند