الابنیه عن حقایق الادویه

الأبنیه عن حقایقِ الأدویه، معروف به الابنیه و ابنیه، کتابی است به فارسی در داروشناسی اثر ابومنصور موفق هروی، داروشناس ایرانی، از سدهٔ چهارم هجری.
دایرةالمعارف فارسی، به سرپرستی غلامحسین مصاحب، جلد اول، تهران، ۱۳۴۵.
الابنیه عن حقایق الادویه یکی از معدود قدیمی ترین آثار منثور در زبان فارسی است. این نسخه ظاهراً قدیم ترین دست نوشتهٔ فارسی است که تاکنون به دست آمده است. به نوشتهٔ گوستاو فلوگل (۱۸۰۲–۱۸۷۰)، خاورشناس آلمانی، مجموع مفرداتی که در آن عنوان شده، ۵۴۷ مورد است که برحسب حروف تهجّی مرتب شده (ولی فقط برحسب حروف اول، و ترتیبِ حروف دوم و سوم در آن رعایت نشده است). این کتاب را نخستین بار فرانسیسکو رومئو زلیگمان (۱۸۰۸–۱۸۹۲) در سال ۱۸۵۹ در وین به طبع رساند و ترجمهٔ آلمانی آن (توسط عبدالخالق آخوندف) بدون تاریخ در هاله (آلمان) چاپ شد. متن تصحیح شدهٔ کتاب الابنیه به کوشش احمد بهمنیار و حسین محبوبی اردکانی در سال ۱۳۴۶ در تهران به چاپ رسیده است.

الأبنیة عَن حقایقِ الاَدویة
رجوع شود به:أبنیة عن حقایق الادویة

[ویکی فقه] الابنیة عن حقائق الادویة (کتاب). «الابنیة عن حقائق الادویة یا روضة الانس و منفعة النفس»، به زبان فارسی، کتابی است در مفردات طب که در عهد منصور بن نوح سامانی (بین سنوات ۳۵۰ تا ۳۶۶ ق)، توسط موفق بن علی هروی تالیف شده است.
از این کتاب، تنها یک نسخه منحصربه فرد که به خط علی بن احمد طوسی اسدی، شاعر معروف و سراینده گرشاسب نامه و مؤلف فرهنگ فارسی معروف به لغات اسدی، در ماه شوال سال ۴۴۷ ق، استنساخ شده است.مؤلف انگیزه اش را از نگارش این اثر چنین بازگو می کند: «من کتاب های حکیمان پیشین و عالمان طبیبان محدث همه بجستم و هرچه گفته بودند، به تامل نگاه کردم... پس چون بدیدم هرکسی راهی گرفته بود تا قدر غرض خویش، بعضی از ایشان فصل هایی بیرون کرده بودند موجز و بعضی نه و نیز آن بعضی شرح تمام نکرده بودند، من خواستم که کتابی بنا کنم و هرچه شناسند اندر او یاد کنم؛ از آن چیزها که استعمال کنند و پس قوت هاشان پیدا کنم و فعلشان بگویم به شرحی تمام و به وجهی نیکو که بزرگ تر منفعتی و عظیم تر خطری این راست» . وی در ادامه، کتاب را به حاکم سامانی هدیه می کند.