کلمه جو
صفحه اصلی

زامبی فلسفی

دانشنامه عمومی

در مبحث فلسفه ذهن و فلسفه ی ادراک، زامبی فلسفی موجودی فرضی است که تشخیص آن از یک انسان عادی ناممکن است اما دارای خودآگاهی، کیفیات ذهنی و درک نیست. برای مثال اگر به یک زامبی فلسفی با شیئی تیز ضربه بزنیم، هیچ گونه دردی را تجربه نمی کند، اما باز هم به شکلی واکنش می دهد که گویا احساس درد می کند. (ممکن است آخ بگوید، از وسیلهٔ دردآور دوری کند و بگوید که درد کشیده است).
زامبی رفتارگرایانه که از لحاظ رفتاری از انسان قابل تشخیص نیست.
زامبی نورولوژیکی که داری مغز و فیزیولوژی مشابه انسان است.
زامبی بی روح که بدون روح است.
پندار زامبی فلسفی، معمولاً در آزمایش های فکری علیه انواع فیزیکالیسم، مانند ماده باوری، رفتارگرایی و کارکردگرایی به کار می رود. فیزیکالیسم دیدگاهی است که ادعا می کند تمام جنبه های طبیعت انسان به وسیلهٔ قوانین فیزیکی توضیح داده می شوند. به طور خاص، تمام جنبه های ادراک را از دیدگاه عصب شناسی قابل توضیح می داند. برخی فیلسوفان مانند دیوید چالمرز استدلال می کنند که ازآن جاکه زامبی، از لحاظ فیزیولوژیکی از انسان تشخیص دادنی نیست؛ حتی احتمال وجود مجردش هم به صورت مستدلی فیزیکالیسم را رد می کند، زیرا نشان می دهد که وجود یک تجربهٔ خودآگاهانه، حقیقتی افزوده است. در مقابل فیزیکالیست هایی مانند دنیل دنت پاسخ می دهند که زامبی هایی از نوعی که چالمرز بیان می کند از لحاظ منطقی خودناسازگار هستند و در نتیجه وجود آن ها ناممکن است.
گرچه زامبی فلسفه به طور گسترده در آزمایش های فکری استفاده می شود، بسط جزئیات این مفهوم همواره یکسان نیست. زامبی های فلسفی برای استدلال در مقابل انواع مشخصی از فیزیکالیسم، مانند رفتارگرایی بیان شده بودند. برمبنای رفتارگرایی، حالت های ذهنی تنها به صورت رفتار وجود دارند: باور، میل، اندیشه، خودآگاهی و غیره، در واقع شکل های خاصی از رفتار، یا گرایش به رفتاری خاص هستند. در نتیجه وجود یک زامبی که از لحاظ رفتاری از یک انسان غیرقابل تشخیص است، اما تجربه های خودآگاهانه ندارد، بر اساس رویکرد رفتارگرایی، به صورت منطقی ناممکن است. پس استدلال برمبنای وجود یک زامبی فلسفی، نوعی گزاره علیه رفتارگرایی ارائه می دهد. حامیان استدلال زامبی فلسفی به طور کلی می پذیرند که وجود این زامبی ها از لحاظ فیزیکی ممکن نیست، اما مخالفان ادعا می کنند که این زامبی ها از لحاظ متافیزیکی یا حتی منطقی امکان پذیر نیستند.
ویژگی مشترک پندارهای گوناگون زامبی فلسفی، فرض کردن انسانی بدون تجربهٔ خودآگاهی است، اما می توان انواع مختلف زامبی هایی که در آزمایش های فکری مختلف استفاده می شوند را به صورت زیر تقسیم بندی کرد:


کلمات دیگر: