در صرف (تک واژشناسی) و نحو، واژه بَست (به انگلیسی: clitic، به فرانسوی: clitique) واژه بست یک نوع تک واژ وابستهٔ دستوری فاقد تکیه است که در ساخت های بزرگ تر از واژه شرکت می کند و از نظر آوایی با پایهٔ خود یک واژهٔ واجی می سازد. واژهٔ واجی یک گروه یا ساخت نحوی است که از نظر آوایی همانند یک واژه تلفظ می شود، اما از نظر صرفی، نحوی، و معنایی یک واژه به شمار نمی رود. واژه بست ها، همچون وندها، به یک میزبان نیاز دارند تا به آن بچسبند؛ ولی، برخلاف وندها، جزئی از ساختمان واژه محسوب نمی شوند.
نقش نمای اضافهٔ فارسی
اگرچه واژه بست ها عناصری کوچک هستند، آن قدر پراهمیت اند که افراد بسیاری بر اساس مطالعهٔ آن ها رسالهٔ دکتریِ زبان شناسی اخذ کرده اند. واژه بست ها به سه دستهٔ «پِی بست»، «پیش بست» و «میان بست» تقسیم می شوند.
واژه بست ها ازاین نظر که تکیه نمی گیرند و به تکواژ قبلیِ خود وابسته اند، به وندها شباهت دارند، اما تفاوت مهمشان در این است که بر روی گروه ها اِعمال می شوند؛ یعنی ازنظر نحوی و معنایی وابسته به یک گروه نحوی هستند. ازجملهٔ این واژه بست ها می توان به نقش نمای اضافهٔ فارسی اشاره کرد که تنها در ساخت ترکیب اضافی کاربرد دارد و استفاده از آن در یک واژه (آن گونه که وندها کاربرد دارند) مستقلاً کاربردی ندارد.
واژه بست ها به لحاظ رفتارهای دستوری حد واسط کلمات آزاد و وندها (یِ تصریفی) هستند؛ به عبارتی، آن ها از جهاتی به کلمات و از جهاتی دیگر به وندها شباهت دارند، مثلاً، قواعد نحوی بر واژه بست ها درست مانند کلمات عمل می کند. واژه بست ها گرچه مقید هستند، ولی نسبت به وندها آزادی عمل بیشتری دارند و می توانند به میزبان های مختلفی متصل شوند. به عبارت دیگر، واژه بست ها مانند وندها زیاد گزینشی عمل نمی کنند.
نقش نمای اضافهٔ فارسی
اگرچه واژه بست ها عناصری کوچک هستند، آن قدر پراهمیت اند که افراد بسیاری بر اساس مطالعهٔ آن ها رسالهٔ دکتریِ زبان شناسی اخذ کرده اند. واژه بست ها به سه دستهٔ «پِی بست»، «پیش بست» و «میان بست» تقسیم می شوند.
واژه بست ها ازاین نظر که تکیه نمی گیرند و به تکواژ قبلیِ خود وابسته اند، به وندها شباهت دارند، اما تفاوت مهمشان در این است که بر روی گروه ها اِعمال می شوند؛ یعنی ازنظر نحوی و معنایی وابسته به یک گروه نحوی هستند. ازجملهٔ این واژه بست ها می توان به نقش نمای اضافهٔ فارسی اشاره کرد که تنها در ساخت ترکیب اضافی کاربرد دارد و استفاده از آن در یک واژه (آن گونه که وندها کاربرد دارند) مستقلاً کاربردی ندارد.
واژه بست ها به لحاظ رفتارهای دستوری حد واسط کلمات آزاد و وندها (یِ تصریفی) هستند؛ به عبارتی، آن ها از جهاتی به کلمات و از جهاتی دیگر به وندها شباهت دارند، مثلاً، قواعد نحوی بر واژه بست ها درست مانند کلمات عمل می کند. واژه بست ها گرچه مقید هستند، ولی نسبت به وندها آزادی عمل بیشتری دارند و می توانند به میزبان های مختلفی متصل شوند. به عبارت دیگر، واژه بست ها مانند وندها زیاد گزینشی عمل نمی کنند.
wiki: واژه بست