[ویکی نور] نُخَب الذخائر فی احوال الجواهر تألیف محمد بن ابراهیم بن ساعد انصاری (متوفی 749ق) مشهور به ابن اکفانی از جمله کتاب هایی است که به مبحث سنگ شناسی -خصوصاً سنگ های قیمتی- اختصاص دارد.
قبل از این اثر کتاب های دیگری به رشته تحریر درآمده است از جمله الجماهر تألیف ابوریحان بیرونی و یا نگاشته یوحنا بن ماسویه که مؤلف از این آثار به عنوان منبع و مستند بهره مند می شود.
هدف از نگارش این اثر -چنان که مؤلف بیان کرده- نگارش اثری مختصر در مورد شناسایی جواهر و در عین حال مستند به اقوال پیشینیان است. (نخب الذخائر فی احوال الجواهر، ص1).
کتاب نخب الذخائر دارای باب و فصول خاص و منطقی ای نیست بلکه مؤلف چهارده مبحث را -که به چهارده سنگ مهم اختصاص دارد- پیاپی تحریر می کند و هر مبحث را با قول «القول علی» از مبحث دیگر جدا می سازد. یاقوت، بدخش، الماس، درّ و لؤلؤ، زمرد، ذبرجد، فیروزه و یشم از جمله عناوین کتاب هستند.
مؤلف در ابتدای هر مبحث ابتدا سنگ مورد نظر را معرفی می کند و آن را توصیف می نماید. سپس انواع و اقسام آن را و تفاوت هر قسم را با قسم دیگر بیان می کند.
قبل از این اثر کتاب های دیگری به رشته تحریر درآمده است از جمله الجماهر تألیف ابوریحان بیرونی و یا نگاشته یوحنا بن ماسویه که مؤلف از این آثار به عنوان منبع و مستند بهره مند می شود.
هدف از نگارش این اثر -چنان که مؤلف بیان کرده- نگارش اثری مختصر در مورد شناسایی جواهر و در عین حال مستند به اقوال پیشینیان است. (نخب الذخائر فی احوال الجواهر، ص1).
کتاب نخب الذخائر دارای باب و فصول خاص و منطقی ای نیست بلکه مؤلف چهارده مبحث را -که به چهارده سنگ مهم اختصاص دارد- پیاپی تحریر می کند و هر مبحث را با قول «القول علی» از مبحث دیگر جدا می سازد. یاقوت، بدخش، الماس، درّ و لؤلؤ، زمرد، ذبرجد، فیروزه و یشم از جمله عناوین کتاب هستند.
مؤلف در ابتدای هر مبحث ابتدا سنگ مورد نظر را معرفی می کند و آن را توصیف می نماید. سپس انواع و اقسام آن را و تفاوت هر قسم را با قسم دیگر بیان می کند.
wikinoor: سنگ های قیمتی - اختصاص دارد.
قبل از این اثر کتاب های دیگری به رشته تحریر درآمده است از جمله الجماهر تالیف ابوریحان بیرونی و یا نگاشته یوحنا بن ماسویه که مؤلف از این آثار به عنوان منبع و مستند بهره مند می شود.هدف از نگارش این اثر- چنان که مؤلف بیان کرده- نگارش اثری مختصر در مورد شناسایی جواهر و در عین حال مستند به اقوال پیشینیان است.
ساختار کتاب
کتاب نخب الذخائر دارای باب و فصول خاص و منطقی ای نیست بلکه مؤلف چهارده مبحث را- که به چهارده سنگ مهم اختصاص دارد- پیاپی تحریر می کند و هر مبحث را با قول «القول علی» از مبحث دیگر جدا می سازد. یاقوت ، بدخش ، الماس ، در و لؤلؤ ، زمرد ، ذبرجد ، فیروزه و یشم از جمله عناوین کتاب هستند.مؤلف در ابتدای هر مبحث ابتدا سنگ مورد نظر را معرفی می کند و آن را توصیف می نماید. سپس انواع و اقسام آن را و تفاوت هر قسم را با قسم دیگر بیان می کند.ذکر خصوصیاتی که در ارزش سنگ ها تاثیرگذار است، عیب سنگها و معادنی که سنگ های قیمتی در آنها یافت می شود از جمله اطلاعات با ارزشی است که مؤلف در هر مبحث متذکر آن می شود.بیان خواص طبی سنگ ها و قیمت گذاری سنگ ها بر اساس ارزش و نوع آن ها نیز از جمله مطالب سودمند دیگری است که مؤلف به آن ها توجه دارد.
گزارش محتوا
ابن اکفانی در نگارش این اثر- مختصر اما پرفایده- به کلمات بسیاری از جواهرشناسان قبل از خودش استشهاد می کند. کندی، نصر جوهری، ابوریحان بیرونی، ابن زهر، غافقی، ابن بیطار، از جمله افرادی هستند که مؤلف به آراء آنان استشهاد می کند.علاوه بر این ابن اکفانی اصطلاحاتی در زمینه جواهرشناسی نقل می کند که در هیچ منبع دیگری به چشم نمی خورد و از کس دیگری نیز این مصطلحات نقل نشده است و این امر نشان گر تجربیات و آزمودگی های شخصی وی است.خصوصیت دیگر این اثر اختصار و ایجاز این کتاب است به گونه ای که اصل این کتاب از جزوه ای مختصر تجاوز نمی کند. با این حال آنچه ابن اکفانی ذکر می کند نکاتی سودمند و کاربردی است.گذشته از اصطلاحاتی که در این کتاب به چشم می خورد نثر مؤلف روان و قابل فهم است.
وضعیت کتاب
...
قبل از این اثر کتاب های دیگری به رشته تحریر درآمده است از جمله الجماهر تالیف ابوریحان بیرونی و یا نگاشته یوحنا بن ماسویه که مؤلف از این آثار به عنوان منبع و مستند بهره مند می شود.هدف از نگارش این اثر- چنان که مؤلف بیان کرده- نگارش اثری مختصر در مورد شناسایی جواهر و در عین حال مستند به اقوال پیشینیان است.
ساختار کتاب
کتاب نخب الذخائر دارای باب و فصول خاص و منطقی ای نیست بلکه مؤلف چهارده مبحث را- که به چهارده سنگ مهم اختصاص دارد- پیاپی تحریر می کند و هر مبحث را با قول «القول علی» از مبحث دیگر جدا می سازد. یاقوت ، بدخش ، الماس ، در و لؤلؤ ، زمرد ، ذبرجد ، فیروزه و یشم از جمله عناوین کتاب هستند.مؤلف در ابتدای هر مبحث ابتدا سنگ مورد نظر را معرفی می کند و آن را توصیف می نماید. سپس انواع و اقسام آن را و تفاوت هر قسم را با قسم دیگر بیان می کند.ذکر خصوصیاتی که در ارزش سنگ ها تاثیرگذار است، عیب سنگها و معادنی که سنگ های قیمتی در آنها یافت می شود از جمله اطلاعات با ارزشی است که مؤلف در هر مبحث متذکر آن می شود.بیان خواص طبی سنگ ها و قیمت گذاری سنگ ها بر اساس ارزش و نوع آن ها نیز از جمله مطالب سودمند دیگری است که مؤلف به آن ها توجه دارد.
گزارش محتوا
ابن اکفانی در نگارش این اثر- مختصر اما پرفایده- به کلمات بسیاری از جواهرشناسان قبل از خودش استشهاد می کند. کندی، نصر جوهری، ابوریحان بیرونی، ابن زهر، غافقی، ابن بیطار، از جمله افرادی هستند که مؤلف به آراء آنان استشهاد می کند.علاوه بر این ابن اکفانی اصطلاحاتی در زمینه جواهرشناسی نقل می کند که در هیچ منبع دیگری به چشم نمی خورد و از کس دیگری نیز این مصطلحات نقل نشده است و این امر نشان گر تجربیات و آزمودگی های شخصی وی است.خصوصیت دیگر این اثر اختصار و ایجاز این کتاب است به گونه ای که اصل این کتاب از جزوه ای مختصر تجاوز نمی کند. با این حال آنچه ابن اکفانی ذکر می کند نکاتی سودمند و کاربردی است.گذشته از اصطلاحاتی که در این کتاب به چشم می خورد نثر مؤلف روان و قابل فهم است.
وضعیت کتاب
...
wikifeqh: نخب_الذخائر_فی_احوال_الجواهر_(کتاب)