اروغ

تجشو , تدفق

( آروغ ) بادگلو
باد معده که از گلو بر آید

---

آرغ، وروغ، روغ، رغ: رچک و رجغک و آجل هم گویند، بادگلو، بادصدادارکه ازراه گلوبیرون آید
( اسم ) اروق
دونده تر

( آروغ ) (رُ ) ( اِ. ) = آروق : گازی که در لوله های گوارشی ایجاد شود. اگر این گاز در معده باشد ممکن است با صدای مخصوصی از دهان خارج شود و اگر در روده باشد از مخرج خارج می گردد، باد گلو.

( آروغ ) آروغ. ( اِ ) باد معده که از گلو برآید گاه ِ امتلاء، بی اراده و غالباً با آوازی که بوقت فقاع خوردن و چیزهای باد و دم دار مردم را افتد و آن تنفس معده باشد از راه گلو. زراغن. گوارش. باد گلو.آجل. رجک. جشاء. آرغ. زروغ. روغ. وروغ :
گر در حکایت آید بانگ شتر کند
وآروغها زند چو خورد ترب و گندنا.زامتلا هضم نیابد بدوصد کوزه فقاع
گر کسی نان خورد و بر درش آروغ زند.همیشه لب مرد بسیارخوار
در آروغ بد باشد از ناگوار.گیرد چوصبح آروغ از قرص آفتاب
آن را که تو بخوان کرم میهمان کنی.ز امتلا چو قناعت همی زند آروغ
ز خوان جود وی از بس که خورده معده آز.این پیر گشته را که نبد آب در جگر
آروغ امتلا زند اکنون ز خوان شکر.- آروغ دادن ، آروغ زدن ؛ آروغ افتادن کسی را. آروغ کردن. تَجَشﱡؤ. و بمسامحه اوحدی آروق گفته و با عیوق قافیه کرده است. رجوع به حاشیه کلمه آرغ شود.

---

اروغ. [ اَ ] ( اِ ) آرغ. آروغ. رجک. آجل. جشاء. باد گلو :
گیردچو صبح اروغ از قرص آفتاب
آنرا که تو بقرص کرم میهمان کنی.- اروغ کردن ؛ آروغ زدن.( شعوری ).

---

اروغ. [ اَ وَ ] ( ع ن تف ) نعت تفضیلی از رَوْغ. دونده تر. || نعت تفضیلی از مراوغه. فریبنده تر. مکارتر.
- امثال :
اروغ من ثعالة و من ذنب الثعلب . ( ؟ ). قال طرفة:
کل خلیل کنت خاللته
لاترک اﷲ له واضحة
کلهم اروغ من ثعلب
ما اشبه اللیلة بالبارحة.

---

اروغ. [ اُ ] ( ترکی - مغولی ، اِ ) خاندان. خویش و تبار. نسل و اعقاب و آل و احفاد. ( شعوری ) : اروغ و اولاد و احفاد چنگیزخان. ( جهانگشای جوینی ). اکنون که اکثر اقالیم در تحت تصرف و فرمان اروغ چنگیزخان... ( جهانگشای جوینی ). طائفه مغولان پیش از آنک کوس دولت چنگیزخان و اروغ او فروکوبند... ( جهانگشای جوینی ). بفر دولت... چنگیزخان و اروغ او کار مغول از آن چنان مضایق... بامثال چنین وسعت... رسیده است. ( جهانگشای جوینی ). تا سرحدّ ماچین و اقصای چین که مقر سریر مملکت و اروغ اسباط چنگیزخان است. ( جهانگشای جوینی ). فرمانروایی چنگیزخان و اروغ او. ( جامع التواریخ رشیدی ). اکناف ربع مسکون در تحت فرمان ما و اروغ چنگیزخان است. ( رشیدی ). غرض از ترتیب این مقدمه... که مشتمل است بر ذکر تواریخ... چنگیزخان و آباء و اجداد... و اولاد و اروغ نامدار.( رشیدی ). داستان جغتای خان پسر دوم چنگیزخان و اروغ او. ( رشیدی ). داستان جوجی خان پسر مهین چنگیزخان و اروغ او. ( رشیدی ). نوبت خانیت و پادشاهی عالم بچنگیزخان و اروغ بزرگوار و اخلاف نامدار او رسید. ( رشیدی ). در بیان داستانهای چنگیزخان و اروغ نامدار او که بعضی قاآن هر عهد شده اند و پادشاهی معین نیافته... ( رشیدی ). و بیضه حوزه ممالک را... باروغ نامدار و اخلاف بزرگوار باقی گذاشت. ( رشیدی ).و رجوع به اوروق شود.

( آروغ ) باد صداداری که از راه گلو بیرون آید، رچک، آجل: همیشه لب مرد بسیارخوار / در آروغ بد باشد از ناگوار (نظامی۵: ۱۰۹۹ ).

---

خاندان، دودمان، خانواده، خویش، تبار.

آروغ
رغ