پرتستانی. [ رُ ت ِ ] ( ص ، اِ ) مجموعه عقاید مذهبیه منتخبه از اصلاحات دینی مائه شانزدهم میلادی. فرقی که این اصلاحات را پدید آوردند کاتولیکانی بودند که از کنیسه رومی جدا شدند و به فرق مختلفه تقسیم گردیدند فرقه لوتری فرقه آنگلی کن فرقه ٔکالونییست یا پرسبی ترین فرقه کُنگرِگاسیونیست فرقه متودیست فرقه مُراو . اختلاف اساسی پرتستانها با کاتولیکها را در سه موضوع مهم میتوان تلخیص کرد: 1 - تعریف ایمان. 2 - خصایص باطنی عقیده دینی. 3 - آئین و رسوم ظاهری مذهب.
1 -کنیسه کاتولیک خود را یگانه حافظ و قاضی حقیقتی که در کتاب مقدس مسطور است و توسط سنّت حفظ شده و شورای عالی پاپ ها آنرا تأیید کرده میداند. برخلاف ، پرتستانها مقیاس ایمان را کتاب مقدس دانند ولی ( عقل فردی )را معبّر و مفسر آن شمارند و گویند: «در اموری که مربوط به اوامر خدای تعالی و موجب نجات ارواح است ، هرکس مسئول خویشتن است.» 2 - در اعتقادات مذهبی بزرگترین اختلاف کاتولیکها و پرتستانها در مسئله گناه است. کاتولیکان معتقدند که نجات الهی بوسیله قربانیها و فدیه ها شامل حال همه کسان خواهد شد و عفو الهی هیچکس را محروم نگذارد ولی پرتستانها ( و بخصوص کالونیست ها ) مسئله خطیه آدم را اصلی و مقدر دانند و گویندعقیده بعفو و لطف الهی موجب آن شود که آدمی از عذاب دوزخ فرار کند. تعداد مراسم به غسل تعمید و استعمال افخارستیا معدود گردیده است. 3 - از نظر رسوم و انتظامات دینی ، مراجع مذهبی پاستورها ( کشیشان پرتستان ) هستند و همه شعب پرتستان بنحو انتخابات ، تنظیم میشوند. کنیسه های پرتستان ممالک مختلفه مستقل از یکدیگرند. رواج مذهب پرتستانی در اروپا در آلمان ، شمال دانمارک ، سوئد و نروژ، انگلستان ، هلند و در ممالک متحده امریکا است. رجوع به لوتر شود.
1 -کنیسه کاتولیک خود را یگانه حافظ و قاضی حقیقتی که در کتاب مقدس مسطور است و توسط سنّت حفظ شده و شورای عالی پاپ ها آنرا تأیید کرده میداند. برخلاف ، پرتستانها مقیاس ایمان را کتاب مقدس دانند ولی ( عقل فردی )را معبّر و مفسر آن شمارند و گویند: «در اموری که مربوط به اوامر خدای تعالی و موجب نجات ارواح است ، هرکس مسئول خویشتن است.» 2 - در اعتقادات مذهبی بزرگترین اختلاف کاتولیکها و پرتستانها در مسئله گناه است. کاتولیکان معتقدند که نجات الهی بوسیله قربانیها و فدیه ها شامل حال همه کسان خواهد شد و عفو الهی هیچکس را محروم نگذارد ولی پرتستانها ( و بخصوص کالونیست ها ) مسئله خطیه آدم را اصلی و مقدر دانند و گویندعقیده بعفو و لطف الهی موجب آن شود که آدمی از عذاب دوزخ فرار کند. تعداد مراسم به غسل تعمید و استعمال افخارستیا معدود گردیده است. 3 - از نظر رسوم و انتظامات دینی ، مراجع مذهبی پاستورها ( کشیشان پرتستان ) هستند و همه شعب پرتستان بنحو انتخابات ، تنظیم میشوند. کنیسه های پرتستان ممالک مختلفه مستقل از یکدیگرند. رواج مذهب پرتستانی در اروپا در آلمان ، شمال دانمارک ، سوئد و نروژ، انگلستان ، هلند و در ممالک متحده امریکا است. رجوع به لوتر شود.