موزه فرش ایران

مختصات: ۳۵°۴۲′۵۱″شمالی ۵۱°۲۳′۲۷″شرقی / ۳۵٫۷۱۴۲°شمالی ۵۱٫۳۹۰۸°شرقی / 35.7142; 51.3908نمایی از درون موزه
موزهٔ فرش، یکی از موزه های استان تهران است. این موزه به دستور شهبانو فرح پهلوی ساخته شد و در روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۶ به وسیله وی گشوده شد. این موزه در ضلع شمالی پارک لاله تهران واقع شده است. در این موزه فرش های بسیار نفیس از سراسر ایران که حاصل کار هنرمندان مشهور می باشد به نمایش گذاشته شده است. هدف از تشکیل این موزه را می توان پژوهشی در سوابق، تحصیلات و کیفیت تاریخی هنر و صنعت فرش خاصه فرش ایرانی دانست. این موزه شامل سایر محصولات از قبیل گلیم هم می شود.
موزه فرش ایران در خیابان کارگر شمالی تقاطع دکتر فاطمی یا به عبارتی دیگر در ضلع شمال غربی پارک لاله و در فضایی به وسعت ۱۲۰۰۰ متر مربع واقع شده است. این موزه در سال ۱۳۴۰ به صورت ناتمام به منظور گالری فرش ساخته شد و به مدت ۱۵ سال به صورت متروکه باقی ماند و سپس در اوایل سال ۱۳۵۵، کار تعمیرات و تغییرات کلی آن آغاز و در نهایت روز ۲۲ بهمن ماه سال ۱۳۵۶ رسماً افتتاح گردید.
ساختمان موزه ۳۴۰۰ متر مربع مساحت دارد و آذین های نمای بیرونی آن شبیه دار قالی است. طراح بنای این موزه، عبدالعزیز فرمانفرمائیان است. ساختمان دارای دو تالار است و برای نمایش انواع قالی های دست بافت و گلیم مورد استفاده قرار می گیرد. طبقه همکف این موزه برای نمایش دائمی ۱۵۰ قطعه فرش و طبقه دوم آن برای برگزاری نمایشگاه های موردی و فصلی در نظر گرفته شده است.

موزۀ فرش ایران
موزه ای اختصاصی وابسته به سازمان میراث فرهنگی کشور. این موزه در ۱۳۴۰ش، به منظور گالری فرش ساخته شد و ناتمام ماند، سپس در اوایل ۱۳۵۵ش، همراه با تغییراتی کلی آغاز به کار کرد. هم زمان با احداث ساختمان موزه و پیشرفت کار ساختمانی، گروهی برای جمع آوری نمونه های تاریخی فرش ایران در ایران و سایر نقاط جهان فعالیت خود را آغاز کردند؛ به گونه ای که تعدادی از نفیس ترین و با ارزش ترین نمونه ها را جمع آوری و به موزه انتقال دادند. همچنین، تعدادی تخته فرش، از سوی دفتری مخصوص، از اشخاص متفرقه خریداری شد. بدین ترتیب، نمایشگاه موزۀ فرش ایران، در روز ۲۲ بهمن ۱۳۵۶، برای بازدید عموم گشایش یافت. این موزه، امروزه، یکی از غنی ترین موزه های تخصصی جهان به لحاظ داشتن قالی های متنوع و یکی از زیباترین موزه ها به لحاظ نوع معماری ساختمان محسوب می شود. ساختمان موزۀ فرش ایران با طراحی کامران دیبا در گوشۀ شمال غربی پارک لاله در فضایی به مساحت ۱۲هزار متر مربع بنا شده که معماری آن تلفیقی از هنر معماری امروز ایران و معماری سنتی و آذین های بیرونی بنا شبیهِ دار قالی یا سیاه چادر های عشایری است. نزدیک یک چهارم از مساحت کل آن، شامل دو تالار، برای نمایش انواع قالی های دست بافت و گلیم است. تالار طبقۀ همکف به نمایشگاه دائمی اختصاص دارد. تالار طبقه یکم جهت برقراری نمایشگاه های موقت گلیم و قالی طراحی شده و از فضایی شبیه نمایشگاه دائمی برخوردار است. در این نمایشگاه، نمونه هایی از بافته ها را، به طور موقت، در دوره های دو تا سه ماهه به نمایش می گذارند. مجموعۀ موزۀ فرش ایران شامل باارزش ترین نمونه های قالی ایران، از قرن ۹ق تا دورۀ معاصر، است و از منابع غنی تحقیقی جهت پژوهشگران و هنردوستان به شمار می آید و معمولاً ۱۳۵ تخته از شاهکارهای قالی ایران، بافت مراکز مهم قالی بافی، مانند کاشان، کرمان، اصفهان، تبریز، خراسان، کردستان و جز آن ها، در تالار طبقۀ همکف به معرض نمایش گذاشته می شود. این موزه با داشتن امکانات و خدمات جنبی شامل کارگاه مرمّت، کلاس های آموزشی، سالن سخنرانی و نمایش فیلم، چاپخانه، انبار طبقه بندی شدۀ علمی، و کتابخانه، یکی از مجهزترین موزه های کشور و در نوع خود بی نظیر است.