بیوک احمری

بیوک احمری (متولد ۱۲۹۹ شمسی) در تبریز طراح گرافیک و نقاشی ایرانی است. او پدر گرافیک تجاری ایران محسوب می شود.
۱۳۲۳ اولین چاپ سیلک اسکرین در ایران توسط او.
۱۳۲۴ اولین آتلیه گروهی با نام اسرام.
۱۳۲۷ ازدواج.
۱۳۲۸ استخدام در وزارت کشاورزی به عنوان نقاش آزمایشگاه.
۱۳۲۹ همکاری با نشریات از جمله سپید و سیاه و طراحی و نقاشی مطالب آن. همکاری با نشریات طنز و کاریکاتور با نام مستعار شیوا و فرزین. طراحی روی جلد برای کتاب ها.
۱۳۳۰ تأسیس آتلیه فاکوپا.
۱۳۳۲ تأسیس آتلیه آرام. طراحی کتاب های درسی.
۱۳۳۴ همکاری با نشریه امید ایران.
۱۳۳۸ تأسیس شرکت گرافیکی با مشارکت محمد بهرامی با نام کلیشوگراف.
۱۳۴۴ انحلال شرکت کلیشوگراف به شراکت محمد بهرامی، امیر کمالی و بیوک احمری.
۱۳۴۵ همکاری با انتشارات امیرکبیر.
۱۳۴۷ تا ۱۳۴۸ همکاری با کانون آگهی زیبا و شرکت تبلیغاتی آوازه.
۱۳۵۰ تأسیس آتلیه چهلستون در خیابان منوچهری.
۱۳۴۶ تا ۱۳۶۱ تشکیل کلاس آموزش نقاشی در آتلیه چهلستون. همکاری با شرکت گرافیکی نقش ونگار.
۱۳۷۴ مدرس در کتابخانه مرعشی در زمینه مرمت جلد کتاب. آموزش تشعیر و تذهیب در همین کتابخانه. همکاری با میراث فرهنگی آذربایجان.
احمری دوران تحصیل در دبستان کمال و دبیرستان حکمت گذراند و رشته نقاشی را در هنرستان صنعتی تبریز زیر نظر رسام ارژنگی و طاهر خوشنویس آموخت. او در ۱۳۲۱ به تهران مهاجرت کرد و مدتی بعد آتلیه هنری خود با نام آتلیه هنرهای زیبا را در چهارراه عزیزخان دایر نمود.
بیوک احمری در ۵ آبان ۱۳۸۷ درگذشت.
آیدین آغداشلو به عنوان مهم ترین و برجسته ترین شاگرد احمری، در مراسم نکوداشت او در نگارخانه برگ سازمان زیباسازی شهر تهران، گفت:

بیوکاحمری (تبریز 21 فروردین 1299- 5 آبان 1387ش)
بیوک احمری در حال کار بر روی یکی از نقاشی هایش
نقاش، طراح گرافیک و کاریکاتوریست ایرانی. پس از گذراندن دوره ی ابتدایی (در مدرسه ی کمال) و متوسطه (در مدرسه ی حکمت)، در 16 سالگی به هنرستان صنعتیِ تبریز (در اداره ی کل صناعت و فلاحت آن زمان) رفت و دوره ای را زیر نظر اساتیدی چون رسام_ارژنگی و طاهر خوش نویس گذراند. پیش از آن نیز در شش سالگیخوش نویسی را نزد پدرش آموخت. مهاجرت به تهران در سال 1321 آغاز فعالیت های جدی بیوک احمری بود. افتتاح آتلیه ی هنری شخصی با نام "آتلیههنرهای زیبا"، اجرای اولین چاپ سیلک اسکرین (چاپ برجسته) در ایران، تاسیس "آتلیه فاکوپا" و "آتلیه آرم" از جمله فعالیت های احمری در سال های نخست حضورش در تهران بوده است.
او در سال 1328 به عنوان نقاش آزمایشگاه در وزارت کشاورزی استخدام شد. مهارت احمری در کشیدن آثار هنرمندان پیشین به حدی بود که آثار او را به اشتباهدر اروپا به جای نسخه های اصل آثار لطفعلی صورتگر شیرازی و کمال الدین بهزاد فروختند. از دیگر فعالیت های احمری می توان به تدریس در کتابخانه ی مرعشی در زمینه ی مرمت جلد کتاب، آموزش تشعیر و تذهیب، همکاری با میراث فرهنگی آذربایجان و همکاری با نشریاتی چون سپید_و_سیاه و امید ایران، و نشریات طنز و کاریکاتور با اسامی مستعار "شیوا فرزین" اشاره کرد. کاریکاتورهای احمری به دلیل مضامین سیاسی شان،با فشاری که از طرف پلیس وارد شد، از سال 1332 دیگر منتشر نشدند. او به هنرهای سنتی ایران ارادت داشت و در رشته های طراحی فرش و گلیم، نقاشی پشت شیشه، تذهیب، نقاشی قهوه خانه ای، تشعیر و جلدسازی و مرمت آثار قدیمی نیز تبحر داشت.
احمری در دهه ی 1340 همکاری اش با محمد بهرامی را در آتلیه ی فاکوپاآغاز کرد که اصلی ترین ثمره ی این همکاری، انتشار شاهنامه ی امیرکبیر بود. طراحی تعدادی از مینیاتورها، نظارت فنی چاپ و لیتوگرافی آن برعهده احمری بود. آیدین_آغداشلو درباره ی او می گوید:
"احمری از هنرمندان خودآموخته در زمینه ی گرافیک بود. نقاشانی که در دوران رضاشاه کار می کردند، هیچ کدام توانایی های احمری را نداشتند. او با این نقاشان آشنایی کاملی داشت و قطعاً نقاشی را با رسام ارژنگی و میرمصور آغاز کرده بود و بعدها به استقلا ل در شیوه ی خودش رسیده بود. در عین این که به صواب بر هنر های سنتی احاطه داشت،با نقاشی غربی هم آشنا بود. کارهای متفاوتی کرد. کاریکاتور کشید، گرافیکش مورد علا قه ی مردم بود و خلا صه این که آثار احمری در دوره ی او تعیین کننده بودند."
دغدغه ی معاش او را به سمت گرافیک و استفاده ازآن در تبلیغات کشاند. برترین آثار گرافیکی تبلیغاتی دهه های 1330، 1340 و 1350 مربوط به کارهای بیوک احمری هستند. تبلیغ چای گلستان، تابلوی کفش ملّی، عکس برگردان توریست، تابلوهای دیواری و اتوبوسی خودکار بیک، جعبه ساعت سیکو، چاپ تبلیغ روغن نباتی گلنار، روغن نباتی شاه پسند و بسیاریدیگراز آثار گرافیکی، از جمله ی کارهای این هنرمند در آن دوران بودند. به خاطر همین فعالیت ها، احمری به "پدر گرافیک تبلیغاتی ایران" معروف است. از جمله شاگردان او می توان به آیدین آغداشلو، مجید فدائیان، پروین حیدری نسب و محمد طریقتی اشاره کرد.
منابع:
گلستان هنر10: زندگی و آثار بیوک احمری (کیانوش معتقدی- پیکره، 1393) http://yon.ir/6A5MJ