سرنج

اکسیدسرب، گردی سرخ رنگ، درنقاشی به عنوان ضدزنگ
( اسم ) اکسید ملحی سرب یعنی مخلوطی است از پر اکسید سرب و اکسید دو ظرفیتی سرب که دارای رنگ قرمزخوشرنگی است و در نقاشی مورد استفاده قرارگیرد سالیقون ساریقون آذرگون .
سنج و آن دو پار. روی تنک باشد مانند طبق بی کناره و بر پشت آن قب. سازند و بندی بر آن تعبیه کنند و بر دست گرفته بر یکدیگر زنند تا بصدا در آید و بیشتر با نقاره و دهل و امثال آن نوازند .

سرنج. [ س ِ رِ ] ( اِ ) سنج و آن دو پاره روی تنک باشد مانند طبق بی کناره و بر پشت آن قبه ای سازند و بندی بر آن تعبیه کنند و بر دست گرفته بر یکدیگر زنند تا بصدا درآید و بیشتر با نقاره و دهل و امثال آن نوازند. ( برهان ) ( جهانگیری ). و طبق روئین که بر یکدیگر زنند سنج است نه سرنج چنانکه صاحب فرهنگ گفته است. ( رشیدی ). || قلعی و سرب سوخته و آن رنگی است که نقاشان و مصوران بکار برند و آن در غایت حمرت میباشد، چه باطن سرب سرخ است و به چند آتش حمرت آن ظاهر میشود. و استنزال او در رجعت به زیت و نطرون است نزد اهل عمل. ( برهان ). سفیدآب سوخته بوده و آن را به هندی سنیدر نامند. ( جهانگیری ). چیزی است مصنوع که از قلع سوخته و سفیدار سوخته بهم رسدشبیه به شنجرف و از آن کمرنگ تر و گاهی دیوار را اندرون بدان بپیرایند و نگار کنند. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ) . همان اسرنج مرقوم یعنی سفیدآب و در قاموس بر وزن سمند آورده. ( رشیدی ).

---

سرنج. [ س َ رَ ] ( اِ ) دوایی است که آن را سیلقون ( سلیقون ) گویند و در جراحات به کار آید و نفع دهد. ( منتهی الارب ) ( آنندراج ).

گردی سمّی و سرخ رنگ که از حرارت دادن مردار سنگ به دست می آید و در نقاشی، تذهیب، سفالگری، شیشه سازی و نیز به عنوان ضد زنگ برای رنگ کردن اشیای آهنی به کار می رود، اکسید سرب.