صلاح پایانیانی (زادهٔ ۲۰ فروردین ۱۳۵۷ در مهاباد) پژوهشگر و فرهنگ نویس کُرد اهل ایران است.
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد اول: ئـ، مهاباد: هیوا، ۵۵۶ صفحه، ۱۳۸۶
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد دوم: ب، مهاباد: هیوا، ۵۹۸ صفحه، ۱۳۸۹
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد سوم: پ، مهاباد: هیوا، ۴۴۲ صفحه، ۱۳۹۱
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد چهارم: ت، مهاباد: هیوا، ۵۶۸ صفحه، ۱۳۹۲
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد پنجم: ج ـ چ، مهاباد: هیوا، ۱۳۹۳
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد ششم: ح ـ خ، مهاباد: هیوا، ۱۳۹۵
ئه ده بیاتی زاره کی منداڵانی موکریان (ادبیات شفاهی کودکان مُکریان)، مهاباد: هیوا، ۲۲۰ صفحه، ۱۳۸۹
ئه ده بیاتی زاره کی موکریان: به شی ژنان (ادبیات شفاهی مُکریان: بخشِ زنان)، مهاباد: هیوا، ۳۳۴ صفحه، ۱۳۹۳
ئه ده بیاتی زاره کی موکریان: به شی منداڵان (ادبیات شفاهی مُکریان: بخشِ کودکان)، مهاباد: هیوا، ۲۴۸ صفحه، ۱۳۹۳
فه رهه نگی جل وبه رگ و خشڵ و خاڵی ژنانی موکریان (فرهنگ پوشاک و زیورآلاتِ زنانِ مُکریان)، با همکاری لیلا نورانی، مهاباد: هیوا، ۲۸۸ صفحه، ۱۳۹۴
فه رهه نگی زاره کی موکریان: خورد و خۆراک (فرهنگ شفاهی مُکریان: خورد و خوراک)، مهاباد: سرای هیمن، ۱۳۹۷
صلاح پایانیانی حاصل بیش از ۲۰ سال مطالعات و پژوهش های میدانیِ خود را، به منظور مکتوب کردن فرهنگ شفاهیِ مردمان کُرد در گسترهٔ ادبی و واژگانیِ منطقهٔ مُکریان در قالب چندین مجلد فرهنگ با عنوان اصلیِ فه رهه نگی زاره کی موکریان (به فارسی: فرهنگ شفاهیِ مُکریان) پی گرفته است. حاصل تلاش های او تألیفات متعدد در این راستا است. از پایانیانی، افزون بر مجلدات مرتبط به کودکان و زنان، تاکنون ۶ جلد از فرهنگ شفاهی مُکریان (تا پایان حرف «خ») چاپ و منتشر شده است.
مُکریان، میرنشین (اِمارتِ) ایل های کُردِ مُکری در سده های نهم تا سیزدهم هجری، در شمال غربی ایران در جنوب دریاچه ارومیه قرار داشت. متصل به شهرهای بوکان، مهاباد، میاندوآب، سقز، و سردشت. همیشه زبانزد بوده است.
در سال ۱۳۹۲، به پیشنهاد صلاح پایانیانی و به کمک شهردار وقت، منزل مسکونیِ شاعر و مترجم نامدار کُرد، هیمن، که در تملک شهرداری بود، مرمّت و تبدیل به موزهٔ مفاخر فرهنگی هنری مهاباد تحت عنوان «سرای هیمن» (به کردی: سه رای هێمن) شد. پایانیانی اکنون ادارهٔ «سرای هیمن» را بر عهده دارد.
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد اول: ئـ، مهاباد: هیوا، ۵۵۶ صفحه، ۱۳۸۶
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد دوم: ب، مهاباد: هیوا، ۵۹۸ صفحه، ۱۳۸۹
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد سوم: پ، مهاباد: هیوا، ۴۴۲ صفحه، ۱۳۹۱
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد چهارم: ت، مهاباد: هیوا، ۵۶۸ صفحه، ۱۳۹۲
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد پنجم: ج ـ چ، مهاباد: هیوا، ۱۳۹۳
فه رهه نگی زاره کی موکریان (فرهنگ شفاهی مُکریان)، جلد ششم: ح ـ خ، مهاباد: هیوا، ۱۳۹۵
ئه ده بیاتی زاره کی منداڵانی موکریان (ادبیات شفاهی کودکان مُکریان)، مهاباد: هیوا، ۲۲۰ صفحه، ۱۳۸۹
ئه ده بیاتی زاره کی موکریان: به شی ژنان (ادبیات شفاهی مُکریان: بخشِ زنان)، مهاباد: هیوا، ۳۳۴ صفحه، ۱۳۹۳
ئه ده بیاتی زاره کی موکریان: به شی منداڵان (ادبیات شفاهی مُکریان: بخشِ کودکان)، مهاباد: هیوا، ۲۴۸ صفحه، ۱۳۹۳
فه رهه نگی جل وبه رگ و خشڵ و خاڵی ژنانی موکریان (فرهنگ پوشاک و زیورآلاتِ زنانِ مُکریان)، با همکاری لیلا نورانی، مهاباد: هیوا، ۲۸۸ صفحه، ۱۳۹۴
فه رهه نگی زاره کی موکریان: خورد و خۆراک (فرهنگ شفاهی مُکریان: خورد و خوراک)، مهاباد: سرای هیمن، ۱۳۹۷
صلاح پایانیانی حاصل بیش از ۲۰ سال مطالعات و پژوهش های میدانیِ خود را، به منظور مکتوب کردن فرهنگ شفاهیِ مردمان کُرد در گسترهٔ ادبی و واژگانیِ منطقهٔ مُکریان در قالب چندین مجلد فرهنگ با عنوان اصلیِ فه رهه نگی زاره کی موکریان (به فارسی: فرهنگ شفاهیِ مُکریان) پی گرفته است. حاصل تلاش های او تألیفات متعدد در این راستا است. از پایانیانی، افزون بر مجلدات مرتبط به کودکان و زنان، تاکنون ۶ جلد از فرهنگ شفاهی مُکریان (تا پایان حرف «خ») چاپ و منتشر شده است.
مُکریان، میرنشین (اِمارتِ) ایل های کُردِ مُکری در سده های نهم تا سیزدهم هجری، در شمال غربی ایران در جنوب دریاچه ارومیه قرار داشت. متصل به شهرهای بوکان، مهاباد، میاندوآب، سقز، و سردشت. همیشه زبانزد بوده است.
در سال ۱۳۹۲، به پیشنهاد صلاح پایانیانی و به کمک شهردار وقت، منزل مسکونیِ شاعر و مترجم نامدار کُرد، هیمن، که در تملک شهرداری بود، مرمّت و تبدیل به موزهٔ مفاخر فرهنگی هنری مهاباد تحت عنوان «سرای هیمن» (به کردی: سه رای هێمن) شد. پایانیانی اکنون ادارهٔ «سرای هیمن» را بر عهده دارد.
wiki: صلاح پایانیانی