طومار علیشاهی

طومار علیشاهی لیستی از تمام موقوفات آستان قدس تا دوران علیشاه می باشد که در سال ۱۱۶۰ هجری قمری به ثبت رسید. علی قلی خان که پس از نادرشاه افشار به سلطنت رسیده بود دستور تهیه این طومار را صادر کرد، این طومار کل موقوفات آستان قدس رضوی و مسجد جامع گوهرشاد را که از ابتدا تا زمان تدوین طومار به عنوان وقف شناخته می شده است را در برمی گیرد.
حرم امام رضا
علت و انگیزه دستور ثبت این طومار همان طور که در ابتدای آن آمده به شرح زیر است:
به سبب پاداش این عمارت و زیارت روضات ائمهٔ دین و عتبات مقتدایان راه یقین و قبل از اوان جلوس همایون، نیز نذر شرعی شده بود که به وقت طلوع نیر اقبال در انتظام و انتساق امور سرکار فیض آثار همت خسران مصروف گردد و چون، به سبب تسبب اسباب اشتاب و جواذب حوادث و لوازم کوارث و زور روزگار زورکار اوراق گلستان اساس آن سرکار جهانیان مناص، چون گلشن خزان دیده از هم ریخته و شیرازهٔ کتاب بنای آن گسیخته و در بین بزرگ و کوچک خدام عالی مقام تقدیم به ضبط دیوانی درآمده و خدمه و سدنهٔ آن کعبهٔ حقیقی از اوج وسعت به انحطاط ضیق معیشت افتاده و زایرین آن رشک اعلی علیین بی تمکن گشته …، لهذا، ابتغاء لمرضات الله الکریم و دخرا لیوم لا ینفع مال و لا بنون الا من اتی الله بقلب سلیم و ایفای به نذر و عهد قویم، آنچه از رقبات و مستغلات و موقوفات آن سرکار جنت نمودار که به ضبط دیوان مقرر بود، بالتمام، به ضابطه ای که قبل از این معمول و مستمر بوده به تصرف مباشرین امور آن سرکار داده.