مترادف بطال : بی کار، بی کاره ، تن آسا، تنبل، تن پرور، کاهل ، یاوه گو، مهمل گو، دروغ گو ، دلاور، دلیر
متضاد بطال : کارآ، کاری، زرنگ، فعال، کوشا، حقگو، جبون
بطال
مترادف بطال : بی کار، بی کاره ، تن آسا، تنبل، تن پرور، کاهل ، یاوه گو، مهمل گو، دروغ گو ، دلاور، دلیر
متضاد بطال : کارآ، کاری، زرنگ، فعال، کوشا، حقگو، جبون
مترادف و متضاد
۱. بیکار، بیکاره ≠ کارآ، کاری
۲. تنآسا، تنبل، تنپرور، کاهل ≠ زرنگ، فعال، کوشا
۳. یاوهگو، مهملگو، دروغگو ≠ حقگو
۴. دلاور، دلیر ≠ جبون
فرهنگ فارسی
بیکاره، مهمل، معطل، یاوه گو
( صفت ) ۱- بیکار بیکاره . ۲- کاهل . ۳- یاوه گو دروغگو . ۴- دلاور دلیر .
محمد بن احمد ابن محمد رکسی تیمی نحوی ملقب به بطال اوراست : المستعذب فی شرح عذب المهذب . و اربعین فی لفظ الاربعین . و اربعین فی اذکار المسائ و الصباح وی بسال ششصد و سی و اندی درگذشت .
( صفت ) ۱- بیکار بیکاره . ۲- کاهل . ۳- یاوه گو دروغگو . ۴- دلاور دلیر .
محمد بن احمد ابن محمد رکسی تیمی نحوی ملقب به بطال اوراست : المستعذب فی شرح عذب المهذب . و اربعین فی لفظ الاربعین . و اربعین فی اذکار المسائ و الصباح وی بسال ششصد و سی و اندی درگذشت .
فرهنگ معین
(بَ طّ ) [ ع . ] (ص . ) ۱ - بیکار. ۲ - یاوه گو.
لغت نامه دهخدا
بطال. [ ب َطْ طا ] ( ع ص ) رجل بطال ؛ مرد ناچیز و معطل و بیکار. ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ). ناچیز. ( آنندراج ).بیکار. ( غیاث ). نابکار. ( مهذب الاسماء ). مرد بیکار. ( مؤید الفضلاء ). باطل کار. بیکاره. کاهل :
پس ز حق امر آید از اقلیم نور
که بگوئیدش که ای بطال عور.
که مایه داران رحمت کنند بر بطال .
سختی مبر که وجه کفافت معین است.
حدیث عشق از آن بطال منیوش
که در سختی کند یاری فراموش.
بطال. [ ب َطْ طا ] ( اِخ ) ابو محمد. یکی از سرداران شجاع شام بروزگار امویان بود. چندین نبرد با رومیان کرد و بر ایشان غلبه یافت. عامه درباره وی افسانه هایی نقل کنند. که در الف لیلة ( قصه ذات الهمه ) آمده است. «کارنا» خاورشناس درباره شخصیت وی تألیفی دارد. و رجوع به تاریخ الخلفا ص 164 و لغات تاریخیه و جغرافیه ترکی ج 2 شود.
بطال. [ ب َطْ طا ] ( اِخ ) عبداﷲبن عبدالواحدبن محمدبن عبدالرحمن بن معاویةبن حدیج. یکی از والیان اسکندریه بود و در فتنه اندلسیان و صوفیان در آنشهر بسال 199 هَ. ق. کشته شده. ( از اعلام زرکلی ذیل عبداﷲ ).
بطال. [ ب َطْ طا ] ( اِخ )محمدبن احمدبن محمد رکسی تیمی نحوی ملقب به بطال. او راست : المستعذب فی شرح عذب المهذب. اربعین فی لفظ الاربعین. اربعین فی اذکار المساء و الصباح. وی بسال ششصد و سی و اندی درگذشت. ( از روضات الجنات ص 724 ).
پس ز حق امر آید از اقلیم نور
که بگوئیدش که ای بطال عور.
( مثنوی ).
مرا بصحبت ایشان امید بسیار است که مایه داران رحمت کنند بر بطال .
سعدی.
گویند سعدیا به چه بطال مانده ای ؟سختی مبر که وجه کفافت معین است.
سعدی ( صاحبیه ).
|| دلاور. ( ناظم الاطباء ) ( منتهی الارب ). شخص بسیار دلیر. ( فرهنگ نظام ). بغایت دلیر. ( غیاث ) ( آنندراج ). زورمند. پهلوان : سلطان ملکشاه... که پادشاه بود همت او بر کشتی گرفتن و مشت زدن و تربیت بطالان... مقصور. ( المضاف الی بدایع الازمان ص 29 ). به آورد ایشان رو آورده با ابطال بطال خویش... ( دره نادره چ 1341 هَ. ش. انجمن آثار ملی ص 514 ). || دروغ گو. ( غیاث ) ( آنندراج ): حدیث عشق از آن بطال منیوش
که در سختی کند یاری فراموش.
( گلستان ).
بطال. [ ب َطْ طا ] ( اِخ ) ابو محمد. یکی از سرداران شجاع شام بروزگار امویان بود. چندین نبرد با رومیان کرد و بر ایشان غلبه یافت. عامه درباره وی افسانه هایی نقل کنند. که در الف لیلة ( قصه ذات الهمه ) آمده است. «کارنا» خاورشناس درباره شخصیت وی تألیفی دارد. و رجوع به تاریخ الخلفا ص 164 و لغات تاریخیه و جغرافیه ترکی ج 2 شود.
بطال. [ ب َطْ طا ] ( اِخ ) عبداﷲبن عبدالواحدبن محمدبن عبدالرحمن بن معاویةبن حدیج. یکی از والیان اسکندریه بود و در فتنه اندلسیان و صوفیان در آنشهر بسال 199 هَ. ق. کشته شده. ( از اعلام زرکلی ذیل عبداﷲ ).
بطال. [ ب َطْ طا ] ( اِخ )محمدبن احمدبن محمد رکسی تیمی نحوی ملقب به بطال. او راست : المستعذب فی شرح عذب المهذب. اربعین فی لفظ الاربعین. اربعین فی اذکار المساء و الصباح. وی بسال ششصد و سی و اندی درگذشت. ( از روضات الجنات ص 724 ).
بطال . [ ب َطْ طا ] (اِخ ) ابو محمد. یکی از سرداران شجاع شام بروزگار امویان بود. چندین نبرد با رومیان کرد و بر ایشان غلبه یافت . عامه درباره ٔ وی افسانه هایی نقل کنند. که در الف لیلة (قصه ٔ ذات الهمه ) آمده است . «کارنا» خاورشناس درباره ٔ شخصیت وی تألیفی دارد. و رجوع به تاریخ الخلفا ص 164 و لغات تاریخیه و جغرافیه ٔ ترکی ج 2 شود.
بطال . [ ب َطْ طا ] (اِخ ) عبداﷲبن عبدالواحدبن محمدبن عبدالرحمن بن معاویةبن حدیج . یکی از والیان اسکندریه بود و در فتنه اندلسیان و صوفیان در آنشهر بسال 199 هَ . ق . کشته شده . (از اعلام زرکلی ذیل عبداﷲ).
بطال . [ ب َطْ طا ] (اِخ )محمدبن احمدبن محمد رکسی تیمی نحوی ملقب به بطال . او راست : المستعذب فی شرح عذب المهذب . اربعین فی لفظ الاربعین . اربعین فی اذکار المساء و الصباح . وی بسال ششصد و سی و اندی درگذشت . (از روضات الجنات ص 724).
بطال . [ ب َطْ طا ] (ع ص ) رجل بطال ؛ مرد ناچیز و معطل و بیکار. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب ). ناچیز. (آنندراج ).بیکار. (غیاث ). نابکار. (مهذب الاسماء). مرد بیکار. (مؤید الفضلاء). باطل کار. بیکاره . کاهل :
پس ز حق امر آید از اقلیم نور
که بگوئیدش که ای بطال عور.
مرا بصحبت ایشان امید بسیار است
که مایه داران رحمت کنند بر بطال .
گویند سعدیا به چه بطال مانده ای ؟
سختی مبر که وجه کفافت معین است .
|| دلاور. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب ). شخص بسیار دلیر. (فرهنگ نظام ). بغایت دلیر. (غیاث ) (آنندراج ). زورمند. پهلوان : سلطان ملکشاه ... که پادشاه بود همت او بر کشتی گرفتن و مشت زدن و تربیت بطالان ... مقصور. (المضاف الی بدایع الازمان ص 29). به آورد ایشان رو آورده با ابطال بطال خویش ... (دره ٔ نادره چ 1341 هَ . ش . انجمن آثار ملی ص 514). || دروغ گو. (غیاث ) (آنندراج ):
حدیث عشق از آن بطال منیوش
که در سختی کند یاری فراموش .
پس ز حق امر آید از اقلیم نور
که بگوئیدش که ای بطال عور.
(مثنوی ).
مرا بصحبت ایشان امید بسیار است
که مایه داران رحمت کنند بر بطال .
سعدی .
گویند سعدیا به چه بطال مانده ای ؟
سختی مبر که وجه کفافت معین است .
سعدی (صاحبیه ).
|| دلاور. (ناظم الاطباء) (منتهی الارب ). شخص بسیار دلیر. (فرهنگ نظام ). بغایت دلیر. (غیاث ) (آنندراج ). زورمند. پهلوان : سلطان ملکشاه ... که پادشاه بود همت او بر کشتی گرفتن و مشت زدن و تربیت بطالان ... مقصور. (المضاف الی بدایع الازمان ص 29). به آورد ایشان رو آورده با ابطال بطال خویش ... (دره ٔ نادره چ 1341 هَ . ش . انجمن آثار ملی ص 514). || دروغ گو. (غیاث ) (آنندراج ):
حدیث عشق از آن بطال منیوش
که در سختی کند یاری فراموش .
(گلستان ).
فرهنگ عمید
۱. یاوه گو، دروغ گو.
۲. بیکاره.
۳. (قید ) در حال گذراندن وقت به بیهودگی.
۲. بیکاره.
۳. (قید ) در حال گذراندن وقت به بیهودگی.
دانشنامه عمومی
عبدالله بَطّال از جنگجویان نامدار دوره اموی بود که در چندین لشکرکشی به روم شرقی شرکت داشت. لقب بطال در عربی به معنای دلیر و پهلوان است.داستان عربی پرماجرا و عاشقانه سیرة ذی الهِمَّة والبَطّال و داستان ترکی سید بطال دربارهٔ اوست. او شخصیتی نیمه افسانه ای دارد و از او به عنوان نام آورترین جنگجوی مسلمان یاد می کنند.
پس از فتح ملطیه در ۴۹۵، به دست امیر دانشمند، ترکان، بطال را به حماسه های خود وارد کردند و قهرمانان ملی خود را از اخلاف بطال افسانه ای شمردند.
نخستین بار در جریان جنگ بابیزانس از او نام برده شده است. در این جنگ که به فرماندهی مسلمة بن عبدالملک بود، بطال فرماندهی طلایه داران سپاه که ده هزار نفر بودند را بر عهده داشت. او در این جنگ توانست منطقه را برای بازرگانان و کشاورزان امن کند. بطال همچنین در سال ۱۱۳ قمری در لشکرکشی به بیزانس همراه با عبد الوهاب بن بُخت حضور داشت. در جنگ معاویه بن هشام با رومیان نیز بطال حضور داشت. در این جنگ کنستانتین، فرمانده رومی، اسیر شد. بطال در آخرین جنگ خود با بیزانس در کنار ملک بن شبیب، فرمانده سپاه، حضور داشت. او در این جنگ کشته شد. در خصوص تاریخ مرگ او اختلاف وجود دارد و تاریخ مرگش را از سال ۱۰۷ تا ۱۲۳ قمری نقل کرده اند. وی در محل مرگش که اکنون به سید غازی معروف است دفن شد.
پس از فتح ملطیه در ۴۹۵، به دست امیر دانشمند، ترکان، بطال را به حماسه های خود وارد کردند و قهرمانان ملی خود را از اخلاف بطال افسانه ای شمردند.
نخستین بار در جریان جنگ بابیزانس از او نام برده شده است. در این جنگ که به فرماندهی مسلمة بن عبدالملک بود، بطال فرماندهی طلایه داران سپاه که ده هزار نفر بودند را بر عهده داشت. او در این جنگ توانست منطقه را برای بازرگانان و کشاورزان امن کند. بطال همچنین در سال ۱۱۳ قمری در لشکرکشی به بیزانس همراه با عبد الوهاب بن بُخت حضور داشت. در جنگ معاویه بن هشام با رومیان نیز بطال حضور داشت. در این جنگ کنستانتین، فرمانده رومی، اسیر شد. بطال در آخرین جنگ خود با بیزانس در کنار ملک بن شبیب، فرمانده سپاه، حضور داشت. او در این جنگ کشته شد. در خصوص تاریخ مرگ او اختلاف وجود دارد و تاریخ مرگش را از سال ۱۰۷ تا ۱۲۳ قمری نقل کرده اند. وی در محل مرگش که اکنون به سید غازی معروف است دفن شد.
wiki: بطال
کلمات دیگر: