کلمه جو
صفحه اصلی

کاریوتیپ

دانشنامه عمومی

کاریوتیپ به مجموعه ای از کروموزوم ها؛ که با توجه به تعداد آنها، شکل و اندازه، موقعیت سانترومرها، الگوی اتصال، هرگونه تفاوت بین کروموزوم های جنسی، و هرگونه ویژگی فیزیکی دیگر منظم شده اند، گفته می شود. معمولاً بزرگترین کروموزومِ ارگانیسم را به عنوانِ کروموزومِ شمارهٔ ۱، کروموزومی که پس از آن از همه بزرگتر است کروموزومِ شمارهٔ ۲ و… در نظر می گیرند. اگر بخواهیم این ۴۶ کروموزوم را بر حسبِ شکل و اندازهٔ ظاهری شان دسته بندی کنیم متوجه می شویم که این کروموزوم ها دو تا دو تا از نظر شکل و اندازه شبیه به یکدیگر هستند. حال چنانچه این کروموزوم ها را به ترتیبِ اندازه (از بزرگترین به سمت کوچکترین) منظم کنیم به شکلی به نامِ کاریوتیپ دست می یابیم.البته استثنایی در ترتیب قرار گیری وجود دارند: کروموزوم شماره ۲۱ کوچکتر از کروموزوم شماره ۲۲ است. (بزرگترین کروموزوم کروموزم شماره ۱ و کوچیک ترین کروموزم ، کروموزم شماره ۲۱ است )

دانشنامه آزاد فارسی

کاریوتیپ (karyotype)
در زیست شناسی، مجموعۀ کروموزوم های خاص یک گونۀ مفروض. برپایۀ تعداد، شکل و اندازۀ کروموزوم ها در یک یاخته موجود زنده توصیف می شود. مثلاً در انسان، کاریوتیپ شامل ۴۶ کروموزوم، در موش ۴۰ کروموزوم، در خرچنگ آب شیرین ۲۰۰ کروموزوم، و در مگس سرکه هشت کروموزوم است. نمایش نموداری یک مجموعۀ کامل کروموزومی را کاریوگرام (هسته نگاره) می نامند.


کلمات دیگر: