مسجد عیدگاه

مسجد عیدگاه میان باغ علیمردان و چمن حضوری در شهر کابل افغانستان قرار دارد. این مسجد در سال ۱۳۱۱ ه‍.ق بنا نهاده شده و کار تعمیر آن در سال ۱۳۱۵ ه‍.ق پایان یافت. در دیوار مسجد کتیبه سنگی وجود دارد که در آن تمام خصوصیات درج است. درین مسجد غیر از ادای نماز اجتماعات و جرگه های رسمی نیز برگزار می شد مثلاً جنگ با بریتانیا جهت استرداد استقلال افغانستان از منبر سنگی همین مسجد اعلان شد؛ و دیگر جرگه های قومی و فیصله های عمومی درهمین مسجد صورت می گرفت.
شرق باغ علیمردان و شمال غرب چمن حضوری این مسجد در چمن حضوری مقابل جوی مستان طرف جنوب پل محمود خان ساحه وسیع را اشغال نموده عمارت مسجد به صورت طولانی شمالاً جنوباً بداخل هفتاد وشش گنبد خورد ویک گنبد بزرگ و یک رشته رواق ها وکمانها ساخته شده و دارای منارها و محراب های منقش و یک محراب بزرگ مرکزی ودو محراب خورد پائینی بوده و ده مناره های خورد و بزرگ دارد. صرف سر گنبد بزرگ و سطحی آهن پوش بوده بقیه تمام گنبدهای مذکور کاهگل است و پیشروی مسجد به طول آن تراسره یا صوفه به فرش سنگ مرمر سفید دارا است. مسجد مذکور تقریباً یکمتر بلندتر از صحن حیاط ساخته شده و قبلاً صحن مسجد مذکور با دیوار خشتی محدود شده بود. به سمت شرق سه دروازه درآمد بزرگ با کمان های گج بری شده و تزئین شده که دارای اصالت تاریخی بود و جود داشت. متأسفانه بعد از کودتای ثور ۱۳۵۷ ازبین رفت و گل و بته و درخت آن کشیده شد صحن حیاط قیر و بتن گردیده است.

(نام قدیم: مسجد چمن) دومین مسجد بزرگ کابل. این مسجد در نزدیکی ارگ ریاست جمهوری، پل محمودخان و استادیوم غازی قرار دارد. در زمینی به مساحت 20 هکتار واقع شده و ظرفیت هزاران نمازگزار را دارد. مسجد در عیدهای مذهبی و مراسمی که توسط پادشاهان و امیران ترتیب داده می شده میزبان زائران بوده است. این بنا به دستور بابر، پادشاه مغول، و به سبک معماری ایرانی، با سنگ های قیمتی که از پنجاب آورده شدند، ساخته و در سال 1893م توسط عبدالرحمان_خان به طور کامل بازسازی شد. مسجد به رنگ سفید و کرم رنگ آمیزی شده و دارای چهار مناره در جلو، چهار مناره در عقب و یکی در مرکز است. این مسجد همچنین دارای ۷۶ گنبد کوچک کاهگلی و یک گنبد بزرگ آهنی است. یک محراب بزرگ در مرکز مسجد و دو محراب کوچکتر نیز در قسمت پایینی مسجد وجود دارد. رواق ها و مناره هایش مزین به نقوش اسلامی هستند. طراحی باریک و کم عرض این بنا در نوع خود کاملاً منحصربه فرد است. حیاط وسیع روبه روی این مسجد امکان گردهم آیی تعداد زیادی نمازگزار را فراهم می کند.
در می سال 1919م امیر امان الله خان طی یک سخنرانی در این مسجد فرمان جنگ سوم، علیه انگلیسی ها، را صادر کرد. پس از جنگ، در آگوست سال 1919، امان الله خان استقلال افغانستان را در همین مکان اعلام کرد. بنا در سال 2016 مورد حملات تروریستی قرار گرفت که اشرف غنی، رئیس جمهور، دستور بازسازی سریع مسجد را صادر کرد. مسجد عیدگاه همچنین محل تجمع حجاج پیش از مشرف شدن به سرزمین وحی است.