قحطی در همدان در دوران جنگ جهانی اول به قحطی شدیدی که در سال های حدود ۱۲۹۶ شمسی، ۱۹۱۸ میلادی، ۱۳۳۴ قمری در اواخر دوران قاجار در اثر خشکسالی و حضور قوای مختلف بیگانهٔ روس، انگلیس، عثمانی و آلمانی در همدان رخ داد، اشاره دارد.
قحطی مصنوعی همدان در دوران حکومت علی ظهیرالدوله
ژنرال دنسترویل فرمانده نیروهای انگلیسی در شمال و غرب ایران در ماه می سال ۱۹۱۸ میلادی قحطی هولناک در همدان را این گونه ترسیم می کند: شواهد قحطی هولناک بود. چند مورد آدمخواری در شهر رخ داده است. هر کس که قدمی در شهر می زد با آزاردهنده ترین مناظر روبرو می شد. کسی نمی تواند این صحنه ها را تاب بیاورد. مردم می میرند و کسی نیست که کمکی کند. گاه جسد آدم ها آن قدر کنار جاده ها، بی آنکه کسی نگاهی به آنها بیندازد، می ماند، تا آنکه از بیم لطمه به دیگران، دیگر چاره ای جز دفن آنها نباشد. او افشا می کند که از جمعیت ۵۰٬۰۰۰ نفری شهر، دست کم ۳۰ درصد در آستانهٔ قحطی قرار داشتند و برای درصد بزرگی از آنها مرگ ناگزیر بود. دنسترویل مدعی بود که ثروتمندان همدان، سود کلانی از فروش غله به انگلیسی ها نصیبشان شده بود، اما میل نداشتند به برادران دینی فقیر خود کمک کنند، تا زنده بمانند. ژنرال دنسترویل همچنین دربارهٔ اقدام انگلیس در خرید غله در ایران می نویسد: در اثر خریدهای ما قیمت غله بالاتر رفت و هر افزایش جزئی به معنای مرگ بسیاری از افراد بود.
دولت ایران تلاش می کرد جلوی خرید منابع غذایی توسط انگلیسی ها را بگیرد. دنسترویل می نویسد: من نه تنها می خواستم نیازهای خود را تأمین کنم، بلکه قصد داشتم مقداری هم برای نیروهایی که باید سرانجام این جاده را طی می کردند، ذخیره کنم. اما اوضاع قحطی دست و پای مرا بسته بود. از سوی دیگر با مقاومت مقام های محلی روبرو بودیم که از دولت تهران فرمان گرفته بودند تا مانع از دسترسی انگلیسی ها به هرگونه منبع غذایی شوند. دنسترویل افشا می کند که انگلیسی ها مخفیانه تمام مخابرات میان حکومت تهران و حاکمان ولایات در غرب ایران را شنود می کرده اند. دولت ایران فرمان داده بود که تمام مقاطعه کاران غله که به انگلیسی ها غله می فروختند، باید دستگیر شوند. دستور اجرا شده بود، اما بلافاصله دنسترویل دولت ایران را برای رهایی آنها تحت فشار قرار داده بود.
لینک اشتباه است (لینک مربوط به یک سایت چینی است نه بی بی سی لطفا اصلاح کنید)
قحطی مصنوعی همدان در دوران حکومت علی ظهیرالدوله
ژنرال دنسترویل فرمانده نیروهای انگلیسی در شمال و غرب ایران در ماه می سال ۱۹۱۸ میلادی قحطی هولناک در همدان را این گونه ترسیم می کند: شواهد قحطی هولناک بود. چند مورد آدمخواری در شهر رخ داده است. هر کس که قدمی در شهر می زد با آزاردهنده ترین مناظر روبرو می شد. کسی نمی تواند این صحنه ها را تاب بیاورد. مردم می میرند و کسی نیست که کمکی کند. گاه جسد آدم ها آن قدر کنار جاده ها، بی آنکه کسی نگاهی به آنها بیندازد، می ماند، تا آنکه از بیم لطمه به دیگران، دیگر چاره ای جز دفن آنها نباشد. او افشا می کند که از جمعیت ۵۰٬۰۰۰ نفری شهر، دست کم ۳۰ درصد در آستانهٔ قحطی قرار داشتند و برای درصد بزرگی از آنها مرگ ناگزیر بود. دنسترویل مدعی بود که ثروتمندان همدان، سود کلانی از فروش غله به انگلیسی ها نصیبشان شده بود، اما میل نداشتند به برادران دینی فقیر خود کمک کنند، تا زنده بمانند. ژنرال دنسترویل همچنین دربارهٔ اقدام انگلیس در خرید غله در ایران می نویسد: در اثر خریدهای ما قیمت غله بالاتر رفت و هر افزایش جزئی به معنای مرگ بسیاری از افراد بود.
دولت ایران تلاش می کرد جلوی خرید منابع غذایی توسط انگلیسی ها را بگیرد. دنسترویل می نویسد: من نه تنها می خواستم نیازهای خود را تأمین کنم، بلکه قصد داشتم مقداری هم برای نیروهایی که باید سرانجام این جاده را طی می کردند، ذخیره کنم. اما اوضاع قحطی دست و پای مرا بسته بود. از سوی دیگر با مقاومت مقام های محلی روبرو بودیم که از دولت تهران فرمان گرفته بودند تا مانع از دسترسی انگلیسی ها به هرگونه منبع غذایی شوند. دنسترویل افشا می کند که انگلیسی ها مخفیانه تمام مخابرات میان حکومت تهران و حاکمان ولایات در غرب ایران را شنود می کرده اند. دولت ایران فرمان داده بود که تمام مقاطعه کاران غله که به انگلیسی ها غله می فروختند، باید دستگیر شوند. دستور اجرا شده بود، اما بلافاصله دنسترویل دولت ایران را برای رهایی آنها تحت فشار قرار داده بود.
لینک اشتباه است (لینک مربوط به یک سایت چینی است نه بی بی سی لطفا اصلاح کنید)