مقبره الشعرا

مقبرةالشعرا. مقبرةالشعرا (آرامگاه شاعران، گورستان سرخاب) یکی از گورستان های تاریخی شهر تبریز است که در محلهٔ سرخاب واقع شده است. مقبرةالشعرا هم اکنون در پیرامون تکیهٔ حیدر در تقاطع خیابان های ثقةالاسلام و عارف و در ضلع شرقی بقعه سید حمزه و مقبره قائم مقام و ملاباشی قرار دارد. این اثر در تاریخ ۱۸ اسفند ۱۳۸۷ با شمارهٔ ثبت ۲۵۱۹۱ به عنوان یکی از آثار ملی ایران به ثبت رسیده است.
اسدی طوسی
خاقانی شروانی
ذوالفقار شروانی
سید محمدحسین شهریار
عزیز خان مکری
شاهپور نیشابوری
شکیبی تبریزی
شمس الدین سجاسی
ظهیر فاریابی
قطران تبریزی
سلمان ساوجی
لسانی شیرازی
مانی شیرازی
مجیرالدین بیلقانی
مغربی تبریزی
همام تبریزی
مختصات: ۳۸°۰۵′۰۱٫۱۰″ شمالی ۴۶°۱۸′۱۲٫۸۲″ شرقی / ۳۸٫۰۸۳۶۳۸۹°شمالی ۴۶٫۳۰۳۵۶۱۱°شرقی / 38.0836389; 46.3035611
مقبرةالشعرا در گذشته با اسامی حظیرةالشعرا، حظیرةالقضاة و قبرستان سرخاب نیز نامیده می شد؛ اما گذشت روزگاران و مهم تر از آن حوادث طبیعی چون سیل و زلزله، شکل ظاهری آن را از بین برده است.
نام این گورستان در آثار مکتوب پیش از سدهٔ هشتم هجری به چشم نمی خورد. کتاب لباب الالباب تألیف محمد عوفی در سال ۶۱۸ هجری که در آن شرح حالی از شاعران سدهٔ هشتم هجری -همانند خاقانی و فارابی ـ که در مقبرةالشعرا مدفون اند- گنجانده شده است، نامی از این مکان به میان آورده نشده است. قدیمی ترین اشاره به این گورستان در کتاب نزهةالقلوب تألیف حمدالله مستوفی در سال ۷۴۰ هجری می باشد؛ همچنین در «تاریخ گزیدهٔ مستوفی» تألیف ۷۳۰ هجری نیز به مقبرةالشعرا اشاره شده است.به دلیل متروک شدن مقبرةالشعرا پس از زمین لرزه های سال های ۱۱۹۳ و ۱۱۹۴ هجری قمری و به دلیل مدفون شدن بسیاری از شاعران و عارفان بزرگ در این گورستان، در شهریور ۱۳۵۰ خورشیدی مسابقه ای برای طرح یک بنای یادبود در مقبرةالشعرا توسط روزنامه های اطلاعات و کیهان و مجلهٔ یغما برگزار گردید و پس از چندی پیشنهاد «غلام رضا فرزان مهر» برگزیده شد و عملیات احداث بنای یادبود آغاز گردید. هم اکنون این بنای یادبود نماد مقبرةالشعرا و یکی از نمادهای شهر تبریز محسوب می شود.جمهوری آذربایجان در مسابقات آواز یوروویژن ۲۰۰۹ از تصویر مقبرةالشعرا به عنوان یکی از نمادهای خود استفاده کرد.

مَقبرة الشُّعَرا
مَقبرة الشُّعَرا
گورستانی قدیمی در محلۀ سرخاب تبریز و شرق بقعۀ سیدحمزه بود و ظاهراً در قرن ۱۰ق در حملۀ عثمانی ها به شهر و زلزله ویران شد. در آن ده ها شاعر، ادیب و عارف دفن شده اند ازجمله، مولانا محمد معروف به بابا فرید، بابا حسن عارف، اسدی طوسی، خاقانی شروانی، فلکی شروانی، قطران تبریزی، محمد شیرین مغربی، همام تبریزی، سلمان ساوجی، عصار تبریزی ملقب به شمس الدین، قاضی ناصرالدین بیضاوی، قطب الدین شیرازی، انوری ابیوردی، اثیرالدین اخسیکتی، ظهیر فاریابی و مجیرالدین بیلقانی، میرزا علی آقا ثقة الاسلام تبریزی، قائم مقام فراهانی و شیخ محمد خیابانی. در دهۀ ۱۳۴۰ش در جای آن پارک بزرگی احداث و بناهایی به یادبود دفن شدگان در مقبرةالشعرا ساخته و به همان نام خوانده شد امّا توسعه و نوسازی آن به صورت فعلی، پس از پیروزی انقلاب اسلامی صورت پذیرفت. در مقبرةالشعرا بنای مفصلی به آرامگاه محمدحسین شهریار اختصاص دارد. سید ضیاء الدین سجادی در معرفی این گورستان کتاب مقبرةالشعرا یا کوی سرخاب تبریز را نوشته است (۱۳۶۵ش).

[ویکی شیعه] مقبرة الشعرا. مقبرة الشعراء، یا آرامگاه شاعران، محل دفن برخی شاعران و مشاهیر ایرانی در سرخاب تبریز در نزدیکی بقعه امامزاده سید حمزه است که مقبره شاعرانی مانند انوری ابیوردی، خاقانی شروانی، ظهیرالدین فاریابی و شهریار و مشاهیری مانند ثقة الاسلام تبریزی و طاهر خوشنویس، در آن قرار دارد.
تاریخ گزیده نوشته حمدالله مستوفی (۶۸۰-۷۵۰ق) از نخستین منابعی است که مقبرة الشعراء را به این نام خوانده است. وی همچنین در کتاب نزهة القلوب به نام این مکان، و دفن شعرایی همچون انوری، خاقانی، ظهیر الدین فاریابی، شمس الدین سجاسی و ... در آن اشاره می کند.

[ویکی شیعه] مقبرة الشعراء، یا آرامگاه شاعران، محل دفن برخی شاعران و مشاهیر ایرانی در سرخاب تبریز در نزدیکی بقعه امامزاده سید حمزه است که مقبره شاعرانی مانند انوری ابیوردی، خاقانی شروانی، ظهیرالدین فاریابی و شهریار و مشاهیری مانند ثقة الاسلام تبریزی و طاهر خوشنویس، در آن قرار دارد.
تاریخ گزیده نوشته حمدالله مستوفی (۶۸۰-۷۵۰ق) از نخستین منابعی است که مقبرة الشعراء را به این نام خوانده است. وی همچنین در کتاب نزهة القلوب به نام این مکان، و دفن شعرایی همچون انوری، خاقانی، ظهیر الدین فاریابی، شمس الدین سجاسی و ... در آن اشاره می کند.
غیاث الدین خواندمیر (۸۸۰- ۹۴۲ه‍.ق) نیز در کتاب «تاریخ حبیب السیر فی اخبار افراد بشر» به دفن ظهیرالدین فاریابی، در قبرستان مقبرة الشعراء اشاره می کند.