حافظه نهان سی پی یو

حافظه پنهان سی پی یو (به انگلیسی: CPU cache) حافظه ای است که توسط واحد پردازنده مرکزی رایانه برای کاهش زمان دسترسی به حافظه موقت (به انگلیسی: RAM) استفاده می شود. کش حافظه ای کوچک تر، سریع تر، و گرانتر از رم است که اطلاعات مورد نیازتر پردازنده را در خود ذخیره می کند. استفاده از کش تأخیر دسترسی را کاهش می دهد.وقتی پردازنده می خواهد داده ای را از حافظه اصلی (حافظه موقت) بخواند ابتدا بررسی می کند که آن در کش موجود باشد در غیر این صورت به سراغ حافظهٔ اصلی می رود.اکثر کامپیوترهای امروزی حداقل دو کش دارند:یک کش دستورات برای افزایش سرعت واکشی دستورات و یک کش داده برای افزایش سرعت خواندن و نوشتن (ذخیره) داده ها.
وقتی پردازنده نیاز دارد که داده ای را بخواند یا بنویسد ابتدا چک می کند که در کش موجود است یا نه، این کار به وسیله مقایسه آدرس مکان حافظه با همه تگ های موجود در کش که ممکن است حاوی آدرس باشد صورت می پذیرد. اگر پردازنده آدرس مکان مورد نظر حافظه را در کش بیابد می گوییم که یک برخورد کش رخ داده در غیر این صورت گوییم که یک خطای کش روی داده است. در صورت برخورد پردازنده به سرعت داده ها را از خط کش می خواند یا می نویسد. نسبتی از دسترسی ها که منجر به برخورد می شود را نرخ برخورد گویند و مقیاسی است برای اندازه گیری کارایی یک الگوریتم یا برنامه. در صورت بروز خطا کش مدخلی دیگر را در نظر می گیرد.اگر داده ای در کش نوشته شود باید در حافظه اصلی نیز نوشته شود. زمان این نگارش به وسیه سیاست نگارش کنترل می شود.
مداخل سطری کش معمولاً ساختاری این چنینی دارند:
بلوک های داده حاوی داده های واکشی شده از حافظه اصلی می باشند. بیت اعتبار مشخص می کند که مدخل مذکور داده معتبر دارد یا نه.