آناکساگوراس. آناکساگوراس یا انکساغورس(به یونانی: Ἀναξαγόρας) فیلسوف پیشاسقراطی مکتب چندگانه گرایی بود.هراکلیتوس، پارمنیدس
او در کلازومن واقع در آسیای کوچک به سال ۵۰۰ پیش از میلاد زاده شد. اگرچه یونانی بود ولی بدون تردید یک شهروند ایرانی بود. زیرا کلازومن پس از سرکوبی شورش ایونی فتح شد و حتی گفته اند که وی با سپاه ایران به آتن آمد. حدود سال های ۴۵۰ قبل از میلاد متفکری معروف بود. وی در سال سالامیس ۴۷۹/۴۸۰ به آتن آمد و نخستین فیلسوفی بود که در این شهر اقامت گزید و مورد احترام بود. افلاطون می گوید که پریکلس شاگرد آناکساگوراس بود. رابطه ای که بعدها وی را به دردسر انداخت، زیرا پس از قریب سی سال در اقامت در آتن حدود (سال های ۴۵۰ پیش از میلاد) توسط مخالفین سیاسی پریکلس به محاکمه فراخوانده شد. دیوگنس لائرتیوس با ارجاع به سوتیون می گوید که اتهامات مربوط به بدبینی و هواداری از ایرانیان بود. به نقل از افلاطون نخستین اتهام وی این بود که آناکساگراس تعلیم می کند که خورشید یک قطعه سنگ گداخته است و ماه از خاک ساخته شده است. این اتهامات بدون تردید ساختگی و جعلی بودند و اصلاً منظور از آن ضربه زدن به پریکلس از طریق آناکساگراس بود. زیرا معلم دیگر پریکلس یعنی دامون را نیز تبعید کرده بودند. وی زندانی شد اما توسط پریکلس از آتن فرار کرد و به ایونیا رفت. در لامپساکوس یک مستعمره کوچ نشین میلتوس اقامت گزید. مرگ آناکساگوراس را حدود سال ۴۲۸ پیش از میلاد می دانند. طبق وصیت او، سالگرد مرگش را برای کودکانی که در مکاتب درس می خواندند، تعطیل کردند.
آناکساگوراس در زمرهٔ نخستین کسانی است که فهمیدند ماه از خود نوری ندارد و تنها نور خورشید را بازتاب می دهد. خورشید و دیگر ستارگان را سنگ هایی گداخته می دانست که تنها به علت دوریشان از ما، حرارتشان را حس نمی کنیم.
آناکساگوراس باور داشت که عناصر مختلف ریشه ها و به وجود آورنده های گوناگون دارند؛ به طوری که هر ماده از تخمهٔ مخصوص به خودش به وجود آمده و مثلاً آب به وجود آورندهٔ آتش نیست.
او در کلازومن واقع در آسیای کوچک به سال ۵۰۰ پیش از میلاد زاده شد. اگرچه یونانی بود ولی بدون تردید یک شهروند ایرانی بود. زیرا کلازومن پس از سرکوبی شورش ایونی فتح شد و حتی گفته اند که وی با سپاه ایران به آتن آمد. حدود سال های ۴۵۰ قبل از میلاد متفکری معروف بود. وی در سال سالامیس ۴۷۹/۴۸۰ به آتن آمد و نخستین فیلسوفی بود که در این شهر اقامت گزید و مورد احترام بود. افلاطون می گوید که پریکلس شاگرد آناکساگوراس بود. رابطه ای که بعدها وی را به دردسر انداخت، زیرا پس از قریب سی سال در اقامت در آتن حدود (سال های ۴۵۰ پیش از میلاد) توسط مخالفین سیاسی پریکلس به محاکمه فراخوانده شد. دیوگنس لائرتیوس با ارجاع به سوتیون می گوید که اتهامات مربوط به بدبینی و هواداری از ایرانیان بود. به نقل از افلاطون نخستین اتهام وی این بود که آناکساگراس تعلیم می کند که خورشید یک قطعه سنگ گداخته است و ماه از خاک ساخته شده است. این اتهامات بدون تردید ساختگی و جعلی بودند و اصلاً منظور از آن ضربه زدن به پریکلس از طریق آناکساگراس بود. زیرا معلم دیگر پریکلس یعنی دامون را نیز تبعید کرده بودند. وی زندانی شد اما توسط پریکلس از آتن فرار کرد و به ایونیا رفت. در لامپساکوس یک مستعمره کوچ نشین میلتوس اقامت گزید. مرگ آناکساگوراس را حدود سال ۴۲۸ پیش از میلاد می دانند. طبق وصیت او، سالگرد مرگش را برای کودکانی که در مکاتب درس می خواندند، تعطیل کردند.
آناکساگوراس در زمرهٔ نخستین کسانی است که فهمیدند ماه از خود نوری ندارد و تنها نور خورشید را بازتاب می دهد. خورشید و دیگر ستارگان را سنگ هایی گداخته می دانست که تنها به علت دوریشان از ما، حرارتشان را حس نمی کنیم.
آناکساگوراس باور داشت که عناصر مختلف ریشه ها و به وجود آورنده های گوناگون دارند؛ به طوری که هر ماده از تخمهٔ مخصوص به خودش به وجود آمده و مثلاً آب به وجود آورندهٔ آتش نیست.
wiki: آناکساگوراس