کلمه جو
صفحه اصلی

بعثیسم

دانشنامه عمومی

بعثیسم یا بعثیزم ((به انگلیسی: Ba'athism) (به عربی: البعث)) به ایدئولوژی حزب بعث اطلاق می شود که مشوق ایجاد کشور واحد عربی است. به طور خلاصه بعثیسم بر روی دو آرمان سوسیالیسم و ناسیونالیسم عربی تکیه دارد. گفتمان بعثیسم از پس بحرانی عمیق در جهان عرب پدید آمد که «چندپارگی اعراب»، «تسلط امپریالیسم اروپایی» و «فشار استبداد داخلی» سه ضلع این بحران را تشکیل می دادند. در چنین شرایطی منطقی به نظر می رسید که حزب بعث گفتمان خود را پیرامون سه دال اساسی «وحدت، آزادی، سوسیالیسم» (الوحده، الحریه، الاشتراکیه) مفصل بندی کند.پس از انشقاق در حزب بعث، بعثیسم عراقی و سوری از هم فاصله گرفتند و پس از سرنگونی رژیم صدام و آشفتگی اوضاع سوریه حزب بعث در ضعیفترین موضع خود در دهه های اخیر قرار دارد. با سرنگونی صدام بعثی های عراقی با گروهای تندرو و سلفی داخل عراق همپیمان شدند. اسناد بدست آمده از داعش نشان می دهد مغز متفکر و اجرایی تصرف موصل، تکریت و دیگر شهرها افسرهای پیشین ارتش بعثی عراق هستند.
حزب عربی سوسیالیستی بعث
حزب بعث (جناح سوریه) حزب بعث طرفدار حکومت سوریه
حزب بعث عراق شاخه حزب اصلی بعث در عراق (۱۹۵۱ تا ۱۹۶۶)
حزب بعث (جناح عراق) حزب بعث طرفدار حکومت عراق (۱۹۶۸ به بعد)
سوسیالیسم
ناسیونالیسم
گفتمان بعثیسم حول سه محور وحدت عربی، آزادی و سوسیالیسم شکل می گیرد.
تسلط اندیشه های میشل عفلق که یک مسیحی ارتدوکس بود و رواج ناسیونالیسم و سوسیالیسم به عنوان «ایدئوژی زمان» مانع از آن شد که هرگز اسلام به عنوان نقطۀ مرکزی بعثیسم مطرح شود. دیدگاه بعثیسم نسبت به حکومت به طورکلی دیدگاهی سکولار است و استفاده افرادی چون صدام حسین از امتیاز اسلام، بیشتر استفاده ای ابزاری به منظور همراه کردن بیشتر اعراب است. در چنین گفتمانی، اسلام به عنوان امتیاز عرب بر غیرعرب تلقی می شود. از این منظراسلام یک جنبش عربی بود که مفهوم آن عبارت بود از تجدید حیات و تکامل عربیسم... در یک کلام در ایدئولوژی بعث اسلام یک پدیدهٔ تمدن عربی است.

نقل قول ها

بعثیسم یک ایدئولوژی ناسیونالیسم عربی است.
• «بعث در عراق برابر است با نازیسم در آلمان.» -> احمد چلبی


کلمات دیگر: