محمد ابن بدرالدین ملقب به جمال الدین از شاعران مشهور ایران در قرن دهم هجری است که زندگانیش بیشتر در هندوستان گذشت ولادتش بسال ۹۶۳ قمری در شیراز اتفاق افتاد و در جوانی به هندوستان رفت و به دربار جلال الدین اکبر شاه امپراطور مغولی هند راه یافت و در آن سامان بود تا اینکه به سال ۹۹۹ قمری در شهر لاهور درگذشت
عرفی شیرازی
فرهنگ فارسی
لغت نامه دهخدا
عرفی شیرازی. [ ع ُ ی ِ ] ( اِخ ) محمدبن بدرالدین ، ملقب به جمال الدین. از شاعران مشهور ایران در قرن دهم هجری است که زندگانیش بیشتر درهندوستان گذشت. ولادتش به سال 963 هَ. ق. در شیراز اتفاق افتاد و در جوانی به هندوستان رفت و به دربار جلال الدین اکبرشاه ( 963-1014 هَ ق. ) امپراطور مغولی هند راه یافت و در آن سامان بود تا اینکه به سال 999 در شهر لاهور درگذشت. عرفی در سرودن قصیده و غزل و قطعه و ترجیع و ترکیب قدرت داشت و او را میتوان در ردیف بهترین شاعران سبک معروف به «هندی » درآورد. علاوه براین در مثنوی نیز دست داشت و دو منظومه مخزن الاسرارو خسرو و شیرین نظامی را استقبال کرده است. و رساله ای صوفیانه بنام نفسیه نیز دارد. و رجوع به گنج سخن و تذکره مخزن الغرائب و صحف ابراهیم و مقدمه کلیات عرفی شیرازی ، بکوشش غلامحسین جواهری شود :
هزار حیف که عرفی و نوعی و سنجر
نیند جمع به دارالعیار برهان پور.
عیب صائب این بود کز زمره اسلاف نیست.
هزار حیف که عرفی و نوعی و سنجر
نیند جمع به دارالعیار برهان پور.
صائب.
درسخن از عرفی و طالب ندارد کوتهی عیب صائب این بود کز زمره اسلاف نیست.
صائب.
دانشنامه عمومی
مولانا محمد بن خواجه زین الدین علی بن جمال الدین شیرازی ملقب به جمال الدین و متخلص به عرفی از مشاهیر و شعرای قرن دهم هجری قمری در شیراز است.البته میان تذکره نویسان و تاریخ نویسان دربارهٔ نام دقیق او اختلاف نظر زیادی وجود دارد.
عرفی شیرازی نوشته دکتر عابد علی خان، برگرفته از نشریه ادبیات و زبانها، هلال، فروردین ۱۳۴۵، شماره ۵۴.
عرفی شیرازی نوشته عابد علی خان رئیس دانشکده دیال لاهور، نشریه ادبیات و زبانها، هلال، اردیبهشت ۱۳۳۲، شماره۳
تاریخ و سبب مرگ عرفی شیرازی نوشته دکتر عابد علی خان استاد دانشگاه کراچی، نشریه ادبیات و زبانها، وحید، خرداد ۱۳۴۶، شماره ۴۲.
به کمال فضل و دانش و لطیفه گویی و حاضرجوابی معروف است و طرزی مخالف مسلک قدما در شعر در پیش گرفته و غالباً در اثر کثرت تشبیهات و استعارات او، اصل مقصود در شعرش مبهم می ماند. چند بار به هندوستان رفته و در دربار اکبر شاه گورکانی تقرب یافته است.
به علت این که چند بار شیخ ابوالفیض بن مبارک فیضی دکنی و برادرش، ابوالفضل علامی را که هر دو از اکابر هند بودند، در مقام مناظره محکوم ساخته بود، آن دو کینه و عداوت او را سخت به دل گرفتند.
عرفی قصیده رائیه ای پرداخته که مطلع آن این است:
عرفی شیرازی نوشته دکتر عابد علی خان، برگرفته از نشریه ادبیات و زبانها، هلال، فروردین ۱۳۴۵، شماره ۵۴.
عرفی شیرازی نوشته عابد علی خان رئیس دانشکده دیال لاهور، نشریه ادبیات و زبانها، هلال، اردیبهشت ۱۳۳۲، شماره۳
تاریخ و سبب مرگ عرفی شیرازی نوشته دکتر عابد علی خان استاد دانشگاه کراچی، نشریه ادبیات و زبانها، وحید، خرداد ۱۳۴۶، شماره ۴۲.
به کمال فضل و دانش و لطیفه گویی و حاضرجوابی معروف است و طرزی مخالف مسلک قدما در شعر در پیش گرفته و غالباً در اثر کثرت تشبیهات و استعارات او، اصل مقصود در شعرش مبهم می ماند. چند بار به هندوستان رفته و در دربار اکبر شاه گورکانی تقرب یافته است.
به علت این که چند بار شیخ ابوالفیض بن مبارک فیضی دکنی و برادرش، ابوالفضل علامی را که هر دو از اکابر هند بودند، در مقام مناظره محکوم ساخته بود، آن دو کینه و عداوت او را سخت به دل گرفتند.
عرفی قصیده رائیه ای پرداخته که مطلع آن این است:
wiki: عرفی شیرازی
نقل قول ها
عرفی شیرازی (؟ - ۱۵۵۵م) شاعر ایرانی.
• «... گهی کودک شو و طفلانه میرقص.»
• «... گهی کودک شو و طفلانه میرقص.»
wikiquote: عرفی_شیرازی
کلمات دیگر: