کلمه جو
صفحه اصلی

کوثر همدانی

لغت نامه دهخدا

کوثر همدانی. [ ک َ ث َ رِ هََ م َ ]( اِخ ) حاج محمدرضابن حاج محمدامین. از علما و عرفای معاصر رضاقلی خان هدایت. در فقه و اصول و حکمت دست داشت و تألیفاتی چند دارد، از آن جمله است تفسیر معروف به «درالنظیم » و مثنویی قریب به هشت هزار بیت. قبرش در خارج شهر کرمان واقع است. رباعی زیر از اوست :
ممکن نبود ز قید هستی رستن
وز خلق بریدن و به حق پیوستن
الا به ارادت حقیقی با دوست
دل بستن و از بند علایق جستن.
( از ریاض العارفین ص 279 ).
رجوع به همین مأخذ شود.

دانشنامه عمومی

حاج ملا محمدرضا همدانی ملقب به کوثر همدانی یا کوثر علیشاه همدانی از مفسران، صوفیان و عرفای قرن سیزدهم هجری و از سلسله نعمت اللهیه بود. وی از اهالی شهر همدان بود و از محضر عارف بزرگ حسین علی شاه استفاده کرد. وی چندی نیز با عارف کامل مجذوب علی شاه مصاحب و معاشر بود و در مرافقت او به زیارت مکه نائل شد. کوثر علیشاه به سبب اختلافاتی که با علمای زمان خود داشت، مورد طعن و طنز و آزار مردم واقع گردید و به تحریک مخالفین، اموالش را به یغما بردند و خانه اش را نیز ویران کردند. پس ناچار همدان را ترک گفت و به تبریز شتافت و در آنجا نزد عباس میرزا نایب السلطنه و وزیرش قائم مقام رفت و مورد عزت و احترام قرار گرفت. هنگامی که عباس میرزا از تبریز عازم کرمان شد، حاج محمد کوثر نیز در ملازمت او بدان ناحیه رفت تا عاقبت در کرمان در سال ۱۲۴۷ قمری چشم از جهان فروبست و در محلی به نام فلکه مشتاقیه کرمان به خاک سپرده شد. مرحوم حاجی محمدرضا، فرزند محمدامین از اعقاب شیخ اشراق شیخ شهاب الدین سهروردی است. شرح احوالش در کتاب های بستان السیاحه و شمس التواریخ آمده و مرید حسینعلی شاه اصفهانی (متوقی ۱۲۳۴ ق) بوده است. علامه دهخدا، در لغت نامه اش راجع به کوثر علیشاه همدانی نوشته است: حاج محمدرضا حاج محمدامین از علماء و عرفا معاصر رضا قلی خان هدایت، در فقه، اصول و حکمت است و تألیفاتی چند دارد.
تفسیر قرآن کریم معروف به درالتنظیم فارسی که آن را در عهد فتحعلیشاه به نظم درآورده و به طبع رسیده.
مفتاح النبوه فی اثبات النبوه الخاصه
رساله ای به نام ارشاد المضلین فی نبوت خاتم النبین. در رد ادعای هانری پادری مبلغ معروف دین مسیح که معاصر او بوده و به تبلیغ مسیحیت اشتغال داشته است.
آثاری هم به صورت غزلیات و مثنویات سروده که قریب ۸۰۰۰ بیت نغز دارد.

نقل قول ها

محمدرضا بن محمدامین همدانی شهرت -تخلٌّص یافته به کوثر همدانی (؟، همدان- ۱۸۳۱، کرمان) فقیه شیعه، صوفی، مفسر و مؤلف ایرانی بود.


کلمات دیگر: