چرخ کبود

چرخ کبود. [ چ َ خ ِ ک َ ] ( ترکیب وصفی ، اِ مرکب ) کنایه ازفلک اول باشد. ( انجمن آرا ) ( آنندراج ). مرادف چرخ ترساجامه و چرخ گندناگون. ( از انجمن آرا ) ( آنندراج ). آسمان لاجوردی. ( ناظم الاطباء ). چرخ کبودجامه. چرخ آبنوسی. کنایه از آسمان و فلک. سپهر نیلگون :
بشادیش بر شادمانی فزود
برافراخت گردن بچرخ کبود.از ایوان گشتاسب باید که دود
زبانه برآرد بچرخ کبود.ز اهل جنس درین قبه کبود که بود
که ملک از او نربود این بلند چرخ کبود.بود چو گوگرد سرخ کز بر چرخ کبود
داد مس خاک را گونه زر عیار.روزکی چند زیر چرخ کبود
دل نهادند بر سماع و سرود.زردرخ از چرخ کبود آمدی
چونکه بدین چاه فرودآمدی.بدان را بد آید ز چرخ کبود
به نیکان همه نیکی آید فرود.باد بیش از مدار چرخ کبود
بر گزیننده و گزیده درود.رجوع به چرخ ترساجامه وچرخ کبودجامه و چرخ گندناگون و چرخ صوفی جامه شود.

آسمان