حباب بازار سهام

حباب بازار سهام (انگلیسی: Stock market bubble) نوعی از حباب اقتصادی است که زمانی اتفاق می افتد که شرکت کنندگان بازار قیمت ها را بهبالاتر از ارزش مرتبط با سیستم های ارزش گذاری آن ها هدایت می کنند.تئوری مالی رفتاری حباب بازار سهام را مرتبط با تعادل شناختی که منجر به تفکر گروهی و رفتار گله ای می شود،می داند. حباب ها نه تنها در بازارهای دنیای واقعی با عدم اطمینان ها و تنش های ذاتی اتفاق می افتند، بلکه دربازارهای تجربی قابل پیش بینی نیز به وقوع می پیوندند. در آزمایشگاه، عدم اطمینان محدود می شود و محاسبهبازده مورد انتظار با استفاده از روش های سادهٔ ریاضی صورت می گیرد، چون شرکت کنندگان با دارایی هایی کهبازه زمانی محدود و توزیع سود تقسیمی محتمل دارند، درگیر هستند. سایر توضیحات تئوریک دربارهٔ حبابهایبازار سهام بیان می دارند که آن ها منطقی، ذاتی و واگیردار هستند.
چرخه کسب و کار
رفتار جمعی
تنوع بخشی
روند بازار
سقوط بازار سهام
دو حباب بازار سهام مشهور اخیر طرح می سی سی پی در فرانسه و حباب دریای جنوب در انگلستان بوده است. هردوی این حباب ها به صورت ناگهانی در اوخر ۱۷۲۰ پایان یافتند و هزاران سرمایه گذار بخت برگشته را ورشکستهکردند. این داستان ها و بسیاری دیگر، در حساب محبوب کارلس مک کی در سال ۱۸۴۱، "Extraordinary Popular Delusions and the Madness of Crowds"، بازگو شده است.دو حباب مشهور در قرن بیستم، حباب در سهام آمریکا در دههٔ ۱۹۲۰ قبل از رکود بزرگ و حباب دات کام دراواخر دههٔ ۱۹۹۰ به علت فعالیت های سفته بازی که با توسعه تکنولوژی رواج یافت، می باشد. در دهه ۱۹۲۰ طیفگسترده ای از نواوری های تکنولوژیکی شامل رادیو، اتومبیل، هوانوردی و گسترش شبکه های قدرت الکتریکی،معرفی شدند. دههٔ ۱۹۹۰، دهه ای است که اینترنت و تکنولوژی های تجارت الکترونیک ظاهر شدند.سایر حباب های بازار سهام عبارتند از حباب Encilhamento که در دههٔ ۱۸۸۰ و اوایل دههٔ ۱۸۹۰ در برزیل، حباب Nifty Fifty که در اوایل دههٔ ۱۹۷۰، Taiwanese در ۱۹۸۷–۱۹۸۹ و حباب ژاپنی در اواخر دههٔ۱۹۸۰ اتفاق افتادند.حباب های بازار سهام، بازارهای داغی در عرضه های اولیه ایجاد می کنند، چراکه بانک های سرمایه گذاری ومشتریان آن ها فرصت انتشار سهام شناور جدید با قیمت های تورمی می یابند. این بازارهای عرضه اولیه داغ وجوهسرمایه گذاری را به اشتباه به جای شرکت ها به منظور ایجاد ارزش اقتصادی بلند مدت، به مناطقی که توسطروندهای سفته بازی تحمیل می شوند تخصیص می دهند. معمولاً وقتی عرضه های اولیه فراوان در بازار حبابیوجود داشته باشد، حجم زیادی از شرکت های عرضه اولیه به طور کامل شکست می خورند، و هرگز به چیزهایی کهبه سرمایه گذاران وعده داده بودند نمی رسند و حتی وسیله ای برای تقلب خواهند بود.
به نظر می رسد که علت حباب ها تعادل شناختی و احساسی باشد، اما اغلب وقتی این پدیده رخ می دهد،دانشمندان تلاش می کنند توضیحی برای آن بیابند که خلاف توضیح جمع نباشد؛ بنابراین، گاهی افراد نگرانیدربارهٔ بازارهای overprice را به استناد اقتصادی جدید که قوانین ارزش گذاری سهام در آن صدق نمی کند،نادیده می گیرند. این تفکر به شیوع بیشتر حباب کمک می کند و هرکس به قصد یافتن حماقت بیشتر سرمایه گذاری می کند. همچنین برخی تحلیل گران با تکیه بر نظر جمع بیان می کنند که حرکات قیمت واقعاً انتظاراتعقلایی از بازدهی بنیادی (فاندامنتال) را منعکس می کند. معامله گران بزرگ به قدری قدرتمند می شوند کهجمع را هدایت کرده و حباب بازار سهام را به وجود می آورند.برای سر در آوردن از ادعاهای رقابتی بین مالی رفتاری و تئوری های بازار کارا، باید حبابهایی را یافت که وقتیاتفاق می افتند که مقیاس های ارزش بنیادی قابل مشاهده هستند. حباب های موجود در صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت کشوری (closed-end country funds)، در دههٔ ۱۹۸۰، چون در بازارهای داراییتجربی اتفاق افتاده اند، در اینجا آموزنده می باشند. بنابر فرضیهٔ بازار کارا این موضوع غیرممکن است و هراطلاعاتی در این باره غلط می باشد. برای صندوقهای سرمایه گذاری با سرمایه ثابت کشوری (closed-end country funds)، مشاهده کنندگان می توانند قیمت سهام را با ارزش خالص هر واحد دارایی مقایسه کنند (ارزش خالص کل سود تقسیمی نگهداری شدهٔ وجوه برای تعداد کل سهام نزد افراد). برای بازارهای داراییتجربی، مشاهده کنندگان می توانند قیمت سهام را با بازده مورد انتظار سهام نگهداری شده مقایسه کنند (کهآزمون گر با معامله گران ارتباط برقرار می کند).در هر دو مورد، صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت کشوری و بازارهای تجربی، قیمت سهام از ارزشبنیادی آن منحرف شده بود. برنده جایزهٔ نوبل، دکتر ورنون اسمیت، در کار خود پدیده صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت را به صورت نموداری از قیمت و ارزش خالص دارایی صندوق اسپانیا در ۱۹۸۹ و ۱۹۹۰،نشان داده است. در اوج مبادلات، صندوق اسپانیا به قیمت نزدیک به ۳۵ دلار مبادله می شدند، که تقریباً سه برابرارزش خالص دارایی های آن یعنی ۱۲ دلار به ازای هر سهم، بود. در همان زمان صندوق اسپانیا و سایر صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت کشوری، با صرف قابل توجهی مبادله می شدند، تعداد صندوق های سرمایه گذاری با سرمایه ثابت کشوری در دسترس بسیار افزایش یافت و ناشران بسیاری صندوق های کشوری جدید ایجادمی کردند و این IPOها را به قیمت بالا می فروختند.فقط چندماه طول می کشد تا صرف های مربوط به صندوق سرمایه گذاری با سرمایه ثابت کشوری به قیمت معمولمبادله آن ها بازگردد. کسانی که آن ها را با صرف خریده اند greater fools نامیده می شوند و برای مدتی عرضهکننده خواهند بود.
افزایش قیمت در سهم ها باعث جذب سرمایه گذاران خواهد شد. تمام سرمایه گذاران مایل به مطالعه ویژگی هایذاتی سهم نخواهند بود، و برای این افراد افزایش قیمت به خودی خود دلیل کافی برای سرمایه گذاری می باشد.سرمایه گذاری اضافی، به نوبه خود، منجر به رانش قیمت می شود، بنابراین حلقهٔ بازخورد مثبت کامل میگردد.همانند تمام سیستم های پویا، بازارهای مالی نیز تعادل متغیر دارند، که به عنوان نوسان قیمت از آن یاد می شود.گرچه، معمولاً خود تعادلی (بازخورد منفی) اتفاق می افتد: وقتی قیمتها افزایش می یابند، افراد غالباً مشتاقفروش هستند و افراد کمی مایل به خرید می باشند. این موضوع باعث محدودیت در نوسان می شود. گرچه، وقتیبازخورد مثبت صورت می گیرد، بازار نیز مانند سایر سیستم های با بازخورد مثبت، دچار افزایش عدم تعادل میشود. این موضوع در حباب های مالی که قیمت دارایی ها به سرعت بالاتر از ارزش اقتصادی متصور می رود، و بعد بهسرعت پایین می آید، مشاهده می شود.