زولال ( ت ) = زلال = نام قالب شعر و سبک شعر که به توسط مهندس ابوالفضل عظیمی بیلوردی ( دادا ) به دنیای ادبیات تحویل گردیده است.
تاریخ پیدایش و تعریف و قوانین قالب شعر زلال
تاریخ و محل پیدایش زلال
« زلال » به عنوان قالبی تعریف شده در عرصه ی شعر، در تاریخ دوم بهمن سال یکهزار و سیصد و هشتاد و هشت هجری شمسی با اصول و توضیحات کامل، به همراه بیست و سه شعر و با نمونه ای از بررسی ها تولد یافته و از طریق اینترنت و به توسط دادا بیلوردی بر عالم ادبیات تحویل گردید. محل تولد زلال، کشور ایران است و در قلّه ی پارک ائل گولی تبریز به دادا الهام شده است. قبلاً شعری در هیچ سبک و قالب شعری در هیچ جای دنیا با این تعاریف و قوانین و ساختار نبوده است.
تعریف زلال
شعری است با طول وزن پلّه ای که بطور مساوی از سطر کم شروع شده و در سطر کم نیز به اتمام می رسد . این نوع شعر دارای 5 الی 11 سطر می باشد . از لحاظ وزن به طولانی ترین سطر که سطر وسطی می باشد « سطر مادر » و سطرهای اطراف آن را « سطرهای قرینه » می گویند . زلال دارای قالب های مختلفی است که هرکدام برای خود اصول و تعاریف خاصّی دارند.
قانون کلّی زلال
1 - سطر اول و آخر دارای حداکثر پنج ضرباهنگ در وزن مثلّثی عروضی و یا حداکثر شش عدد هجا در وزن مثلّثی آزاد باشد.
2 - تعداد ضرباهنگ بین دو سطر ( تفاوت پلّه ای بین دو سطر همجوار از هم ) در وزن مثلثی عروض ، فقط 2 عدد و تعداد هجا در وزن مثلثی آزاد حداکثر تا شش عدد که با یک فاصله ی مساوی بطور پله ای نزول و صعود داشته باشد. ( مثال : اگر تعداد ضرباهنگ سطر دوم از تعداد ضرباهنگ سطر اول ، دوتا بیشتر باشد باید تعداد ضرباهنگ سطر سوم هم از سطر دوم ، دو تا بیشتر باشد . به همین ترتیب دو به دو و پله ای صعود می کند تا سطر مادر و بعد به همان اندازه بطور متقارن و با فاصله ی یکسان کاهش می یابد . به این عمل در زلال عروضی، راز « 2 » گفته می شود )
3 - ریتم موسیقیایی از ابتدا تا آخر بطور روان حفظ گردد.
4 - تعداد سطرهای هر زلال ، از 5 کمتر و از 11 بیشتر نباشد.
5 - سطرها زیر هم نوشته شوند.
6 - سطرهای قرینه ، از لحاظ طول وزن عروض یا تعداد هجا و تعداد ضرباهنگ باهم مساوی باشند .
( توجه:تعداد ضرب بین سطرها در همه ی زلالهای عروضی فقط 2 است )
مفهوم ضرباهنگ:
ضربه ای که در یک ملودی و یا موسیقی شعر ایجاد می شود مثال:
مفاعیلُن = مفا+عیلُن= 2 ضرباهنگ
مفاعیلُن مفاعیلُن = 4 ضرباهنگ
مثالی دیگر:
مستفعلُن= مُستَف+عَلُن= 2 ضرباهنگ
مستفعلُن مستفعلُن= 4 ضرباهنگ
مثالی دیگر:
مستفعلُن فَع = مُستَف+عَلُن+فَع= 3 ضرباهنگ
مستفعلُن مستفعلُن فَع= 5 ضرباهنگ
.
.
.
شعر زلال شور آفرین است و ریتمیک.
در موسیقی شعر انقلاب آفریده است.
به نمونه ای از زلال در زبان ترکی که خیلی خوشم آمده و بنیانگذار این سبک ( دادا ) سروده ، اشاره میکنم:
.
شور زلال عاشورا:
.
ای شـــــریف آزاده انسـان!
ایستییه ر سن تک مسلمـان دینـه قرآن
قهرمان سن سن شرف دریاسی سن سن عشق سن سن
ائیـلـه ییبسن عالمی بـاخ گـؤر نـه حیـران
یا حسین جان یا حسین جان!*
*
بـاغـلادیـن حقّیـلـه پیـمـان
اَیـمه دیـن زوره بـویـون دونیـاده بیــر آن
عشق دانشگاهـی نیـن استــــادی ای عالـمـده اُلگـو !
سؤیله یَـه ر احسن سنه دادار سبحان
قانین آخدیقجا لب عطشان
*
سرور و شاه شهیدان
آشنـای عـالـم پــر شــور عــــرفـان
کیـم کئـچَـر اهـل و عیالیندان بـو شور و رغبتیله !
وار یوخون بیر گونده ائیلَر دینه قوربان؟!
امتحان وئردین نه آسان!
*
ای عـزیــز و نــور رحمان
اؤلمه ییبسن تا همیشه جاودانسان
انـقلابیندان آلیـــر درس انـقلابـلار بــــو جهـانـدا
فخر ائدیـر گؤیلر سنه ای جان جانان
اولدون آی گوندن درخشان
.
*عاشورا*:
.
کربـلانی ماتـم آلـدی
چیگنینه زینبده قانلی پـرچم آلدی
گولشنه اود ووردولار گوللر سوسوز چؤلده سارالدی
شیعه لـر قلبین خداونـدا غم آلدی
گؤزلرین جامین نم آلدی
*
آغلیار تلّ اوسته زینب
داغلیــــار دونیـــانی دستـه دستـه زینب
قالدی پیغمبـــر بالاسی قانلی میدانـدا کؤمک سیــز
نئیله سین قان عرصه سینده خسته زینب
قارداشا دلبسته زینب
*
آغلیــار حیـدر حسینه
حضرت ِ زهـرا و پیغمبـر حسینه
آغلیـار داغـلارلا باغـلار دریـالار گلمیش نـوایــه
قانلی داش و نیزه و خنجر حسینه
مسجد و منبر حسینه
تاریخ پیدایش و تعریف و قوانین قالب شعر زلال
تاریخ و محل پیدایش زلال
« زلال » به عنوان قالبی تعریف شده در عرصه ی شعر، در تاریخ دوم بهمن سال یکهزار و سیصد و هشتاد و هشت هجری شمسی با اصول و توضیحات کامل، به همراه بیست و سه شعر و با نمونه ای از بررسی ها تولد یافته و از طریق اینترنت و به توسط دادا بیلوردی بر عالم ادبیات تحویل گردید. محل تولد زلال، کشور ایران است و در قلّه ی پارک ائل گولی تبریز به دادا الهام شده است. قبلاً شعری در هیچ سبک و قالب شعری در هیچ جای دنیا با این تعاریف و قوانین و ساختار نبوده است.
تعریف زلال
شعری است با طول وزن پلّه ای که بطور مساوی از سطر کم شروع شده و در سطر کم نیز به اتمام می رسد . این نوع شعر دارای 5 الی 11 سطر می باشد . از لحاظ وزن به طولانی ترین سطر که سطر وسطی می باشد « سطر مادر » و سطرهای اطراف آن را « سطرهای قرینه » می گویند . زلال دارای قالب های مختلفی است که هرکدام برای خود اصول و تعاریف خاصّی دارند.
قانون کلّی زلال
1 - سطر اول و آخر دارای حداکثر پنج ضرباهنگ در وزن مثلّثی عروضی و یا حداکثر شش عدد هجا در وزن مثلّثی آزاد باشد.
2 - تعداد ضرباهنگ بین دو سطر ( تفاوت پلّه ای بین دو سطر همجوار از هم ) در وزن مثلثی عروض ، فقط 2 عدد و تعداد هجا در وزن مثلثی آزاد حداکثر تا شش عدد که با یک فاصله ی مساوی بطور پله ای نزول و صعود داشته باشد. ( مثال : اگر تعداد ضرباهنگ سطر دوم از تعداد ضرباهنگ سطر اول ، دوتا بیشتر باشد باید تعداد ضرباهنگ سطر سوم هم از سطر دوم ، دو تا بیشتر باشد . به همین ترتیب دو به دو و پله ای صعود می کند تا سطر مادر و بعد به همان اندازه بطور متقارن و با فاصله ی یکسان کاهش می یابد . به این عمل در زلال عروضی، راز « 2 » گفته می شود )
3 - ریتم موسیقیایی از ابتدا تا آخر بطور روان حفظ گردد.
4 - تعداد سطرهای هر زلال ، از 5 کمتر و از 11 بیشتر نباشد.
5 - سطرها زیر هم نوشته شوند.
6 - سطرهای قرینه ، از لحاظ طول وزن عروض یا تعداد هجا و تعداد ضرباهنگ باهم مساوی باشند .
( توجه:تعداد ضرب بین سطرها در همه ی زلالهای عروضی فقط 2 است )
مفهوم ضرباهنگ:
ضربه ای که در یک ملودی و یا موسیقی شعر ایجاد می شود مثال:
مفاعیلُن = مفا+عیلُن= 2 ضرباهنگ
مفاعیلُن مفاعیلُن = 4 ضرباهنگ
مثالی دیگر:
مستفعلُن= مُستَف+عَلُن= 2 ضرباهنگ
مستفعلُن مستفعلُن= 4 ضرباهنگ
مثالی دیگر:
مستفعلُن فَع = مُستَف+عَلُن+فَع= 3 ضرباهنگ
مستفعلُن مستفعلُن فَع= 5 ضرباهنگ
.
.
.
شعر زلال شور آفرین است و ریتمیک.
در موسیقی شعر انقلاب آفریده است.
به نمونه ای از زلال در زبان ترکی که خیلی خوشم آمده و بنیانگذار این سبک ( دادا ) سروده ، اشاره میکنم:
.
شور زلال عاشورا:
.
ای شـــــریف آزاده انسـان!
ایستییه ر سن تک مسلمـان دینـه قرآن
قهرمان سن سن شرف دریاسی سن سن عشق سن سن
ائیـلـه ییبسن عالمی بـاخ گـؤر نـه حیـران
یا حسین جان یا حسین جان!*
*
بـاغـلادیـن حقّیـلـه پیـمـان
اَیـمه دیـن زوره بـویـون دونیـاده بیــر آن
عشق دانشگاهـی نیـن استــــادی ای عالـمـده اُلگـو !
سؤیله یَـه ر احسن سنه دادار سبحان
قانین آخدیقجا لب عطشان
*
سرور و شاه شهیدان
آشنـای عـالـم پــر شــور عــــرفـان
کیـم کئـچَـر اهـل و عیالیندان بـو شور و رغبتیله !
وار یوخون بیر گونده ائیلَر دینه قوربان؟!
امتحان وئردین نه آسان!
*
ای عـزیــز و نــور رحمان
اؤلمه ییبسن تا همیشه جاودانسان
انـقلابیندان آلیـــر درس انـقلابـلار بــــو جهـانـدا
فخر ائدیـر گؤیلر سنه ای جان جانان
اولدون آی گوندن درخشان
.
*عاشورا*:
.
کربـلانی ماتـم آلـدی
چیگنینه زینبده قانلی پـرچم آلدی
گولشنه اود ووردولار گوللر سوسوز چؤلده سارالدی
شیعه لـر قلبین خداونـدا غم آلدی
گؤزلرین جامین نم آلدی
*
آغلیار تلّ اوسته زینب
داغلیــــار دونیـــانی دستـه دستـه زینب
قالدی پیغمبـــر بالاسی قانلی میدانـدا کؤمک سیــز
نئیله سین قان عرصه سینده خسته زینب
قارداشا دلبسته زینب
*
آغلیــار حیـدر حسینه
حضرت ِ زهـرا و پیغمبـر حسینه
آغلیـار داغـلارلا باغـلار دریـالار گلمیش نـوایــه
قانلی داش و نیزه و خنجر حسینه
مسجد و منبر حسینه