ائوله

آئوله. آئوله (Aulë) یک موجود خیالی در رشته افسانه های تالکین است که نخستین بار در سیلماریلیون دربارهٔ آن سخن به میان آمده است. در پانتئون سرزمین میانی، آئوله یک ایزد دانش است که گاهی از سوی انسان ها مورد پرستش قرار می گیرد. او ایزد مهارت و صنعت است که به نوعی با زمین، سنگ، فلز و کوتوله ها مرتبط است. به دلیل ارتباط آئوله با آهنگری می توان گفت شخصیت آن از هفائستوس ایزد یونان، وولکان ایزد روم، ایلمارینن ایزد فنلاندی و ولوندر ایزد اسکاندیناوی برداشت شده است.
آئوله در زبان کوئنیا به معنی وجود بخشیدن از هیچ (اختراع) است.
آئولهٔ آهنگر، یک والا و یکی از آینورها است. او از عنوان فرمانروایی مواد سازندهٔ آردا برخوردار است و در نتیجه ارباب تمام ابزارهایی است که آردا را می سازد. آئوله خالق کوتوله ها است. در طول آواز آینور، زمینه موسیقایی (تم) آئوله بر روی فیزیک چیزهایی که آردا از آن ساخته شده بود تمرکز داشت، هنگامی که ایلوواتار به زمینه های موسیقایی آینور، وجود بخشید، موسیقی او تبدیل به خشکی های سرزمین میانی شد. از دیگر کارهای او می توان به آنگاینور (زنجیرهٔ ملکور)، دو فانوس و ظرف های خورشید و ماه اشاره کرد. آئوله شوهر یاوانا است.
از آنجایی که آئوله یک آهنگر است، از دیدگاه قدرت شبیه ترین والا به ملکور است چون هر دو می توانند کار هنری و صنعتی بر روی مواد انجام دهند بدون آنکه الگویی داشته باشند. اما آئوله هر چه درست می کرد در جهت رضایت ایلوواتار قرار می داد اما ملکور همیشه می خواست همه چیز را در کنترل خودش قرار دهد. ملکور به ساخته های دیگران حسادت می کرد و گاهی تلاش می کرد آن ها را از میان ببرد.