مینُوی، مجتبی (تهران ۱۲۸۲ـ همان جا ۱۳۵۵ش)
مینُوی، مجتبی
ادیب، مصحّح، مترجم و عضو پیوستۀ فرهنگستان ادب و هنر (فرهنگستان دوم). از اعضای گروه ربعه بود. دورۀ تحصیلات ابتدایی را در سامره و تهران، تحصیلات متوسطه را در دارالفنون تهران و دارالمعلمین مرکزی و تحصیلات و مطالعات دانشگاهی عالی خود را در کینگز کالج لندن و مدرسۀ مطالعات آسیایی و افریقایی دانشگاه لندن گذراند. خدمات اداری خود را از ۱۳۰۵ تا ۱۳۰۷ش با تندنویسی در مجلس شورای ملی آغاز کرد و بلافاصله رئیس کتابخانۀ ملی شد. در ۱۳۰۹ش، در دفتر فرهنگی سفارت ایران در لندن عضویت یافت و در ۱۳۱۳ش، با همین سِمت، به پاریس رفت. در ۱۳۲۸ش، به دعوت دانشگاه تهران، با سِمت استادی در دانشکده های ادبیات و الهیات به تدریس تاریخ ایران بعد از اسلام پرداخت که تا ۱۳۴۸ش ادامه یافت. از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۲ش ریاست تعلیمات عالیۀ وزارت فرهنگ را به عهده داشت و از ۱۳۳۶ تا ۱۳۴۰ش سِمت رایزنی فرهنگی سفارت ایران در ترکیه با او بود. از ۱۳۵۲ش به عضویت پیوستۀ فرهنگستان ادب و هنر ایران درآمد. آخرین سِمت او تا پایان عمر مسئولیت علمی بنیاد شاهنامه بود. ضمناً در چند دانشگاه مشهور انگلستان و امریکا نیز تدریس کرد و در انجمن ها و مجامع فرهنگی عضویت و مشارکت داشت. از مهم ترین خدمات علمی او بررسی نسخ خطی کتابخانه های ترکیه و تهیۀ عکس و میکروفیلم از آن ها برای کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران و کتابخانۀ ملی، و در خارج از کشور تنظیم فهرست برای نسخ خطی فارسی کتابخانۀ چستربیتی در شهر دوبلین (ایرلند) بود. در چندین زمینه از معارف و علوم مربوط به ایران و اسلام کار کرد و در چاپ و تهیۀ خلاصۀ شاهنامه با محمدعلی فروغی همکاری کرد. به جز مقالات تحقیقی او که در احوال ادبا و علما و معرفی کتب نگاشته است و تعداد آن ها از ۱۰۰ درمی گذرد، آثار او را ترجمه و به خصوص تصحیح متون مهم زبان فارسی که به صورتی روشمند و علمی انجام گرفته تشکیل می دهد و از جهات متعدد نمونه و شاخص است. از مجموعۀ مقالات اوست: فردوسی و شعر او؛ قصه ها و افسانه ها؛ نقد حال؛ تاریخ و فرهنگ؛ مینوی بر گسترۀ ادب فارسی؛ پانزده گفتار دربارۀ چند تن از رجال ادب اروپا. از ترجمه های اوست: کشف دو لوح تاریخی همدان (ارنست هرتسفلد)؛ اطلال شهر پارسه (ارنست هرتسفلد). از تصحیحات اوست: کلیله ودمنه (انشای نصرالله منشی)؛ ویس ورامین (اسعد گرگانی)؛ نوروزنامه (خیام)؛ دیوان ناصرخسرو (با همکاری مهدی محقق)؛ نامۀ تنسر (با همکاری محمداسماعیل رضوانی)؛ سیرت جلال الدین مینکبرنی (نسوی).
مینُوی، مجتبی
ادیب، مصحّح، مترجم و عضو پیوستۀ فرهنگستان ادب و هنر (فرهنگستان دوم). از اعضای گروه ربعه بود. دورۀ تحصیلات ابتدایی را در سامره و تهران، تحصیلات متوسطه را در دارالفنون تهران و دارالمعلمین مرکزی و تحصیلات و مطالعات دانشگاهی عالی خود را در کینگز کالج لندن و مدرسۀ مطالعات آسیایی و افریقایی دانشگاه لندن گذراند. خدمات اداری خود را از ۱۳۰۵ تا ۱۳۰۷ش با تندنویسی در مجلس شورای ملی آغاز کرد و بلافاصله رئیس کتابخانۀ ملی شد. در ۱۳۰۹ش، در دفتر فرهنگی سفارت ایران در لندن عضویت یافت و در ۱۳۱۳ش، با همین سِمت، به پاریس رفت. در ۱۳۲۸ش، به دعوت دانشگاه تهران، با سِمت استادی در دانشکده های ادبیات و الهیات به تدریس تاریخ ایران بعد از اسلام پرداخت که تا ۱۳۴۸ش ادامه یافت. از ۱۳۳۱ تا ۱۳۳۲ش ریاست تعلیمات عالیۀ وزارت فرهنگ را به عهده داشت و از ۱۳۳۶ تا ۱۳۴۰ش سِمت رایزنی فرهنگی سفارت ایران در ترکیه با او بود. از ۱۳۵۲ش به عضویت پیوستۀ فرهنگستان ادب و هنر ایران درآمد. آخرین سِمت او تا پایان عمر مسئولیت علمی بنیاد شاهنامه بود. ضمناً در چند دانشگاه مشهور انگلستان و امریکا نیز تدریس کرد و در انجمن ها و مجامع فرهنگی عضویت و مشارکت داشت. از مهم ترین خدمات علمی او بررسی نسخ خطی کتابخانه های ترکیه و تهیۀ عکس و میکروفیلم از آن ها برای کتابخانۀ مرکزی و مرکز اسناد دانشگاه تهران و کتابخانۀ ملی، و در خارج از کشور تنظیم فهرست برای نسخ خطی فارسی کتابخانۀ چستربیتی در شهر دوبلین (ایرلند) بود. در چندین زمینه از معارف و علوم مربوط به ایران و اسلام کار کرد و در چاپ و تهیۀ خلاصۀ شاهنامه با محمدعلی فروغی همکاری کرد. به جز مقالات تحقیقی او که در احوال ادبا و علما و معرفی کتب نگاشته است و تعداد آن ها از ۱۰۰ درمی گذرد، آثار او را ترجمه و به خصوص تصحیح متون مهم زبان فارسی که به صورتی روشمند و علمی انجام گرفته تشکیل می دهد و از جهات متعدد نمونه و شاخص است. از مجموعۀ مقالات اوست: فردوسی و شعر او؛ قصه ها و افسانه ها؛ نقد حال؛ تاریخ و فرهنگ؛ مینوی بر گسترۀ ادب فارسی؛ پانزده گفتار دربارۀ چند تن از رجال ادب اروپا. از ترجمه های اوست: کشف دو لوح تاریخی همدان (ارنست هرتسفلد)؛ اطلال شهر پارسه (ارنست هرتسفلد). از تصحیحات اوست: کلیله ودمنه (انشای نصرالله منشی)؛ ویس ورامین (اسعد گرگانی)؛ نوروزنامه (خیام)؛ دیوان ناصرخسرو (با همکاری مهدی محقق)؛ نامۀ تنسر (با همکاری محمداسماعیل رضوانی)؛ سیرت جلال الدین مینکبرنی (نسوی).