هاشم بن عتبه

هاشم بن عتبه بن ابی وقاص زهری ملقب به ابو عمر، از صحابیون محمد و برادرزاده سعد بن ابی وقاص بود.
وی در روز فتح مکه اسلام آورد. نام وی پس از جنگ یرموک که در آن یک چشمش را از دست داد، بر سر زبانها افتاد. در نبردهای قادسیه و جلولا تحت امر عمویش سعد ابن ابی وقاص، ماموریتهای مهمی را عهده دار شد و در این نبردها فرمانده سپاه اعراب بود. وی در جنگ صفین در لشکر علی بود و کشته شد.

[ویکی فقه] از جناب هاشم بن عتبه در برخی از منابع به عنوان یکی از اصحاب امام حسین علیه السلام در روز عاشورا نام برده شده است.
نام کامل او ابوعمرو، هاشم بن عُتْبَة بن ابی وقّاص قُرَشی زُهَری، معروف به هاشم مِرقال است.
اختلاف در تاریخ شهادت هاشم
منابع کهن وی را از اصحاب امیرالمؤمنین علیه السلام و شهید جنگ صفین دانسته اند. ولی برخی از متأخّران با شرح مفصّلی از حضور و مبارزه او با دشمن در روز عاشورا وی را در شمار شهیدان کربلا قلمداد کرده اند. شهید مطهری ضمن تأیید این که هاشم مرقال از یاران امیرالمؤمنین علیه السلام بوده است و بیست سال پیش از واقعه کربلا کشته شده است، جریان حضور وی را در کربلا از اکاذیب و تحریف های لفظی عاشورا می داند. صاحب ریاض الشهادة احتمال داده که دو تن هاشم و مرقال نام وجود داشته باشد که یک نفر در کربلا و دیگری در صفین شهید گردیده است.