مترادف خوناب : آب خون، خونابه
خوناب
مترادف خوناب : آب خون، خونابه
فارسی به انگلیسی
مترادف و متضاد
آب‌خون، خونابه
فرهنگ فارسی
بخش مایع خون یا تنابه
( اسم ) ۱ - خون آمخیته به آب . ۲ - اشک خونین . یا خوناب زرد . اشک .
فرهنگ معین
(اِمر. ) ۱ - خون آمیخته به آب . ۲ - اشک خونین .
لغت نامه دهخدا
خوناب . (اِ مرکب ) خونابه . رجوع به خونابه شود. || مایع آب مانندی که محتوی از خون و شیر می باشد و به اصطلاح علمی فرنگ سرم گویند. (ناظم الاطباء). || اشک خونین . (ناظم الاطباء) :
ز دیده ببارید خوناب شاه
چنین گفت با مهتران سپاه .
تو با داغ دل چند پویی همی
که رخ را بخوناب شویی همی .
شوم رسته از رنج این سوکوار
که خوناب ریزد همی بر کنار.
خود دجله چنان گرید صد دجله ٔ خون گویی
کز گرمی خونابش آتش چکد از مژگان .
خوش نبود دیده بخوناب در
زنده و مرده بیکی خواب در.
فرس میراند چون بیمار خیزان
ز دیده بر فرس خوناب ریزان .
- خوناب زرد ؛ کنایه از اشک است . (یادداشت مؤلف ).
- خوناب سیاه ؛ اشک :
چون قلم سرزده گرییم بخوناب سیاه
زیوری چون قلم از دودجگر بربندیم .
- خوناب گرم ؛ اشک :
ز جان سیاوش چو خون شد ز شرم
بیاراست مژگان به خوناب گرم .
- خوناب مژگان ؛ اشک چشم :
این دو حرف از خون دل بنوشت و در خاکش نهفت
نسخه ٔ توبه است کز خوناب مژگان تازه کرد.
|| خون . (ناظم الاطباء).
چنین برگ گویا چه گوید همی
که دل را بخوناب شوید همی .
من بیابانی به پیش اندر گرفته کاندر او
از نهیب دیو دل خوناب گشتی هر زمان .
گفتم که ز دولت تو برخواهم خورد
بسیار بخوردم و دگر خواهم خورد
کی دانستم که با دلی پرخوناب
در بند وصال تو جگر خواهم خورد.
غریق دو طوفانم از دیده و لب
ز خوناب این دل که اکنون ندارم .
جگرها بین که در خوناب خاک است
ندانم کاین چه دریای هلاک است .
دلم از رشک پر خوناب کردند
بدین عبرت گهم پرتاب کردند.
بانگ بر این دور جگرتاب زن
سنگ بر این شیشه ٔ خوناب زن .
خیز نظامی ز حد افزون گری
بر دل خوناب شده خون گری .
دجله خوناب است زین پس گر نهد سر در نشیب
خاک نخلستان بطحا را کند از خون عجین .
- خوناب جگر ؛ خون جگر :
خوناب جگر خورد چه سود است
چون غصه ٔ دل نمی گوارد.
صبر اگررنگ جگر داشت جگر صبر نداشت
اهل کو تا سر خوناب جگر باز کنم .
نازنینان منا مرد چراغ دل من
همچو شمع از مژه خوناب جگر بگشایید.
خوناب جگر ز دیده ریزان
چون بخت خود اوفتان و خیزان .
- خوناب جهان ؛ غصه ٔ عالم :
تو نیز گر آن کنی که او کرد
خوناب جهان نبایدت خورد.
- خوناب خم ؛ کنایه از شراب :
بمن ده که این هر دو گم کرده ام
قناعت بخوناب خم کرده ام .
- خوناب دل ؛ خون دل :
اول از خوناب دل رنگین عذارش بستمی
بعد از آن از زعفران رخ حنوطش سودمی .
یکجو ندهی دلم درین کار
خوناب دلم دهی بخروار.
- خوناب سویدا ؛ خون قلب . خون دل :
خاکیان را ز دل گرم روان آتش شوق
باد سرد از سرخوناب سویدا شنوند.
|| جریان خون . (ناظم الاطباء). || خون روان . مقابل خون بسته . (یادداشت مؤلف ) :
موج خوناب گذشت از سرم و با غم تو
من نیارم که بگویم بلغ السیل زبا.
بحری است مرا زسیل خوناب درون
و آن بحر همی آیدم از دیده برون .
|| شنگرف . (از ناظم الاطباء). صدید. (یادداشت مؤلف ). || تنفس سخت . (ناظم الاطباء).
ز دیده ببارید خوناب شاه
چنین گفت با مهتران سپاه .
فردوسی .
تو با داغ دل چند پویی همی
که رخ را بخوناب شویی همی .
فردوسی .
شوم رسته از رنج این سوکوار
که خوناب ریزد همی بر کنار.
فردوسی .
خود دجله چنان گرید صد دجله ٔ خون گویی
کز گرمی خونابش آتش چکد از مژگان .
خاقانی .
خوش نبود دیده بخوناب در
زنده و مرده بیکی خواب در.
نظامی .
فرس میراند چون بیمار خیزان
ز دیده بر فرس خوناب ریزان .
نظامی .
- خوناب زرد ؛ کنایه از اشک است . (یادداشت مؤلف ).
- خوناب سیاه ؛ اشک :
چون قلم سرزده گرییم بخوناب سیاه
زیوری چون قلم از دودجگر بربندیم .
خاقانی .
- خوناب گرم ؛ اشک :
ز جان سیاوش چو خون شد ز شرم
بیاراست مژگان به خوناب گرم .
فردوسی .
- خوناب مژگان ؛ اشک چشم :
این دو حرف از خون دل بنوشت و در خاکش نهفت
نسخه ٔ توبه است کز خوناب مژگان تازه کرد.
خاقانی .
|| خون . (ناظم الاطباء).
چنین برگ گویا چه گوید همی
که دل را بخوناب شوید همی .
فردوسی .
من بیابانی به پیش اندر گرفته کاندر او
از نهیب دیو دل خوناب گشتی هر زمان .
فرخی .
گفتم که ز دولت تو برخواهم خورد
بسیار بخوردم و دگر خواهم خورد
کی دانستم که با دلی پرخوناب
در بند وصال تو جگر خواهم خورد.
عمادی شهریاری .
غریق دو طوفانم از دیده و لب
ز خوناب این دل که اکنون ندارم .
خاقانی .
جگرها بین که در خوناب خاک است
ندانم کاین چه دریای هلاک است .
نظامی .
دلم از رشک پر خوناب کردند
بدین عبرت گهم پرتاب کردند.
نظامی .
بانگ بر این دور جگرتاب زن
سنگ بر این شیشه ٔ خوناب زن .
نظامی .
خیز نظامی ز حد افزون گری
بر دل خوناب شده خون گری .
نظامی .
دجله خوناب است زین پس گر نهد سر در نشیب
خاک نخلستان بطحا را کند از خون عجین .
سعدی .
- خوناب جگر ؛ خون جگر :
خوناب جگر خورد چه سود است
چون غصه ٔ دل نمی گوارد.
خاقانی .
صبر اگررنگ جگر داشت جگر صبر نداشت
اهل کو تا سر خوناب جگر باز کنم .
خاقانی .
نازنینان منا مرد چراغ دل من
همچو شمع از مژه خوناب جگر بگشایید.
خاقانی .
خوناب جگر ز دیده ریزان
چون بخت خود اوفتان و خیزان .
نظامی .
- خوناب جهان ؛ غصه ٔ عالم :
تو نیز گر آن کنی که او کرد
خوناب جهان نبایدت خورد.
نظامی .
- خوناب خم ؛ کنایه از شراب :
بمن ده که این هر دو گم کرده ام
قناعت بخوناب خم کرده ام .
نظامی .
- خوناب دل ؛ خون دل :
اول از خوناب دل رنگین عذارش بستمی
بعد از آن از زعفران رخ حنوطش سودمی .
خاقانی .
یکجو ندهی دلم درین کار
خوناب دلم دهی بخروار.
نظامی .
- خوناب سویدا ؛ خون قلب . خون دل :
خاکیان را ز دل گرم روان آتش شوق
باد سرد از سرخوناب سویدا شنوند.
خاقانی .
|| جریان خون . (ناظم الاطباء). || خون روان . مقابل خون بسته . (یادداشت مؤلف ) :
موج خوناب گذشت از سرم و با غم تو
من نیارم که بگویم بلغ السیل زبا.
رفیعالدین لنبانی .
بحری است مرا زسیل خوناب درون
و آن بحر همی آیدم از دیده برون .
سلمان ساوجی .
|| شنگرف . (از ناظم الاطباء). صدید. (یادداشت مؤلف ). || تنفس سخت . (ناظم الاطباء).
خوناب. ( اِ مرکب ) خونابه. رجوع به خونابه شود. || مایع آب مانندی که محتوی از خون و شیر می باشد و به اصطلاح علمی فرنگ سرم گویند. ( ناظم الاطباء ). || اشک خونین. ( ناظم الاطباء ) :
ز دیده ببارید خوناب شاه
چنین گفت با مهتران سپاه.
که رخ را بخوناب شویی همی.
که خوناب ریزد همی بر کنار.
کز گرمی خونابش آتش چکد از مژگان.
زنده و مرده بیکی خواب در.
ز دیده بر فرس خوناب ریزان.
- خوناب سیاه ؛ اشک :
چون قلم سرزده گرییم بخوناب سیاه
زیوری چون قلم از دودجگر بربندیم.
ز جان سیاوش چو خون شد ز شرم
بیاراست مژگان به خوناب گرم.
این دو حرف از خون دل بنوشت و در خاکش نهفت
نسخه توبه است کز خوناب مژگان تازه کرد.
چنین برگ گویا چه گوید همی
که دل را بخوناب شوید همی.
از نهیب دیو دل خوناب گشتی هر زمان.
بسیار بخوردم و دگر خواهم خورد
کی دانستم که با دلی پرخوناب
در بند وصال تو جگر خواهم خورد.
ز خوناب این دل که اکنون ندارم.
ندانم کاین چه دریای هلاک است.
بدین عبرت گهم پرتاب کردند.
سنگ بر این شیشه خوناب زن.
بر دل خوناب شده خون گری.
خاک نخلستان بطحا را کند از خون عجین.
ز دیده ببارید خوناب شاه
چنین گفت با مهتران سپاه.
فردوسی.
تو با داغ دل چند پویی همی که رخ را بخوناب شویی همی.
فردوسی.
شوم رسته از رنج این سوکوارکه خوناب ریزد همی بر کنار.
فردوسی.
خود دجله چنان گرید صد دجله خون گویی کز گرمی خونابش آتش چکد از مژگان.
خاقانی.
خوش نبود دیده بخوناب درزنده و مرده بیکی خواب در.
نظامی.
فرس میراند چون بیمار خیزان ز دیده بر فرس خوناب ریزان.
نظامی.
- خوناب زرد ؛ کنایه از اشک است. ( یادداشت مؤلف ).- خوناب سیاه ؛ اشک :
چون قلم سرزده گرییم بخوناب سیاه
زیوری چون قلم از دودجگر بربندیم.
خاقانی.
- خوناب گرم ؛ اشک : ز جان سیاوش چو خون شد ز شرم
بیاراست مژگان به خوناب گرم.
فردوسی.
- خوناب مژگان ؛ اشک چشم : این دو حرف از خون دل بنوشت و در خاکش نهفت
نسخه توبه است کز خوناب مژگان تازه کرد.
خاقانی.
|| خون. ( ناظم الاطباء ).چنین برگ گویا چه گوید همی
که دل را بخوناب شوید همی.
فردوسی.
من بیابانی به پیش اندر گرفته کاندر اواز نهیب دیو دل خوناب گشتی هر زمان.
فرخی.
گفتم که ز دولت تو برخواهم خوردبسیار بخوردم و دگر خواهم خورد
کی دانستم که با دلی پرخوناب
در بند وصال تو جگر خواهم خورد.
عمادی شهریاری.
غریق دو طوفانم از دیده و لب ز خوناب این دل که اکنون ندارم.
خاقانی.
جگرها بین که در خوناب خاک است ندانم کاین چه دریای هلاک است.
نظامی.
دلم از رشک پر خوناب کردندبدین عبرت گهم پرتاب کردند.
نظامی.
بانگ بر این دور جگرتاب زن سنگ بر این شیشه خوناب زن.
نظامی.
خیز نظامی ز حد افزون گری بر دل خوناب شده خون گری.
نظامی.
دجله خوناب است زین پس گر نهد سر در نشیب خاک نخلستان بطحا را کند از خون عجین.
دانشنامه عمومی
بخش مایع خون، خوناب یا تنابه نام دارد. به خوناب، پلاسما (Plasma) هم می گویند.
آلبومینها: در کبد ساخته می شوند. ناقل هورمون ها در خون بوده، وجود آلبومین در خون موجب جذب آب به داخل خون می شود. اگر مقدارش کم باشد، خون را جذب نمی کند و آب خود را از موئین رگ ها خارج کرده. در زیر جلد تجمع کرده و باعث «خیز» می شود. مبنای نامگذاری این پروتئین ها شباهت آن ها به سفیده تخم مرغ است.
گلوبولینها: مبنای تنوع گروه های خونی هستند، به صورت آنتی کور عمل می کنند. در بسیاری از بیماری های کبدی، بیماری های عفونی و نفریت مقدار گلوبولین خون پلاسما خون زیاد می شود؛ و ازدیاد گلوبولین خون، ته نشین شدن گلبول های قرمز را تسریع می کند.
آگلوتینین: آگلوتینین که گلبول های قرمز خون را به یکدیگر می چسباند و همچنین ماده ضد گروه های خونی RH, B، A است.
فیبرینوژن و ترومبین که در انعقاد خون دخالت دارند.
هورمون های پروتئینی مانند آنژیوتانسینوژن
خوناب ۵۵ درصد خون را تشکیل می دهد. مایعی است که ۹۱ درصد آن را آب، ۱ درصد آن را املاح و یونهای معدنی، ۷ درصد آن را پروتئینهای پلاسما، و ۱ درصد باقی مانده را ویتامین ها، مواد قندی و لیپیدی، هورمون ها، اسیدهای آمینه، گلوکز و چربی و مواد دفعی تشکیل می دهند.
یاختهٔ خونی که در تولید پادتَن از سایر یاخته های خونی فعال تر است، یاختهٔ خوناب (plasmacyte) نامیده می شود.
بالاترین حد غلظت دارو در خوناب معمولاً پس از چند بار مصرف دارو را اوج غلظت خونابی می گویند.
آلبومینها: در کبد ساخته می شوند. ناقل هورمون ها در خون بوده، وجود آلبومین در خون موجب جذب آب به داخل خون می شود. اگر مقدارش کم باشد، خون را جذب نمی کند و آب خود را از موئین رگ ها خارج کرده. در زیر جلد تجمع کرده و باعث «خیز» می شود. مبنای نامگذاری این پروتئین ها شباهت آن ها به سفیده تخم مرغ است.
گلوبولینها: مبنای تنوع گروه های خونی هستند، به صورت آنتی کور عمل می کنند. در بسیاری از بیماری های کبدی، بیماری های عفونی و نفریت مقدار گلوبولین خون پلاسما خون زیاد می شود؛ و ازدیاد گلوبولین خون، ته نشین شدن گلبول های قرمز را تسریع می کند.
آگلوتینین: آگلوتینین که گلبول های قرمز خون را به یکدیگر می چسباند و همچنین ماده ضد گروه های خونی RH, B، A است.
فیبرینوژن و ترومبین که در انعقاد خون دخالت دارند.
هورمون های پروتئینی مانند آنژیوتانسینوژن
خوناب ۵۵ درصد خون را تشکیل می دهد. مایعی است که ۹۱ درصد آن را آب، ۱ درصد آن را املاح و یونهای معدنی، ۷ درصد آن را پروتئینهای پلاسما، و ۱ درصد باقی مانده را ویتامین ها، مواد قندی و لیپیدی، هورمون ها، اسیدهای آمینه، گلوکز و چربی و مواد دفعی تشکیل می دهند.
یاختهٔ خونی که در تولید پادتَن از سایر یاخته های خونی فعال تر است، یاختهٔ خوناب (plasmacyte) نامیده می شود.
بالاترین حد غلظت دارو در خوناب معمولاً پس از چند بار مصرف دارو را اوج غلظت خونابی می گویند.
wiki: خوناب
فرهنگستان زبان و ادب
{plasma} [زیست شناسی] بخش مایع خون یا تنابه
کلمات دیگر: