تئوری علمی

نگرش یا تئوری ( به انگلیسی Theory ) به نوع اندیشمندانه و منطقی شرح یک ذهنیت یا عمومیت دادن به یک ذهنیت و یا به استخراج نتایج از یک ذهنیت گویند. این نوع نتایج حاصله، بسته به زمینه های مختلف ممکن است تعاریف مختلفی داشته باشند. به عنوان مثال، شامل توضیحات عمومی درباره نحوه کارکرد طبیعت باشند. واژه Theory ریشه در یونان باستان دارد اما در کاربرد مدرن آن، برای معانی مختلف مرتبط و نزدیک به یکدیگر ، به کار گرفته میشود.
علم
روش علمی
قضیه
تیغ اوکام
در علم مدرن ، اصطلاح نظریه، به آن دسته از تئوری های علمی گویند که شرح و توضیحی از طبیعت را ارائه می دهند که از روش های علمی حاصل شده و همواره به این روشها استوار و منطبق هستند . بدین معنا که معیارهای مورد نیاز و لازم برای علم مدرن را برآورده میکنند. این معیارها شامل 1- نقد و 2- تایید و یا 3-رد علمی میباشند. بدین جهت است که چنین تئوری ها یا نظریه هایی، باید به گونه ای باشند که آزمون های علمی همواره بتوانند و قادر باشند آنها را از نظر تجربی، پشتیبانی و یا نقض کنند ( رد کنند).
نگرش های علمی، معتبرترین و دقیق ترین و جامع ترین بخش های دانسته های علمی میباشند خصوصا در قیاس با تصور عامه مردم از معنای واژه "نظریه" که آن را امری غیر قابل اثبات و یا حدس و یا گمان می پندارند ( و حتی بعضاً به اشتباه تصور میکنند که نظریه علمی همان فرضیه علمی است که پیشرفت کرده و بهتر شده و تبدیل به نظریه شده است )
وجه تمایز نظریه های علمی و فرضیه های علمی در آن است که فرضیه های علمی، برآورد و تخمین حاصله از یک پدیده تجربی آزمایش پذیر و محدود هستند و اگر چه که امری علمی و قدرتمند می باشند اما توضیح جامع و ذهنی ارائه نمیکنند. همچنین وجه تمایز نظریه علمی با قانون علمی در آن است که قوانین علمی، توضیحی محدود و نه جامع از نحوه رفتار طبیعت در شرایط خاص ارائه میکنند.