کلمه جو
صفحه اصلی

اذرشهر

فارسی به انگلیسی

azarshahr

دانشنامه عمومی

آذرشهر. آذَرْشَهْرْ (توفارقان یا دِهْخوارْقانْ) یکی از شهرهای غربی استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان آذرشهر است. کوهستان سهند در سمت شرقی آذرشهر قرار گرفته و از همین روی، این شهر از آب و هوای مناسبی برخوردار گشته است. همچنین دریاچهٔ ارومیه در غرب آذرشهر واقع شده و دارای زمین های مسطح درمناطق شمالغربی حوالی دریاچه ارومیه و مناطق کوهستانی در شرق و جنوب شرقی میاشد و آب و هوای این منطقه نیز در تابستان ها گرم می شود. آبیاری مزارع و باغات موجود در پیرامون آذرشهر توسط رودخانهٔ سئل چایی و نیز کانال های زیرزمینی، چشمه های طبیعی و چاه های عمیق صورت می گیرد.
سیل آذرشهر:
نام قدیم آذرشهر اول دهخوارقان بوده سپس «توفارقان» بوده که در دورهٔ پهلوی به آذرشهر تغییر پیدا کرده است. این شهر در ۴۵ درجه و ۸۵ دقیقهٔ طول شرقی، ۳۷ درجه و ۴۶ دقیقهٔ عرض شمالی و در ارتفاع ۱۴۶۸ متری از سطح دریا قرار گرفته است. آذرشهر در ۵۴ کیلومتری جنوب غرب تبریز و در محور تبریز-بناب واقع شده است.
جمعیت آذرشهر برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۹۵ خورشیدی بالغ بر ۴۱۴۸۸۷ نفر بوده است و به عنوان یازدهمین شهر استان آذربایجان شرقی شناخته می شود. همچنین تعداد خانوارهای ساکن این شهر ۱۴۳۴۳ خانوار بوده است.آذرشهر یکی از شهرهای تاریخی آذربایجان است که منابع قدیمی نام آن را به صورت ده نخوارگان و ده نخیرجان نوشته اند و در کتاب های جغرافی قدیم عرب این نام به شکل «داخَرَّقان و دخارقان درآمده است. یاقوت حموی از این شهر باعنوان «دِه نَخیرجان» یاد کرده است؛ درحالی که حمدالله مستوفی از عنوان «دهخوارقان» استفاده نموده است. اکثر مورخان از آذرشهر به عنوان شهری کوچک با هشت روستای تابعه یاد می کنند و از وفور باغ های انگور، و میوهجات مختلف آن سخن به میان آورده اند. همچنین لپه آذرشهر و گردوی آذرشهر شهرت جهانی دارد. در روستای فیروز سالار آذرشهر باغهای پسته وجود دارد.
آذرشهر آثار تاریخی متعددی را در خود جای داده است که از مهم ترین آن ها می توان به تپه باستانی پیرقطران، گورستان پیرحیران (درحال تخریب وتبدیل به مؤسسه آموزشی می باشد)، مسجد رومیان، مسجد جامع آذرشهر، غار باستانی وطبیعت زیبای روستای هفت چشمه گورستان قدمگاه (بادامیار) و تورامین ممقان، مسجد تورامین ممقان، آرامگاه اولیا در روستای قاضی جهان و آرامگاه پیرجابر ممقان اشاره کرد.

نقل قول ها

آذرشهر. آذرشهر یا دِه خوارقان از شهرهای غربی استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان آذرشهر است. کوهستان سهند در سمت شرقی آذرشهر قرار گرفته و از همین روی، این شهر از آب و هوای مناسبی برخوردار گشته است. همچنین دریاچهٔ ارومیه در غرب آذرشهر واقع شده و دارای زمینهای مسطح درمناطق شمالغربی حوالی دریاچه ارومیه و مناطق کوهستانی در شرق و جنوب شرقی میاشد و آب و هوای این منطقه نیز در تابستان ها گرم می شود. آبیاری مزارع و باغات موجود در پیرامون آذرشهر توسط رودخانهٔ سئل چایی و نیز کانال های زیرزمینی، چشمه های طبیعی و چاه های عمیق صورت می گیرد.شهرستان آذرشهر از شهرستان های استان آذربایجان شرقی، ایران است. مرکز آن، آذرشهر است.
• «قصبهٔ مرکز بخش و دهستان دهخوارقان از شهرستان تبریز در ۵۱ کیلومتری جنوب باختری تبریز در جلگه و مسیر شوسهٔ مراغه-تبریز واقع شده سات… اختلاف ساعت با تهران ۲۱ دقیقه و ۴۴ ثانیه (ساعت ۱۲ دهخوارقان، ساعت ۱۲ و ۲۱ دقیقه و ۴۱ ثانیهٔ تهران است)جلگه، متعدل. سکنه ۱۳۰۸۷، شیعه، ترکی. آب از رود دهخوارقان و قنات. محصول: غلات، حبوبات سردرختی، انگور و توتون، چغندر، کرچک، سیب زمینی. شغل:زراعت و گله داری، کسب، حدود ۴۰۰ باب مغازه از کسبهٔ مختلف و چند کارخانهٔ پارچه بافی دستی و کارخانه برگه سازی و مشروب و کمپوت سازی و کارخانه برق دارد. همچنین دارای دبستان و دبیرستان و شعبات دوائر دولتی و پست و تلگراف می باشد.از ابنیهٔ تاریخی دارای یک مسجد قدیمی به نام مسجد حاجی کاظم و بنائی به نام چهارسوق که از چوب بست درست نموده اند.» -> از «فرهنگ جغرافیایی ایران» چاپ ۱۹۵۱م/ ۱۳۳۰ش

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آذرشهر. نام قدیمی این دیار پر طراوت و با نشاط و انقلابی دهخوارقان بوده و تاریخی ترین شهرهای آذربایجان شرقی است.
این شهر مملو از زیبایی ها و مناظر طبیعی و پیشینه قوی فرهنگی است حضور دهها تن از علمای برجسته در طول دو قرن اخیر گویای این مدعاست که آذر شهر دیار عالم پرور و عشاق اهلبیت علیه السلام و مهد عارفان و آزادگان آزادی خواهان بوده از جمله عارفان و عالمان فرزانه این منطقه به عنوان نمونه عبارتند از:ملا یوسف دهخوارقانیشیخ رضا دهخوارقانیضیاءالعلماء دهخوارقانیشمس العلماء دهخوارقانیآیة الله شیخ علی توتونچیانشیخ ابوالقاسم دهخوارقانیآیة الله سید جلال الدین دهخوارقانیشیخ محمد حسن منطقیآیة الله عظیمیآیة الله شهید غفاریو ...
مساجد آذر شهر
مسجد محراب کوی قاضیمسجد چهار سو مسجد عبدالله شهیدمسجد حاج کاظممسجد بازار (امام خمینی)مسجد قدیمی قدمگاه
منبع
سایت اندیشه قم
...

پیشنهاد کاربران

آذَرْشَهْرْ ( دِهْخوارْقانْ ) یکی از شهرهای غربی استان آذربایجان شرقی و مرکز شهرستان آذرشهر است. کوهستان سهند در سمت شرقی آذرشهر قرار گرفته و از همین روی، این شهر از آب و هوای مناسبی برخوردار گشته است. همچنین دریاچهٔ ارومیه در غرب آذرشهر واقع شده و زمین های این منطقه مسطح و غیرقابل کشاورزی هستند و آب و هوای این منطقه نیز در تابستان ها بسیار گرم می شود. آبیاری مزارع و باغات موجود در پیرامون آذرشهر توسط رودخانهٔ آذرشهر و نیز کانال های زیرزمینی، چشمه های طبیعی و چاه های عمیق صورت می گیرد. [۱]
نام قدیم آذرشهر «دهخوارقان» بوده که در دورهٔ پهلوی به آذرشهر تغییر پیدا کرده است. این شهر در ۴۵ درجه و ۸۵ دقیقهٔ طول شرقی، ۳۷ درجه و ۴۶ دقیقهٔ عرض شمالی و در ارتفاع ۱۴۶۸ متری از سطح دریا قرار گرفته است. آذرشهر در ۵۴ کیلومتری جنوب غرب تبریز و در محور تبریز - مراغه واقع شده است. [۱]
جمعیت آذرشهر برپایهٔ سرشماری عمومی نفوس و مسکن سال ۱۳۸۵ خورشیدی بالغ بر ۳۶٬۴۷۵ نفر بوده است و به عنوان هشتمین شهر استان آذربایجان شرقی شناخته می شود. از ۳۶٬۴۷۵ نفر جمعیت این شهر، ۱۸٬۵۴۸ نفر مرد و ۱۷٬۹۲۷ نفر زن بوده اند؛ همچنین تعداد خانوارهای ساکن این شهر ۹٬۸۵۴ خانوار بوده است. [۲] اکثر اهالی آذرشهر به کشاورزی و کسب و کار مشغول اند.
آذرشهر یکی از شهرهای تاریخی آذربایجان است که منابع قدیمی نام آن را به صورت ده نخوارگان و ده نخیرجان نوشته اند و در کتاب های جغرافی قدیم عرب این نام به شکل «داخَرَّقان و دخارقان در آمده است. [۳] یاقوت حموی از این شهر باعنوان «دِه نَخیرجان» یاد کرده است؛ درحالی که حمدالله مستوفی از عنوان «دهخوارقان» استفاده نموده است. اکثر مورخان از آذرشهر به عنوان شهری کوچک با هشت روستای تابعه یاد می کنند و از وفور باغ های انگور، پنبه و میوه جات مختلف آن سخن به میان آورده اند. [۱]
آذرشهر آثار تاریخی متعددی را در خود جای داده است که از مهم ترین آن ها می توان به کتابخانهٔ پیرقطران، گورستان پیرحیران، مسجد رومیان، مسجد جامع آذرشهر، غار باستانی و گورستان بادامیار و تورامین، مسجد تورامین، آرامگاه اولیا در روستای قاضی جهان و آرامگاه پیرجابر اشاره کرد. [۱] ویکی پدیا.

دهخوارقان فارسی شده ی "دووارقان "که در خود محل بصورت " داوارقان ، دووایقان ، توفایقان ، توفارقان، "کاربرد دارد . اگر آبادی های حومه ی دهخوارقان را بررسی کنیم به آبادی های بنام : امیر دیزج ( آلاکوزه ) ، دیزج {روستایی بوده است که به دهخوارقان ( آذرشهر ) ملحق شده است }، دیزج حسن آغا ( دیزج آغا حسن ) ، آخرجان ( اخی جهان ) و. . . روبرو می شویم . واژه ی دیزج، فارسی شده ی واژه ی ترکی دیزه است که به معنای مکان خوابیدن چهارپایان وگوسفندان است در زمانهای گذشته ، زندگی درمنطقه ی دهخوارقان برمدار دامداری استوار بود ه است وبراساس محل چرا وخواب وصاحبان گوسقندان این آبادها ی نامگذاری شده اند . بااین اوصاف "دووارقان "از دو بخش "دووار "و "قان " ترکیب یاقته است که "دووار "وازه ی ترکی است به معنای می جنبند، می چرخد، می گردد ، دورمی زند ، چهارپاوگوسفند است و "قان "پسوند مکان است دووارقان بمعنای مکان نگهداری گوسفند است که دهخوارقان دگرگون شده دووارقان است که هم اکنون با نام آذرشهر مشهوراست وبه مرکز شهرستان ( آذرشهر ، گوگان وممقان ) تبدیل شده است .


کلمات دیگر: