کلمه جو
صفحه اصلی

ادگار مورن

دانشنامه عمومی

ادگار مورَن (به فرانسوی: Edgar Morin) فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی است.
پیچیدگی
جز و کل
دیالکتیک
وی در ۸ ژوئیه ۱۹۲۱ در پاریس با نام اصلی «ادگار ناهوم» زاده شد. او رگه های یهودی–اسپانیایی (Sephardi) دارد و به خاطر تنوع کارهایش شهرت دارد، چندان که علاقه مندی های مختلفی در کارهایش دیده می شود و به مرزهای مرسوم در نظام های دانشگاهی بی اعتنا است.او در سال ۱۳۸۲ به دعوت دکتر امیر نیک پی به ایران سفر کرد و همراه داریوش شایگان در دانشگاه شهید بهشتی سخنرانی کرد.
کارهای معرفت شناختی او انقلابی اند، زیرا کوشیده تا مثلث ارتباطِ ایدئولوژی – سیاست – علم را از طریق آن چه «پیچیدگی» می نامد، بازاندیشی کند. منظور از «پیچیده» معنی مخالف ساده نیست، بل که مقصود یک «روش» است که به «راز و رمز» جهان با دانستن این که «امر ساده همواره فقط چیزی است که توسط شخصی ساده شده»، اعتنا می کند. رد این تلاش عظیم را در شاه کار شش جلدی اش به نام «روش» (La Méthode) می توان گرفت. این اثر نه تنها یک طرح علمی که یک پیام پیچیده از دل قرن بیستم است.

نقل قول ها

ادگار مورَن (به فرانسوی: Edgar Morin) فیلسوف و جامعه شناس فرانسوی است.
• «گفت وگو زمانی رخ می دهد که هر فرد بتواند اندیشه خود را تنظیم کند و استدلال های خود را تهیه کند و شخص دیگر از انجام همین امور منع نشده باشد.» -> مصاحبه
• «گفت وگوی واقعی زمانی است که شما منزلتی مشابه را برای «دیگری» قایل شوید. گفت وگو میان ارباب و برده ممکن نیست و معنایی هم ندارد. گفت وگو برابری را فرض می گیرد.» -> مصاحبه
• «اروپای غربی با فتح آمریکا استعمار و استثمار جهان را آغاز کرد و به تجارت برده و برده داری مشغول شد که خود طولانی ترین و خشن ترین سلطه در تاریخ است. با این وجود در همان اروپا در اوایل این فتوحات، ذهن های متفاوت اندیش برخی از مفاهیم کلیدی را پدیدآوردند تا گفت وگو مقدور شود... به عبارت دیگر، اروپای غربی به طور همزمان هم میزبان بود و هم میزبان تفکراتی دربارهٔ رهایی و با چنین اندیشه هایی بود که مردم مستعمرات توانستند نسبتاً به رهایی دست یابند.»مصاحبه -> استیلا
• « چانه زنی دربارهٔ منافع برای رسیدن به توافق است. در حالی که گفت وگوی حقیقی فهمیدن دیگران است. برای فهم دیگری، نخست باید بکوشیم او را در تمامیت خود بشناسیم؛ باورهای او، آیین های او، آداب او و تمدن او را بشناسیم که پیشفرض های فضیلت یا تعالیم مشخص هستند. ما باید درک کنیم که دیگری شخصی مانند خود ما است یعنی یک فرد مستقل که شایسته احترام است. پس از آن، شما نیاز به انگیزه ذهنی برای علاقه و همدلی دارید. بدون این هیچ درکی وجود نخواهد داشت.»مصاحبه -> مذاکره
• «آلمان و فرانسه یک قرن و نیم با یکدیگر جنگیدند. در مدارس فرانسه این گونه آموزش داده می شد که آلمانی ها تندخو هستند و در آلمان اینکه فرانسوی ها بی ارزش اند. پس از جنگ دوم جهانی تصمیم گرفته شد تا کتاب های تاریخ بازنگری شود و چشم اندازی گسترده تر جایگزین نگاه جامعه محور شود... شما باید پس زمینه ای در تاریخ داشته باشید تا بتوانید با دیگران همدلی کنید.» -> مصاحبه
• «پیش از گفت وگو بسیاری از شرایط باید تحقق یابد. برخی افرادی که نقشی کلیدی در حکومت یا جامعه مدنی دارند می توانند روند تولید کتاب ها و راهنماها را به منظور کمک به درک دیگران تسهیل کنند. شرط گفت وگو درک متقابل است.» -> مصاحبه


کلمات دیگر: