احمد بن طیب سرخسی

احمد بن طیب سرخسی با کنیهٔ ابوالعبّاس (؟ -۸۹۹م)، تاریخ نگار، سیاست دان، زبان شناس و فیلسوف ایرانی در سدهٔ سوم هجری بود که در رشته های تاریخ، سیاست، موسیقی، ادبیات و زبان عربی سرآمد بود، در بغداد، به عنوان مشاورِ خلیفه متعضد عباسی گرامی داشته می شد.
کتاب القیان
ادب الملوک
السیاسه
الدلاله
اللهو و الملاهی
الجلساء و المجالسه
الشطرنج
انولو طیقا
الارثماطیقی
الجبر و المقابله
المدخل الی علم الموسیقی
السالک والممالک
ابوالعباس معلم معتضد و ندیم او بود و از مشاوران شخصی خلیفه به شمار می رفت. احمد به امر خلیفه عباسی به قتل رسید.
طیب در زمینه شعر و ادبیات ممتاز بود و کتاب های بسیاری در مورد منطق، جغرافیا، موسیقی، تاریخ، ادب، علوم، فلسفه، ریاضی، سیاست و نجوم تألیف کرده است.

احمد بن طَیِّبِ سَرَخْسی ( ـ۳۸۶ق)
فیلسوف، پزشک، موسیقی دان، اخترشناس. از شاگردان کندی بود و آموزگاری معتضد عباسی را برعهده داشت. معتضد به توصیۀ وی فرمان به لعن معاویه در خطبه های رسمی مناطق اسلامی داد. سرانجام به امر خلیفه به قتل رسید. از آثارش: الفرق بین نحوالعرب و المنطق؛ موسیقی کبیر؛ موسیقی صغیر؛ المسالک و الممالک؛ زادالمسافر و خدمة الملوک؛ وصف مذهب الصابئین؛ نزهة النفوس؛ الجوارح و الصید.

احمد بن طیّب سرخسی با کُنیهٔ ابوالعباس و شهرت ابن فرائقی (۸۳۳م، سرخس - ۸۹۹م، بغداد) تاریخ نگار، زبان شناس، فیلسوف، منطق دان، ادیب و مترجم ایرانی در سدهٔ سوم هجری بود.
• «خوشی های دنیا به سه چیز بسته است: خوردن گوشت، سوار شدن بر گوشت و داخل کردن گوشت در گوشت.»• «چهار چیز است که مرز ندارد: دین و مرض و آتش و سلطنت.»به نقل از در «آثار البلاد و اخبار العباد/ اقلیم رابع / سرخس » (نگاشته به سال ۶۷۴ق/ ۱۲۷۵م) -> ابوعبدالله زکریا قزوینی