کلمه جو
صفحه اصلی

ادام اسمیت

دانشنامه عمومی

آدام اسمیت. آدام اسمیت (۵ ژوئن ۱۷۲۳ - ۱۷ ژوئیه ۱۷۹۰) فیلسوف اخلاق گرای اسکاتلندی در دوران روشنگری اسکاتلند است که از او به عنوان پیش گام در اقتصاد سیاسی و «پدر علم اقتصاد مدرن» یاد می شود. وی همچنین از نظریه پردازان اصلی نظام سرمایه داری مدرن به شمار می رود. اسمیت ایده های خود در زمینهٔ اقتصاد را در کتاب ثروت ملل خود به تفصیل شرح داده است. این نخستین کتاب مدرن علم اقتصاد و شاهکار آدام اسمیت محسوب می شود.ارسطو • Butler • ریچارد کانتیلون • Chydenius • تامس هابز • دیوید هیوم • فرانسیس هاچسون • جان لاک • Mandeville • Petty • فرانسوا کنه
آدام اسمیت فرزند یک مشاور حقوقی برجسته در شهر تاریخی کیرکالدی در منطقهٔ فایف در اسکاتلند بود. تاریخ دقیق تولد آدام اسمیت به روشنی مشخص نیست ولی مراسم نامگذاری او در پنجم ژوئیهٔ سال ۱۷۲۳ میلادی انجام گرفته است. پدرش که او هم آدام اسمیت نام داشت شش ماه قبل از تولد وی درگذشت. او در حدود ۴ سالگی توسط یک گروه از کولی ها ربوده شد، ولی پس از زمان کوتاهی توسط عموی خود نجات داده شد و به آغوش مادرش بازگشت.
در ۱۵ سالگی، اسمیت وارد دانشگاه گلاسگو شد و شروع به خواندن فلسفهٔ اخلاق و فلسفهٔ اجتماعی کرد و در آنجا فلسفهٔ علم اخلاق را تحت نظر فرانسیس هاچسون که اسمیت بعدها او را «هاچستونی که هرگز نباید فراموش شود» خواند فراگرفت. در سال ۱۷۴۰ میلادی اسمیت با بورس ویژهٔ سنل دانشگاه گلاسکو وارد کالج بالیول در دانشگاه آکسفورد شد و در ۱۷۴۶ میلادی آن جا را ترک کرد. در ۱۷۵۱ میلادی با دیوید هیوم نویسنده و فیلسوف با نفوذ و مشهور اسکاتلندی که یک دهه پیش کسوت او بود آشنا شد. میان این دو نفر از دیدگاه عقیدتی و شخصی نزدیکی بیشتری نسبت به سایر شخصیت های مطرح در روشنگری اسکاتلند وجود داشت. در همین سال اسمیت کرسی استادی دورهٔ آموزش منطق، در دانشگاه گلاسگو را به دست آورد و سال بعد در همین دانشگاه شروع به تدریس منطق کرد.
انتشار کتاب نظریه عواطف اخلاقی در سال ۱۷۶۲ میلادی او را در ردیف نظریه پردازان زمان خود قرار داد. در همین سال دانشگاه گلاسکو نیز عنوان دکترای قوانین (.LL.D) را به اسمیت اعطا کرد ولی سال بعد اسمیت؛ در حین سال تحصیلی، از استادی خود استعفاء کرد تا بتواند به تدریس خصوصی هنری اسکات پسرخواندهٔ چارلز تاون شند (رئیس خزانه داری از اگوست ۱۷۶۶ تا سپتامبر ۱۷۶۷) بپردازد. اسمیت پذیرفت شهریهٔ دانشجوان را بازپرداخت کند ولی دانشجوان نپذیرفتند.

نقل قول ها

آدام اسمیت. آدام اسمیت (۵ ژوئن ۱۷۲۳–۱۷ ژوئیه ۱۷۹۰) فیلسوفی اسکاتلندی بود که از او به عنوان پیشروی اقتصاد سیاسی و «پدر علم اقتصاد مدرن» یاد می شود.
• «ایرانیان بی گمان نخستین آموزگاران جهان بودند؛ و آنچه مردم دیگر دارند از ایرانیان آموخته اند.»• «بازوی پدر و آغوش مادر، امن ترین جای آرامش برای هرکس است.»• «رحمت نسبت به مجرم ظلم و ستم به مردم بی گناه است»

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] آدام اسمیت. آدام اسمیت (۵ ژوئن ۱۷۲۳ - ۱۷ ژوئیه ۱۷۹۰)، از فلاسفه اخلاق گرای غرب می باشد؛ وی به عنوان پدر علم اقتصاد نوین شناخته شده و از نظریه پردازان اصلی نظام سرمایه داری مدرن به شمار می رود.
علم اقتصاد که در مقایسه با علوم دیگر علم نوپایی محسوب می شود، پس از نگارش کتاب "ثروت ملل" آدام اسمیت، به صورت یک علم مدوّن پا به عرصه علوم دانشگاهی گذاشت. آدام اسمیت، بنیان گذار مکتب کلاسیک و پدر علم اقتصاد، قائل به مساله بازار آزاد و آزادی اقتصاد با رسم وظایف بسیار کمی برای دولت، در حد ایجاد امنیت و آموزش های همگانی است. وی اعتقاد دارد که اگر بازار، به حال خود رها گردد، خودبه خود با مکانیسم های خویش، از پس مشکلات برخواهد آمد و نیازی به دخالت دولت نیست.
زندگی نامه
آدام اسمیت در سال ۱۷۲۳ در اسکاتلند در شهر کرک کالدی (Kirkcaldy)، در نزدیکی ادینبورگ انگلستان، دیده به جهان گشود. پدر وی که مامور بازرسی از گمرک بود، مدتی پس از تولّد وی، دار فانی را وداع گفت و وظیفه سرپرستی آدام اسمیت را مادرش برعهده گرفت. وی در ۴ سالگی، توسط کولی ها دزدیده شد؛ ولی با پیگیری های عمویش نجات یافت و به آغوش خانواده اش بازگشت. او در دوران کودکی در بازی های کودکانه همسالان خود شرکت نمی کرد و عموماً در بیماری به سر می برد؛ تا اینکه دوران کودکیش را با مشقّت و بیماری پشت سر گذاشت و پس از گذراندن آموزش های اولیه در سن چهارده سالگی، وارد دانشگاه گلاسکو شد و به تحصیل فلسفه اخلاق پرداخت. وی این دوره را تحت نظر فیلسوف بزرگ، فرانسوا هاچسن گذرانده و در سن هفده سالگی با مدرک فوق لیسانس، فارغ التحصیل شد؛ البته او در دوره سه ساله دانشگاه آکسفورد نیز شرکت داشته است. سپس اسمیت به شهر خود بازگشت و با تشکیل کلاس های آزاد، به مباحثی چون آیین های سیاسی، جامعه شناسی و اقتصاد، شهرت علمی خویش را تثبیت کرد.
اسمیت، آدام، ثروت و ملل، ابراهیم زاده، سیروس، تهران، پیام، ۱۳۵۷، ص۱.
کناب ثروت ملل اسمیت که هنوز به عنوان مهمترین کتاب اقتصادی جهان محسوب می شود، تلاش جامعی در تحلیل کارکرد یک اقتصاد سرمایه داری آزاد است. بنا به عقیده مورخان اقتصاد، تقارن انتشار این کتاب و اعلان استقلال امریکا، امری تصادفی نیست. در این کتاب، آدام اسمیت مرزهای اقتصاد را آن قدر گسترش می دهد، تا حوزه های دیگری مانند علوم سیاسی و حتی مردم شناسی را نیز پوشش دهد. وی کتاب را در پنج جلد نگاشته، که فقط دو جلد اول کتاب، به طور واقعی الهام بخش نسل های بعدی شده است. وی در این دو جلد، علت بنیادی ثروت ملت ها را معرفی می کند؛ اما جلدهای سوم تا پنجم، پیرامون موضوعاتی است، که فرد انتظار ندارد آن ها را در یک کتاب اقتصادی بیابد.در سرتاسر کتاب، سه اصل اساسی به وضوح مشهود است:تقسیم کار؛ او تمام اقتصاد جهان را به مثابه یک کارخانه بزرگ تلقی می کند؛ که پایه آن تقسیم کار است.آزادی بشر؛ وی معتقد است که سیاست های اقتصادی، نباید به علایق اشخاص و یا یک طبقه خاصّ بستگی داشته باشد؛ بلکه باید منافع عموم جامعه را در نظر بگیرد.تلاش برای منافع عمومی جامعه؛ اگرچه آدام اسمیت یک بدگمانی عمیقی درباره رفتار بازرگانان و قانون گذاران داشت و وظیفه دولت را تامین آن دسته از خدمات اجتماعی می دانست که بخش خصوصی قادر یا مایل به انجام آن نیست.اسمیت یک مدافع اقتصاد آزاد، تجارت آزاد و تحرّک آزاد نیروی انسانی و کالاها و آزادی عملکرد بازار بود. او در کتابش به تقسیم کار، پول، ارزش و قیمت، توزیع درآمد، تراکم سرمایه و توسعه ی اقتصادی، نظام فئودالی و تحوّل آن به نظام سرمایه داری، نظام های گوناگون اقتصاد سیاسی و نقش دولت می پردازد.
نظریات اسمیت
...


کلمات دیگر: