کلمه جو
صفحه اصلی

طغیان روح

دانشنامه عمومی

طغیان روح (Chosŏn'gŭl: 살아있는 령혼들) یا "روح زندگی" فیلم سینمایی محصول کره شمالی سال ۲۰۰۰ به کارگردانی کیم چون سانگ است. این فیلم حماسی و درام بر اساس داستانی از کشتی ژاپنی اوکیشیمامارو است و حادثه ای را بیان می کند که در آن کشتی براثر یک انفجار مرموز که از دید کره ای ها کار عمدی خدمه ژاپنی کشتی بود صدها نفر از کره ای ها کشته شدند. این فیلم لقب به عنوان " تایتانیک کره ای" گرفته است.
«طغیان روح» که حدود چهار سال بعد از تایتانیک اثر جیمز کامرون ساخته شد، فیلمی است که با بودجه و حمایت دولت کره شمالی ساخته شده و هدف آن بهره برداری از شکوه تایتانیک برای خلق غنایی بازگو نشده است.
این فیلم با وجود استفاده از بیش از ۱۰ هزار سیاهی لشکر، به کارگیری جلوه های ویژه مدرن برای اولین بار در سینمای کره شمالی و فیلمنامه ای که براساس پرداخت درام یک حادثه کشتیرانی در تاریخ کره تهیه شده بود بدون به جا گذاشتن هیچ اثری در گیشه های سینما غرق و فراموش شد.
فیلم طغیان روح که از تاریخ مشترک دو کره الهام گرفته، تلاش کرد داستان کشتی به نام اوکیشیمامارو را بازگو کند که پس از پایان جنگ جهانی دوم و در حالی که کره ای های ساکن ژاپن را به کشورشان بازمی گرداند غرق شد. پس از اصابت این کشتی به یک مین حدود ۵۵۰ نفر از مجموع ۳ هزار و ۵۰۰ سرنشین آن کشته شدند. البته بعدها کره شمالی ادعا کرد که ژاپنی ها عمداً این کشتی را غرق کردند تا این حقیقت که مسافران کره ای آن در دوران جنگ مجبور به کار اجباری شدند را پنهان نگاه دارد. از نگاه کره ای ها فیلم طغیان روح مضمون سیاسی قابل پذیرشی داشت چون انگشت اتهام را به سوی ژاپنی ها نشانه می رفت و این با بی اعتمادی که بسیاری از مردم کره در آن زمان نسبت به ژاپن داشتند همخوانی داشت.
اگر در این فیلم تبلیغات آشکار به نفع کره شمالی وجود می داشت طبق قوانین کره جنوبی نمایش آن ممنوع می شد. اما از نگاه تماشاگران غربی و یا هر کسی که کم و بیش داستان فیلم «تایتانیک» را به خاطر دارد بی ارزش بودن فیلم «طغیان روح» خیلی زود برملا می شد چون با گذشت داستان می توان تقلید آشکار از فیلم جیمز کامرون را به خوبی در آن دید.
کارگردان این فیلم کیم چون سونگ، از جمله کره ای های ساکن ژاپن بود که بعد از جنگ به زادگاهش بازگشت. در صحنه شروع فیلم می بینیم که یک مرد سالخورده در معیشت اعضای خانواده اش به سوی ساحل دریا می رود.
همزمان با اوج گرفتن موسیقی متن، مرد سالخورده به جای جواهر «قلب اقیانوس» که سینه کیت وینزلت را زینت بخشیده بود، دستمال گردن سرخ رنگی از جیبش درمی آورد و در همان لحظه ذهن او به سوی معشوقش پر می کشد که در کشتی اوکیشیمامارو غرق شده است. یک چنین «تجلیل هایی» از تایتانیک را می توان در سراسر این فیلم دید.
جای تعجب ندارد که کارگردان، بازیگران و کارکنان فنی فیلم قبل از شروع فیلمبرداری و تولید مجبور شده بودند بیش از ۱۰۰ بار فیلم سه ساعته تایتانیک را تماشا کنند.
گفته می شود که برای تهیه برخی از صحنه های آن بیش از ۱۰ هزار سرباز به کار گرفته شده اند. موارد نادر استفاده از جلوه های ویژه برای نشان دادن قایق در مجموع تحت الشعاع امواج واقعی آب قرار گرفته که همچون سیلاب وارد کشتی می شوند.
عناصر عاشقانه داستان کاملاً از دو صحنه به یادماندنی تایتانیک تقلید شده و نزدیکی عاشق و معشوق را به شکلی ضعیفی به نمایش می گذارد.
به جای صحنه ای که لئوناردو دی کاپریو درست در دماغه کشتی کیت وینزلت را در آغوش می گیرد و به صحنه «پرواز» شهرت یافته، در محصول سینمایی کره شمالی عاشق و معشوق روی عرشه در برابر یکدیگر قرار می گیرند و به غیر از یک لبخند چیزی بین دو دلباخته رد و بدل نمی شود؛ و صحنه اوج داستان که در آن بالاخره آنها در قایق کوچکی روی آب های یخ زده از هم جدا می شوند، بیننده را به این نتیجه می رساند که سازندگان فیلم حتماً الگو برداری های طراحی شده و دقیقی از فیلم تایتانیک را در دسترس داشتند که توانسته اند این صحنه معروف را کاملاً عین خودش بازسازی کنند.
تلاش طغیان روح برای کپی کردن تایتانیک کاملاً مشهود است و در تبلیغ برای معرفی این فیلم پنهان نشد. در جشنواره فیلم مسکو و هنگ کنگ آگهی های تبلیغاتی این فیلم با حروف چاپی بسیار درشت تری از عنوان خود فیلم با افتخار آن را «تایتانیک کره شمالی» معرف می کرد.
شرکت فیلمسازی نارای تهیه کننده فیلم در سال ۲۰۰۱ حق توزیع در کره جنوبی را به بهای نه چندان ارزان ۳۷۵ هزار دلار خریداری کرد.
برای فیلمی که به ندرت در سینماهای خارج از کره شمالی به نمایش گذاشته شده بود و فقط در چند جشنواره نه چندان مهم شرکت کرده بود این فرصت بسیار مناسبی برای کسب درآمد و ارتقاء موقعیت سینمای کشور بود. با این همه موفقیت آن عمر کوتاهی داشت.
چندی بعد در همان سال قاضی دادگاهی در ژاپن در حکمی دستور داد که به دلیل اجازه نگرفتن از بازماندگان حادثه غرق شدن کشتی اوکیشیمامارو تهیه کنندگان فیلم باید مبلغ ۳۷۵ هزار دلار به پانزده نفر از آنها غرامت بپردازند.
هیچ بازار سینمایی بین المللی حق پخش این فیلم را خریداری نکرد و میراث آن در تاریخ فیلمسازی هنوز در ابهام است. همان طور که زمانی در مورد فیلم تایتانیک گفته بودند، کار گستاخانه ای در چنین مقیاس عظیمی در نهایت به شکست خواهد انجامید.


کلمات دیگر: