سلیم یکم، (زادهٔ ۱۰ اکتبر ۱۴۷۰ _ فوت ۲۲ سپتامبر ۱۵۲۰؛ به ترکی عثمانی؛ سلطان یاوُز سلیم اول) سومین پسر، بایزید دوم از همسرش گلبهار سلطان بود. او پس از کشتن ولیعهد و برادر دیگرش، پدرش را به دنبال کودتایی از سلطنت خلع کرد و در سال ۱۵۱۲ به جای پدرش سلطان امپراتوری عثمانی شد و تا پایان سلطنت هشت ساله خود، سرزمین عثمانی را که وسعتش ۲٫۳۷۵٫۰۰۰ کیلومتر مربع بود. بعد از هشت سال به وسع ۶٫۵۵۷٫۰۰۰ کیلومتر مربع رساند. وی بسیار مستبد و خون ریز بود و تاریخ نگاران ترک او را «یاووز (یاوُز)» یعنی بُرنده و قاطع و ثابت قدم لقب داده اند. اروپاییان او را «سهمناک» خوانده اند.
حفصه سلطان، وی اولین همسر سلطان سلیم و اولین زن در تاریخ عثمانی بود که والده سلطان گرفت و مادر سلیمان قانونی بود.
عایشه خاتون، وی دومین همسر سلطان سلیم و پیش از آن همسر برادر متوفی وی شاهزاده محمد بود.
شاهزاده سلیم درسن ۱۱ سالگی به فرمان پدرش به ترابزون رفت و تاسال ۱۵۱۰ فرماندار ترابزون بود. او در سال ۱۴۹۳ با عایشه حفصه خانم، دختر منیلی گیرای خان کریمه ازدواج کرد و در سال ۱۴۹۴ پسرشان شاهزاده سلیمان به دنیا آمد. سلیم در سال ۱۵۱۰ مادرش را از دست داد. سلیم بر خلاف برادر بزرگترش که خویی نرم داشت و از جنگ دوری می جست، جنگ جو و شجاع بود به همین دلیل سپاه ینی چری به طرفداری از وی پرداختند و خواستار سلطنت سلیم شدند و او در سال ۱۵۱۱ علیه پدر و برادرش شورش کرد، او سرانجام در سال ۱۵۱۲ برادرش شاهزاده احمد را شکست داد سپس وارد استانبول شد و پدرش را از سلطنت خلع کرد و خود جانشین او شد، سلیم بعد از به حکومت رسیدن به جنگ با شاهزاده کرکود، برادر دیگر خود پرداخت و در سال ۱۵۱۳ او را شکست داد و پسر خود، شاهزاده سلیمان را به حکمرانی مانیسا منسوب کرد.
سلیم در آغاز حکومت خود قصد گسترش حکومت داشت، اما در ابتدا باید تشکیلات داخلی اش را سازماندهی می کرد به همین دلیل به تقویت ینی چری ها پرداخت سپس برای اینکه تهدیدی از جانب اروپا او را تهدید نکند با دولت ونیز و مجارستان پیمان تجاری بست سپس به سمت ایران لشکر کشی کرد و با شکست حکومت صفوی توانست سرزمین های عراق و بخش بزرگی از کردستان را به قلمرو خود اضافه کند سپس به سمت شام لشکر کشید و با تصرف شام در سال ۱۵۱۴ به سمت مصر روانه شد و در سال ۱۵۱۷ مصر را نیز تصرف کرد. سلطان سلیم با پایان دادن به تصرفاتش، خود را حاکم مطلق جهان اسلام می دانست و اولین سلطان امپراتوری عثمانی بود که خود را خلیفه مسلمین خواند.
سلیم، با همهٔ سنگدلی اش، از دانش و ادب بی بهره نبود و از تشویق شاعران فارسی گوی دریغ نمی کرد. خود به فارسی شعر می سرود و «سلیم» یا «سلیمی» تخلص می کرد. دیوانی مشتمل بر دو هراز بیت فارسی دارد، اما گویا تنها یک بیت شعر به ترکی از او بر جای مانده است. وی علمای دینی و اهل فضل و ادب را گرامی می داشت و در مذهب تسنن سخت گیر و زودکُش بود.
حفصه سلطان، وی اولین همسر سلطان سلیم و اولین زن در تاریخ عثمانی بود که والده سلطان گرفت و مادر سلیمان قانونی بود.
عایشه خاتون، وی دومین همسر سلطان سلیم و پیش از آن همسر برادر متوفی وی شاهزاده محمد بود.
شاهزاده سلیم درسن ۱۱ سالگی به فرمان پدرش به ترابزون رفت و تاسال ۱۵۱۰ فرماندار ترابزون بود. او در سال ۱۴۹۳ با عایشه حفصه خانم، دختر منیلی گیرای خان کریمه ازدواج کرد و در سال ۱۴۹۴ پسرشان شاهزاده سلیمان به دنیا آمد. سلیم در سال ۱۵۱۰ مادرش را از دست داد. سلیم بر خلاف برادر بزرگترش که خویی نرم داشت و از جنگ دوری می جست، جنگ جو و شجاع بود به همین دلیل سپاه ینی چری به طرفداری از وی پرداختند و خواستار سلطنت سلیم شدند و او در سال ۱۵۱۱ علیه پدر و برادرش شورش کرد، او سرانجام در سال ۱۵۱۲ برادرش شاهزاده احمد را شکست داد سپس وارد استانبول شد و پدرش را از سلطنت خلع کرد و خود جانشین او شد، سلیم بعد از به حکومت رسیدن به جنگ با شاهزاده کرکود، برادر دیگر خود پرداخت و در سال ۱۵۱۳ او را شکست داد و پسر خود، شاهزاده سلیمان را به حکمرانی مانیسا منسوب کرد.
سلیم در آغاز حکومت خود قصد گسترش حکومت داشت، اما در ابتدا باید تشکیلات داخلی اش را سازماندهی می کرد به همین دلیل به تقویت ینی چری ها پرداخت سپس برای اینکه تهدیدی از جانب اروپا او را تهدید نکند با دولت ونیز و مجارستان پیمان تجاری بست سپس به سمت ایران لشکر کشی کرد و با شکست حکومت صفوی توانست سرزمین های عراق و بخش بزرگی از کردستان را به قلمرو خود اضافه کند سپس به سمت شام لشکر کشید و با تصرف شام در سال ۱۵۱۴ به سمت مصر روانه شد و در سال ۱۵۱۷ مصر را نیز تصرف کرد. سلطان سلیم با پایان دادن به تصرفاتش، خود را حاکم مطلق جهان اسلام می دانست و اولین سلطان امپراتوری عثمانی بود که خود را خلیفه مسلمین خواند.
سلیم، با همهٔ سنگدلی اش، از دانش و ادب بی بهره نبود و از تشویق شاعران فارسی گوی دریغ نمی کرد. خود به فارسی شعر می سرود و «سلیم» یا «سلیمی» تخلص می کرد. دیوانی مشتمل بر دو هراز بیت فارسی دارد، اما گویا تنها یک بیت شعر به ترکی از او بر جای مانده است. وی علمای دینی و اهل فضل و ادب را گرامی می داشت و در مذهب تسنن سخت گیر و زودکُش بود.
wiki: سلیم یکم