کلمه جو
صفحه اصلی

غزوه بنی قینقاع

دانشنامه عمومی

پس از غلبه مسلمانان در غزوه بدر، قبایل بت پرست، یهودیان ثروتمند مدینه و یهودیان خیبر و وادی القری همه از پیشرفت نیروهای حکومت اسلامی دچار ترس شدند.از این میان، یهودیان قبیله بنی قَینُقاع که در داخل مدینه زندگی می کردند و قدرت اقتصادی مدینه در دست آنها بود، بیش از همه در بیم و هراس بودند و با جنگ تبلیغاتی عملاً پیمان سال اول هجرت را زیر پا گذاشته بودند.اما آتش رسمی جنگ میان آنان و مسلمانان از روزی شعله ور شد که یک مغازه دار یهودی به یک زن مسلمان اهانت کرد؛ یکی از مسلمان ها مغازه دار را کشت و در پی آن، جمعی از یهودیان بازار آن مسلمان را کشتند. در پی آن مسلمانان اقدام به جنگ با آنها کردند و یهودیان بنی قینقاع از ترس شان به قلعه های خود پناه بردند. پس پانزده روز، یهودیان تسلیم شدند و محمد آنان را به حدود شام تبعید کرد و اموال آنها توسط مسلمانان به غنیمت گرفته شد.
محمد پس از هجرت به مدینه با یهودیان پیمانی بست و به آنان اجازه داد در مدینه بمانند به شرط آنکه کسی را بر ضد محمد یاری نکنند. بنی قینقاع نخستین قبیله ای بود که این پیمان را شکست و با مسلمانان به ستیز برخاست. روایت مورّخان دربارهٔ آغاز ماجرا، در مجموع دربردارنده سه مطلب است:
ابن اسحاق هر سه مطلب را به طور مجزّا نقل می کند، ولی به جای آیه یادشده، از آیاتی دیگر (آل عمران: ۱۲–۱۳) سخن می راند. واقدی گفته های اول و دوم را به صورتی مرتبط می آورد و ابن سعد تنها سومین مطلب را ذکر می کند. طبری با تلفیق مطالب اول و سوم می نویسد که پس از امتناع یهودیان از پذیرش سخنان محمد، این آیه نازل شد. برخی منابع دیگر از سرکشی و عهدشکنی یهودیان، پس از جنگ بدر سخن می رانند، ولی از مصادیق آن چیزی نمی گویند. حدس ویلیام مونتگومری وات نویسنده بریتانیایی این است که حرکتهایی بر ضد محمد وجود داشته که احتمالاً یهودیان، عاملان آنها را تشویق می کرده اند.
مسلمانان، به پا خواستند و یهودیان بنی قینقاع از ترس شان به قلعه های خود پناه بردند. محاصره همه جانبهٔ یهودیان، پانزده روز به طول انجامید و بر اثر این محاصره به زانو درآمدند. درهای قلعه را باز کردند، خود را تسلیم ارتش اسلام کردند و ناچار شدند اسلحه و اموال خود را بگذارند و مدینه را ترک کنند. با خروج یهودیان بنی قینقاع از مدینه، وحدت سیاسی مسلمانان با وحدت مذهبی شان توأم شد زیرا جز مسلمانان، گروه قابل توجه دیگری در مدینه نبود و بت پرستان و منافقان در برابر این وحدت ناچیز بودند.

دانشنامه اسلامی

[ویکی فقه] این غزوه در سال دوم هجرت پس از گذشت تنها بیست ماه از هجرت رسول خدا(ص) به مدینه در روز شنبه، نیمه شوال به وقوع پیوست و تا اول ذی القعده به طول انجامید.
خاتم انبیا(ص) در بدو ورود به مدینه با یهود، پیمانی بست و آنان را به قبایل هم پیمانشان ملحق کرد و برای آنها شروطی گذاشت که مهم ترین شرط آن دشمنی نکردن با رسول خدا(ص) و مسلمانان بود.
نقض پیمان یهود
واکنش یهود بنی قینقاع در برابر پیروزی بدر پرسش برانگیز و باعث شگفتی است. جز این نیست که بازتاب پیروزی سپاه اسلام، قانون پذیری بیشتر در شهروندان مدینه باشد؛ به ویژه اقلیت یهودی که از این پس، بیش از گذشته به حمایت پیامبر(ص) نیازمند بودند؛ اما آنچه در تاریخ ذکر شده است، برخوردی متفاوت از سوی یهود بنی قینقاع پس از جنگ بدر بود که از نادیده گرفتن پیمان با رسول اکرم(ص) حکایت می کرد.
علت جنگ
روزی یکی از زنان انصار برای خرید زیور آلات به بازار رفته بود و عده ای از اوباش اصرار داشتند نقابش را از صورتش بردارند؛ ولی او در برابر آنان مقاومت کرد تا اینکه مردی یهودی از قینقاع، بدون اطلاع زن، پیراهنش را از پشت به بالای بدنش گره زد و زمانی که زن برخاست بدنش نمایان شد و یهودیان به او خندیدند. آن زن از مسلمانان کمک خواست. مردی از مسلمانان با او درگیر شد و وی را کشت. یهودیان بنی قینقاع جمع شدند و آن مرد را کشتند و پیمان خود را با رسول خدا(ص) به طور رسمی شکستند و سپس داخل قلعه خود تحصن کردند در پی این اقدام و خشم مسلمانان، زمینه پیکار فراهم شد.
اتمام حجت با یهود بنی قینقاع
...


کلمات دیگر: