gullibility

دهان بینی به معنی واکنش نشان دادن به حرف دیگران بدون تحقیق و تفحص درست و منطقی در صحت وسقم حرفی که شنیده می شود، است. به کسی دهان بین گویند که خوش باور است و به گفتار مردم ترتیب اثر می دهد. دهان بین بودن یکی از شاخص های داشتن شخصیتی ضعیف و حتی مریض است. خصوصیت دهان بینی نشانگر این ست که فرد مبتلا شخصیت پرورش یافته ای ندارد که بتواند مسائل و موضوعات را به تنهایی سبک و سنگین کرده و به تصمیمی درست و مستقل از نتیجه گیری ها و اهداف دیگران برسد. ازنظر �قدرت ادراکی� چنین افرادی در همان سنین کودکی شان باقی مانده و تنها قدرت �هوش� این افراد است که راهنمای احساسات آن ها شده است. افراد دهان بین، افرادی واکنشی و احساساتی هستند.

تلفیق خصائص احساساتی بودن، درکی کودکانه از تعاملات بین فردی داشتن، و دهان بین بودن دقیقاً از خصوصیات مبتلایان به بیماری شخصیتی پارانویائی نیز می تواند باشد. اگرچه دیگر بیماران شخصیتی نیز همچون هیستری، اضطرابی ها، وابسته ها، و شخصیت مرزی ها، می توانند بشدت دهان بین شوند.

ریشه های به وجود آمدن دهان بینی در شخصیت فرد
فرد دهان بین برای خود نظام باور آزادانه ندارد و جهان بینی و ایدئولوژی ( بایدها و نبایدهای ) او بر پایهٔ تفکر و اندیشه صحیح شکل نگرفته است بااین همه دهان بینی امری است نسبی یعنی این طور نیست که کسی در همه راستاها و زمینه ها دهان بین باشد و کم وبیش بیشتر آدم ها در برخی از ابعاد زندگی شاید گرفتار این صفت بشوند برای نمونه کسی در بعد سیاسی زودباور و خوش باور باشد و. . . ولی برخی مردم بسیار خوش باورند و زودتر از دیگران در مسائل گوناگون زندگی تحت تأثیر سخنان دیگران قرار می گیرند این صفت بیشتر از هر فرد دیگری به خود مردم دهان بین زیان می رساند و گاهی نیز کسانیکه با آنان ارتباط خانوادگی یا کاری و. . . دارند از ساده اندیشی و خوش باوری آن ها متحمل آسیب و گزندهای جورواجور می شوند. سؤالی که مطرح است این ست که چه خصوصیتی به خودی خود باعث دهان بینی می شود. برای توضیح این موضوع، مبتلایان به بیماری پارانویایی انتخاب می شوند چراکه این گروه ساده ترین مثال در بررسی دلایل به وجود آمدن خصوصیت دهان بینی محسوب می شوند. افراد پارانویید در کنار بسیاری از خصوصیات خود دچار عارضه ای به نام قهرمان بودن نیز هستند.

این افراد، قداره بندهای خانواده هایشان، بزن بهادرهای مادرِ ضعیف و خواهر برادرهای رهاشدهٔ خود، رهبران اقتصادی شرکت و رهبر اجتماعی خانه، مدرسه و محل کار و درمجموع قهرمانان همه کس و همه جایی که پیشرو و پیش مرگ نیاز دارند، می باشند. پارانوییدها همواره آماده اند که کمر عدالت خواهی و ظلم ستیزی بسته و به کمکِ دادخواهیِ کسی که حتی ممکن است هیچ شناختی از او نداشته باشند بشتابند. پارانوییدها همواره خود را پلیس های جامعه، حامیان مظلومان، و پدران و مادران تنها و بی کس وکاران دیده اند.

همین حسِ �قهرمان بودن�، اگر در کنار ناتوانیِ فرد از تحلیل مسائل بین فردیِ انسان ها، یا در کنارِ داشتنِ شخصیتی تأییدی به جای شخصیتی مستقل در فرد قرار گیرد، آن ها را همواره آماده عکس العمل و دادخواهی و ظلم ستیزی می سازد، اما این آمادگیِ سریع و قاطع مستلزم داشتن اطلاعاتی موثق و درست است و برای پارانویید هیچ کس موثق تر از مادر و خواهر یا بعدها به عنوان جایگزین آنها، همسر و فرزند نیست.

پارانویید با بدبینی و ظنی که بدان دچار است و با نیاز به کنترلی که باید دائماً، بر روی دیگران داشته باشد در جهنمی از شک ها و تردیدهایی زندگی می کند که بیشترین آن ها در عمل متوجه نزدیک ترین افراد به آن ها می شود. پس برای مثال برادر و خواهری که در کنارشان قرار دارند همواره بیشترین مایه عذاب، ناراحتی، ناکامی، و تأسف آن ها می باشند.

پارانویید در عمل به خاله زنک های واقعی برای جذب و جمع کردن اطلاعات بسیار نیازمند است، پارانویید برای دادخواهی و ظلم ستیزی به افرادی نیازمند است که تحملی کم، و دلی کوچک و حقیر داشته باشند و با کوچک ترین ناملایماتی بیشترینِ گریه و فغان را بتوانند سر دهند و او که قهرمانشان است را بطلبند.

پارانویید به دلیل عدم رشد ادراکی و درک کودکانهٔ خود، و ناتوانی اش در حل مسائل بزرگ واصلی زندگی، قهرمان افراد حقیر می شود.

پارانویید آنهایی را عزیز می دارد که با خودشیرینی و مظلوم نمایی چون ماری خوش خط وخال تیشه برریشهٔ دیگری بزنند و با غیبت و دروغ گویی، اطلاعاتی ازنظر فردِ دهان بین شگرف و عمیق به قسمت پارانویید وی تقدیم می کنند. این دست افراد درواقع، محیط پشتیبان پارانویید را به خوبی فراهم می سازند، و گاهی همچون خود او مریض، حقیر و کودک صفت می شوند.

پارانویید برای این افراد قهرمان است و آنچه که او از دیگران دریغش می کند را هرچه بیشتر به پای این دست افراد می ریزد، و در تمجید و تأیید آن ها خود را به درجه خدایی و معصومیت می یابد. برای پارانویید دنیای زیبا در کنار این کسانی است که در بیشترین حدِ غیبت و زیرآب زدن و توطئه و عیب جویی حرکت می کنند و عظمت این حامی خود را ستایش و شکر کنند. برای پارانویید قهرمان بودن در کنار این موجودات بسیار لذت بخش است. در نتیجه اطلاعاتی که شخص دهان بین از این نزدیکان ستایشگر خود دریافت می کند برایش در غالب درست ترین اطلاعات و موثق ترین آنهاست و او ناخودآگاه و فی الفور بدون بررسی عادلانه و درست، با بیشترین نیرویی که در توان دارد نسبت به واکنش به اطلاعات رسیده اقدام می کند.

دهان بینی برای پارانویید در واقع ابزاری است که معلولیت شخصیتی او را در تحلیل و پردازش اطلاعات را به خوبی پوشش داده و درعین حال قهرمان ماندن او را همچنان تضمین و ارضاء می کند. البته افراد پارانویید به دلیل توان اقتصادی و مالی ای که عمدتاً دارا هستند تظاهر به داشتن صلاحیتِ حمایتی و درکی می کنند. کوشا بودن و ساعی بودن آنها، و بذل و بخشش سخاوتمندانه ای که دارند دیدن معلولیت های شخصیتی آن ها را، در چشمان افراد متفرقهٔ سالم را، بسیار دشوار می سازد. اما در واقع پارانویید فردی ناتوان ازنظر احساسی و معلول در پردازش و عکس العمل درست است. او به عملِ دهان بینی، نیازمند است تا بتواند قهرمان باقی بماند چون، به غیراز قهرمانی، �نقش اجتماعی� دیگری برایش قائل نشده اند.

درمان و شیوه برخورد
برای اینکه کسی را از این حالت بیرون کنیم باید شناخت و واقع بینی او در همان زمینه ای که خوش باور است تقویت گردد و او را با تجارب آن امر آشنا کرد برخی از راه های تقویت واقع بینی ازاین قرار است:

۱. می توان برای او از آسیب هایی که مردم از روی این صفت درزمینه های گوناگون دیده اند بیان داشت.

۲. می توان او را باکسانی که از سمت خوش باوری گزند دیده اند روبرو کرد تا به طور ملموس آن ها را ببیند و از آنان پند بگیرد.

۳. باید راه های تقویت اعتمادبه نفس را به آن ها آموخت تا اسیر در گفته ای نشوند.

Failure of social intelligence

Gullibility is a failure of social intelligence in which a person is easily tricked or manipulated into an ill - advised course of action. It is closely related to credulity, which is the tendency to believe unlikely propositions that are unsupported by evidence.