کتاب هدایة المتعلمین فی الطب
کتاب هدایة المتعلمین فی الطب در زمینه پزشکی، نوشته ابوبکر ربیع بن احمد اخوینی بخاری، ملقب به اخوینی بخاری، است.
این کتاب از نخستین کتاب های پزشکی نوشته شده به زبان پارسی دری بوده که در اواخر قرن چهارم هجری ایران، در عصر شکوفایی علم و تمدن اسلامی، نوشته شده است.احمد الاخوینی البخاری کتاب هدایه المتعلمین را در نیمه دوم قرن چهارم هجری قمری به درخواست پسرش نوشته است و این کتاب دارای سه بخش و دویست باب است. بخش اول شامل پنجاه و یک باب است. نویسنده در این باب ها در مورد ارکان، عناصر، مزاج ها، اخلاط، اندام های مفرده و اندام های مرکبه بدن انسان، نیروها (ارواح)، افعال، خوراک ها و شراب ها بحث کرده است و اثرات جسمانی و روانی شراب و انواع آن را مورد توجه قرار داده است. بخش دوم یکصد و سی باب دارد، اخوینی بخاری در این باب ها از بیماری های مربوط به ناخن پا تا موی سر یعنی طاسی (داءالثعلب) را مورد مطالعه قرار داده و راه های درمان آن بیماری ها را بیان کرده است. بخش سوم کتاب هدایه المتعلمین نوزده باب دارد. اخوینی در این باب ها علل و مبانی تب (حُمَّیات) و انواع آن، اصول و مبانی نبض شناسی و بهداشت عمومی را مورد بحث قرار می دهد.کتاب هدایه المتعلمین سال ها جزو کتب مرجع پزشکی نیاکان ایرانی اسلامی بوده است. یک نسخه از این کتاب در کتابخانه بادلیان آکسفورد انگلستان، یک نسخه در کتابخانه فاتح استانبول، ترکیه، و نسخه ای دیگر در کتابخانه ملک تهران وجود دارد. در سده ششم خورشیدی، نظامی عروضی سمرقندی در چهارمقاله خود از هدایه المتعلمین فی الطب نام برده است.
ابوبکر ربیع بن احمد اخوینی بخاری خود را شاگرد زکریا رازی می داند. تاکنون کتاب دیگری از اخوینی بخاری پیدا نشده است. اخوینی بخاری اهل شهر بخارا بوده است. بخارا پایتخت سلسله سامانیان است. سامانیان جزو نخستین حکومت های مستقل ایرانی بودند که پس از حمله و هجوم اعراب به کشور ایران در نواحی خراسان و ماوراءالنهر تشکیل شدند. پس از استیلای اعراب بر کشور ایران با سقوط سلسله ساسانیان، زبان رسمی کشور ایران از پارسی میانه (پارسی پهلوی) به زبان عربی تغییر یافت و ایرانیان به دلیل قرابت حروف الفبای زبان عربی و زبان پارسی، عربی را به عنوان زبان رایج علمی پذیرفتند . اخوینی بخاری کتاب ( هدایه المتعلمین فی الطب ) را در چنین بستر تاریخی به زبان پارسی دری نوشته است.
کتاب هدایة المتعلمین فی الطب در زمینه پزشکی، نوشته ابوبکر ربیع بن احمد اخوینی بخاری، ملقب به اخوینی بخاری، است.
این کتاب از نخستین کتاب های پزشکی نوشته شده به زبان پارسی دری بوده که در اواخر قرن چهارم هجری ایران، در عصر شکوفایی علم و تمدن اسلامی، نوشته شده است.احمد الاخوینی البخاری کتاب هدایه المتعلمین را در نیمه دوم قرن چهارم هجری قمری به درخواست پسرش نوشته است و این کتاب دارای سه بخش و دویست باب است. بخش اول شامل پنجاه و یک باب است. نویسنده در این باب ها در مورد ارکان، عناصر، مزاج ها، اخلاط، اندام های مفرده و اندام های مرکبه بدن انسان، نیروها (ارواح)، افعال، خوراک ها و شراب ها بحث کرده است و اثرات جسمانی و روانی شراب و انواع آن را مورد توجه قرار داده است. بخش دوم یکصد و سی باب دارد، اخوینی بخاری در این باب ها از بیماری های مربوط به ناخن پا تا موی سر یعنی طاسی (داءالثعلب) را مورد مطالعه قرار داده و راه های درمان آن بیماری ها را بیان کرده است. بخش سوم کتاب هدایه المتعلمین نوزده باب دارد. اخوینی در این باب ها علل و مبانی تب (حُمَّیات) و انواع آن، اصول و مبانی نبض شناسی و بهداشت عمومی را مورد بحث قرار می دهد.کتاب هدایه المتعلمین سال ها جزو کتب مرجع پزشکی نیاکان ایرانی اسلامی بوده است. یک نسخه از این کتاب در کتابخانه بادلیان آکسفورد انگلستان، یک نسخه در کتابخانه فاتح استانبول، ترکیه، و نسخه ای دیگر در کتابخانه ملک تهران وجود دارد. در سده ششم خورشیدی، نظامی عروضی سمرقندی در چهارمقاله خود از هدایه المتعلمین فی الطب نام برده است.
ابوبکر ربیع بن احمد اخوینی بخاری خود را شاگرد زکریا رازی می داند. تاکنون کتاب دیگری از اخوینی بخاری پیدا نشده است. اخوینی بخاری اهل شهر بخارا بوده است. بخارا پایتخت سلسله سامانیان است. سامانیان جزو نخستین حکومت های مستقل ایرانی بودند که پس از حمله و هجوم اعراب به کشور ایران در نواحی خراسان و ماوراءالنهر تشکیل شدند. پس از استیلای اعراب بر کشور ایران با سقوط سلسله ساسانیان، زبان رسمی کشور ایران از پارسی میانه (پارسی پهلوی) به زبان عربی تغییر یافت و ایرانیان به دلیل قرابت حروف الفبای زبان عربی و زبان پارسی، عربی را به عنوان زبان رایج علمی پذیرفتند . اخوینی بخاری کتاب ( هدایه المتعلمین فی الطب ) را در چنین بستر تاریخی به زبان پارسی دری نوشته است.
wiki: هدایه المتعالمین فی الطب