تشدید پارامغناطیس الکترون (به انگلیسی: Electron paramagnetic resonance یا EPR) یک تکنیک طیف بینی آشکار کنندة مواد دارای الکترون جفت نشده است. لذا غالباً ESR ( تشدید اسپین الکترون ) نیز نامیده می شود. آزمایش تشدید پارا مغناطیس الکترون EPR، را می توان به صورت جذب تشدیدی انرژی ماکروویو در گونه های پارا مغناطیس بوسیلة گذار اسپین یک الکترون جفت نشده از یک تراز انرژی به تراز انرژی بعدی در حضور یک میدان مغناطیسی قوی تعریف کرد . اولین تجربة EPR بوسیلة زاویسکی در سال ۱۹۴۵ انجام شد. EPR اسپکتروسکپی به دو روش پالسی و پیوسته انجام می شود.
ام آرآی
تشدید مغناطیسی هسته ای
تشدید اسپین میون
EPR یک تکنیک تشدید مغناطیسی شبیه NMR، تشدید مغناطیسی هسته، است. با این تفاوت که بجای گذارهای هسته ای در نمونه گذارهای الکترون جفت نشده را در میدان مغناطیسی مورد آشکارسازی قرار می دهد. ممان مغناطیسی رفتار الکترون را همانند یک میلة آهنربای کوچک می کند. هنگام فراهم آمدن یک میدان مغناطیسی خارجی، الکترونهای پارامغناطیس می توانند در یک راستای موازی به صورت هم جهت و خلاف جهت میدان مغناطیسی اعمالی قرار گیرند. بدین سبب دوسطح انرژی مجزا برای الکترونهای جفت نشده به وجود می آید، که در وهلة اول تعداد آن ها که در خلاف جهت هستند بیشتر از آن هایی که هم جهت هستند خواهد بود. با به کار بردن یک فرکانس ثابت از تشعشع ماکروویو تعدادی از الکترونهای سطح انرژی پایین به سطح انرژی بالا برانگیخته می شوند. برای اتفاق افتادن این گذار باید میدان مغناطیسی خارجی با یک قدرت خاص وجود داشته باشد . آنچنانکه اختلاف سطح انرژی بین سطح پایین و بالایی دقیقاً با فرکانس ماکروویو هماهنگ باشد . برای رسیدن به چنین شرایطی مقادیر مختلف میدان مغناطیسی را با ثابت نگاه داشتن فرکانس ماکروویو جاروب می کنیم . در شرایطی که میدان مغناطیسی و فرکانس موج ماکروویو کاملاً منطبقند شرایط تشدید محقق می شود.
EPR تنها وسیله ای است که قادر به آشکار سازی الکترون جفت نشده به صورت تمایز ناپذیر می باشد . دیگر روش ها مثلاً فلورسانس ممکن است شواهد غیر مستقیمی از رادیکالهای آزاد فراهم آورند ولی EPR دارای توانایی بی مانندی در شناسایی ویژگیی پارامغناطیس می باشد .نمونه های EPR نسبت به شرایط محیطی حساس می باشند، لذا قابلیت مشخص نمودن ساختار مولکولی نزدیک به الکترون جفت نشده را فراهم می آورد. بعضی از مواقع طیف EPR تغییرات شکلی عجیبی را نمایش میدهد که بیانگرفرایندهای دینامیکی همچون حرکت یاجریان مولکولهاست.
تعداد زیادی از مواد، دارای الکترون جفت نشده می باشند که مشتمل بر رادیکال های آزاد تجزیه و واکنش های پلیمری هستند . در نتیجه EPR در شاخه های زیادی مورد استفاده قرار می گیرد، از جمله: شیمی، فیزیک، بیولوژی، علم مواد، پزشکی و غیره.. .تکنیک EPR برای آشکارسازی رادیکالهای آزاد فعال با زمان بقای کم درحوزة زیست پزشکی برای شفاف نمودن نقش رادیکالهای آزاد در مسمومیتها و امراض نقش حیاتی دارد.
ام آرآی
تشدید مغناطیسی هسته ای
تشدید اسپین میون
EPR یک تکنیک تشدید مغناطیسی شبیه NMR، تشدید مغناطیسی هسته، است. با این تفاوت که بجای گذارهای هسته ای در نمونه گذارهای الکترون جفت نشده را در میدان مغناطیسی مورد آشکارسازی قرار می دهد. ممان مغناطیسی رفتار الکترون را همانند یک میلة آهنربای کوچک می کند. هنگام فراهم آمدن یک میدان مغناطیسی خارجی، الکترونهای پارامغناطیس می توانند در یک راستای موازی به صورت هم جهت و خلاف جهت میدان مغناطیسی اعمالی قرار گیرند. بدین سبب دوسطح انرژی مجزا برای الکترونهای جفت نشده به وجود می آید، که در وهلة اول تعداد آن ها که در خلاف جهت هستند بیشتر از آن هایی که هم جهت هستند خواهد بود. با به کار بردن یک فرکانس ثابت از تشعشع ماکروویو تعدادی از الکترونهای سطح انرژی پایین به سطح انرژی بالا برانگیخته می شوند. برای اتفاق افتادن این گذار باید میدان مغناطیسی خارجی با یک قدرت خاص وجود داشته باشد . آنچنانکه اختلاف سطح انرژی بین سطح پایین و بالایی دقیقاً با فرکانس ماکروویو هماهنگ باشد . برای رسیدن به چنین شرایطی مقادیر مختلف میدان مغناطیسی را با ثابت نگاه داشتن فرکانس ماکروویو جاروب می کنیم . در شرایطی که میدان مغناطیسی و فرکانس موج ماکروویو کاملاً منطبقند شرایط تشدید محقق می شود.
EPR تنها وسیله ای است که قادر به آشکار سازی الکترون جفت نشده به صورت تمایز ناپذیر می باشد . دیگر روش ها مثلاً فلورسانس ممکن است شواهد غیر مستقیمی از رادیکالهای آزاد فراهم آورند ولی EPR دارای توانایی بی مانندی در شناسایی ویژگیی پارامغناطیس می باشد .نمونه های EPR نسبت به شرایط محیطی حساس می باشند، لذا قابلیت مشخص نمودن ساختار مولکولی نزدیک به الکترون جفت نشده را فراهم می آورد. بعضی از مواقع طیف EPR تغییرات شکلی عجیبی را نمایش میدهد که بیانگرفرایندهای دینامیکی همچون حرکت یاجریان مولکولهاست.
تعداد زیادی از مواد، دارای الکترون جفت نشده می باشند که مشتمل بر رادیکال های آزاد تجزیه و واکنش های پلیمری هستند . در نتیجه EPR در شاخه های زیادی مورد استفاده قرار می گیرد، از جمله: شیمی، فیزیک، بیولوژی، علم مواد، پزشکی و غیره.. .تکنیک EPR برای آشکارسازی رادیکالهای آزاد فعال با زمان بقای کم درحوزة زیست پزشکی برای شفاف نمودن نقش رادیکالهای آزاد در مسمومیتها و امراض نقش حیاتی دارد.