ابو محمد مُفَضَّل بن عُمَر جُعْفی کوفی از فقهای شیعه و اصحاب و شاگردان امامان شیعه دوازده امامی جعفر بن محمد(امام ششم)، موسی بن جعفر(امام هفتم) و علی بن موسی(امام هشتم) است. او وکیل جعفر صادق در کوفه بود. او در اواخر قرن اول هجری در شهر کوفه به دنیا آمد. او روایات زیادی را از جعفر صادق و موسی کاظم نقل کرده و از روات بزرگ حدیث شناخته می شود.
رحمتی، محمد کاظم (۱۳۸۵). «مفضل بن عمر جعفی و کتاب الصراط منسوب به او». کتاب ماه دین (۱۰۲): ۲۹–۳۰. دریافت شده در ۲۰۱۳-۱۲-۱۹.
«توحید مفضل». کتاب ماه دین (۳۴): ۲۸–۲۸. ۱۳۷۹. دریافت شده در ۲۰۱۳-۱۲-۱۹.
پاک نیا، عبد الکریم (۱۳۷۸). «مفضل کوفی، امین امام». فرهنگ کوثر (۲۹): ۵۵–۵۹. دریافت شده در ۲۰۱۳-۱۲-۱۹.
http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=6333
http://lib.hadith.ac.ir/?page=showarticle&articleid=585
غالب علمای شیعه چون کلینی، شیخ مفید، شیخ طوسی، او را صحابی خاص امام ششم و امام هفتم شیعیان می دانند و محدث قمی گوید: «اختلافات شیعیان را حل می کرد و نماینده امام صادق و امام کاظم علیهم السلام بوده است.» هر چند در ذمّ او نیز روایاتی نقل شده است و نسبت هایی چون «فاسد المذهب»، «مضطرب الروایه»، «خطابی» بودن به او داده شده است ولی غالب علمای شیعه روایات مذمت او را جواب داده اند و روایاتی که در مدح اوست را بیشتر و محکم تر دانسته اند. از روایات متعددی برمی آید که وی مورد وثوق و اعتماد ائمه شیعه بوده است.
روایات و اخبار در ذم او وی را ظاهراً زمانی با خطابیه مرتبط می داند و ادعا شده گاه روایاتی آمیخته با عقاید غالیان روایات کرده است و بیش از همه در ارتباط میان اسماعیل بن جعفر با خطابیه نقش داشته است. به ضبط رجال کشی، جعفر صادق گاه وی را کافر خطاب می کرده و خشم خود را نسبت به ارتباط وی با اسماعیل ابراز می کرده است. نجاشی او را متهم به غلو می کند و دربارهٔ او می نویسد: «فاسد المذهب، مضطرب الروایه، لا یعبأبه و قیل انّه کان خطّابیاً و لقد ذکرت له منصفات لایعول علیها» کشی به طور گسترده روایاتی که در مدح او وارد شده و هم روایاتی که در ذم او می باشد رانقل می کند و نتیجه گیری رابرعهدة خواننده می گذارد. اما شیخ مفید مفضل را از صالحان می داند و آیت الله خویی نظر شیخ مفید را مقدم می داند و غلو خواندن او را مصداق غلو اصطلاحی کلامی نمی داند.
مفضل سرانجام پس از هشتاد سال عمر در شهر کوفه درگذشت.
رحمتی، محمد کاظم (۱۳۸۵). «مفضل بن عمر جعفی و کتاب الصراط منسوب به او». کتاب ماه دین (۱۰۲): ۲۹–۳۰. دریافت شده در ۲۰۱۳-۱۲-۱۹.
«توحید مفضل». کتاب ماه دین (۳۴): ۲۸–۲۸. ۱۳۷۹. دریافت شده در ۲۰۱۳-۱۲-۱۹.
پاک نیا، عبد الکریم (۱۳۷۸). «مفضل کوفی، امین امام». فرهنگ کوثر (۲۹): ۵۵–۵۹. دریافت شده در ۲۰۱۳-۱۲-۱۹.
http://www.cgie.org.ir/shavad.asp?id=123&avaid=6333
http://lib.hadith.ac.ir/?page=showarticle&articleid=585
غالب علمای شیعه چون کلینی، شیخ مفید، شیخ طوسی، او را صحابی خاص امام ششم و امام هفتم شیعیان می دانند و محدث قمی گوید: «اختلافات شیعیان را حل می کرد و نماینده امام صادق و امام کاظم علیهم السلام بوده است.» هر چند در ذمّ او نیز روایاتی نقل شده است و نسبت هایی چون «فاسد المذهب»، «مضطرب الروایه»، «خطابی» بودن به او داده شده است ولی غالب علمای شیعه روایات مذمت او را جواب داده اند و روایاتی که در مدح اوست را بیشتر و محکم تر دانسته اند. از روایات متعددی برمی آید که وی مورد وثوق و اعتماد ائمه شیعه بوده است.
روایات و اخبار در ذم او وی را ظاهراً زمانی با خطابیه مرتبط می داند و ادعا شده گاه روایاتی آمیخته با عقاید غالیان روایات کرده است و بیش از همه در ارتباط میان اسماعیل بن جعفر با خطابیه نقش داشته است. به ضبط رجال کشی، جعفر صادق گاه وی را کافر خطاب می کرده و خشم خود را نسبت به ارتباط وی با اسماعیل ابراز می کرده است. نجاشی او را متهم به غلو می کند و دربارهٔ او می نویسد: «فاسد المذهب، مضطرب الروایه، لا یعبأبه و قیل انّه کان خطّابیاً و لقد ذکرت له منصفات لایعول علیها» کشی به طور گسترده روایاتی که در مدح او وارد شده و هم روایاتی که در ذم او می باشد رانقل می کند و نتیجه گیری رابرعهدة خواننده می گذارد. اما شیخ مفید مفضل را از صالحان می داند و آیت الله خویی نظر شیخ مفید را مقدم می داند و غلو خواندن او را مصداق غلو اصطلاحی کلامی نمی داند.
مفضل سرانجام پس از هشتاد سال عمر در شهر کوفه درگذشت.
wiki: مفضل بن عمر جعفی