خردگرایی یا عقلگرایی انتقادی فلسفه ای معرفت شناسانه است که کارل پوپر ان را به پیش برد. پوپر درباره خردگرایی انتقادی در آثارش جامعه باز و دشمنان آن جلد دوم و حدس ها و ابطال ها نوشت.کارل پوپر در دهه ۳۰ قرن بیستم این نظریه را مطرح کرد. با نظریه او عقلگرایی کلاسیک کنارگذاشته می شود زیرا این نظریه حقیقت و یقین را با هم می آمیزد، ولی به باور پوپر یقینی وجود ندارد.
خردگرایان انتقادی بر این باورند که نظریات علمی و هر ادعای دیگری در خصوص دانش را می توان و باید، عقلاً نقد کرد و (اگر محتوای تجربی دارند) می توان و باید آزمود که ممکن است ابطالشان کند. نتیحتاً آنان ادعاها در خصوص دانش را می شود به طور اصولی یا مقایسه ای ارزیابی کرد. یا ابطال پذیر و نتیجتاً تجربیند (در معنای خیلی وسیع)، یا غیر ابطال پذیر و نتیجتاً غیر تجربی هستند. آن ادعاها در خصوص دانش که احتمالاً ابطال پذیرند را می توان به بدنه علم تجربی واگذاشت و بعدتر بر این اساس متمایز کرد که نگه داشته شوند یا بعدتر واقعاً ابطال شوند. اگر نگه داشته شوند، تمایز بیشتری بر مبنای میزان مخالفت با نقادی که دریافت کرده اند، و شدت آن نقدها، و این که تئوری چقدر محتمل است متمایز کرد و کم احتمال ترین تئوری که هنوز در برابر تلاش در جهت ابطال کردن مقاومت می کند ترجیح داده خواهد شد.
آلبرت، هانس؛ عقلگرایی انتقادی
خردگرایان انتقادی بر این باورند که نظریات علمی و هر ادعای دیگری در خصوص دانش را می توان و باید، عقلاً نقد کرد و (اگر محتوای تجربی دارند) می توان و باید آزمود که ممکن است ابطالشان کند. نتیحتاً آنان ادعاها در خصوص دانش را می شود به طور اصولی یا مقایسه ای ارزیابی کرد. یا ابطال پذیر و نتیجتاً تجربیند (در معنای خیلی وسیع)، یا غیر ابطال پذیر و نتیجتاً غیر تجربی هستند. آن ادعاها در خصوص دانش که احتمالاً ابطال پذیرند را می توان به بدنه علم تجربی واگذاشت و بعدتر بر این اساس متمایز کرد که نگه داشته شوند یا بعدتر واقعاً ابطال شوند. اگر نگه داشته شوند، تمایز بیشتری بر مبنای میزان مخالفت با نقادی که دریافت کرده اند، و شدت آن نقدها، و این که تئوری چقدر محتمل است متمایز کرد و کم احتمال ترین تئوری که هنوز در برابر تلاش در جهت ابطال کردن مقاومت می کند ترجیح داده خواهد شد.
آلبرت، هانس؛ عقلگرایی انتقادی
wiki: خردگرایی انتقادی